شرح عکس: ووهان، ۱۶ آپریل ۲۰۲۰ (شینهوآ) – ژانگ جیژیان (سمت راست) رییس بخش تنفسی و مراقبتهای ویژهی بیمارستان ولایتی طب یکپارچهی چینی و غربی، با همکارش در بیمارستان ووهان، مرکز ولایت هوبئی چین در یازدهم مارچ، در مورد انتقال بیماران صحبت میکند. (عکاس کِ هائو/شینهوآ)
نویسنده: یائو یوآن، ما یوجیِ، ژو جیالو و هو وِنکن – شینهوآ
مترجم: مهدی غلامی
در مورد ژانگ جیژیان که از او به عنوان اولین پزشکی که سیستم بهداشتی را از ویروس کرونای جدید مطلع کرد، ستایش میشود؛ او این شیطان (ویروس کرونا) که سپس در شکل یک همهگیری خشمگین، بزرگ و بزرگتر شد را در یک سیتی اسکن پیدا کرد.
ژانگ، پزشک پیشکسوت بخش ریه و تنفس در یکی از بیمارستانهای ووهان، به یاد آورد که چگونه این ویروس کرونای جدید و این بیماریزای بیگانهای که در برابر بشر قرار گرفته، از یک مورد ظاهرا معمولی یک زوج پیر در اواخر ماه دسامبر، ظهور کرد.
در ۲۶ دسامبر، یک زوج پیر از جوامع نزدیک به بیمارستان ولایتی هوبئی که پزشکی مشترک چینی و غربی در آن انجام میشود، مراجعه کردند. ژانگ، رییس بخش تنفسی و مراقبتهای ویژهی پزشکی آن بیمارستان، به یاد میآورد که علایم آنها شامل تب، سرفه و خستگی بود که «مانند ریزش یا سینهبغل معمولی به نظر میرسید.»؛ اما زمانی که روز بعد، تصاویر سیتی اسکن به دست ژانگ رسید، آن پزشک ۵۴ساله، متوجه ویژگیهایی شد که متفاوتتر از ریزش یا سینهبغل معمولی است.
بیماران ویژه
تجربهی ژانگ در جریان شیوع بیماری سارس در سال ۲۰۰۳، زمانی که به عنوان یک کارشناس پزشکی، از بیماران مشکوک در ووهان تحقیق میکرد، او را نسبت به علایم یک بیماری همهگیر، حساس کرده بود. پس از دیدن تصاویر سیتی اسکن، پسر آن زوج پیر را فراخواند و از او نیز خواستار یک سیتیاسکن شد.
ژانگ گفت: «در ابتدا، پسر شان از معاینه شدن خودداری کرد. هیچ نشانه و ناراحتیای هم نداشت و فکر میکرد که تلاش میکنیم با فریبکاری از او پول بگیریم.» پافشاری ژانگ بود که باعث شد به دومین قطعه سند خود دست یابد: ششهای آن پسر همان نشانههای غیرعادی پدر و مادرش را داشت.
ژانگ به شینهوآ گفت: «امکان ندارد تمام سه عضو خانواده یک بیماری را در عین زمان گرفته باشند؛ مگر این که آن بیماری، عفونی باشد.» همچنان در ۲۷ دسامبر، بیمار دیگری که نشانههای سرفه و تب در او توسعه یافته بود و تصاویر شُش او در سیتی اکسن مشابه بود، در بیمارستان بستری شد. آزمایش خون آن چهار نفر، عفونتهای ویروسی را نشان میداد. ژانگ مجموعهای از آزمایشهای مربوط به آنفلوانزا را به آنها تجویز کرد که همهگی منفی بود.
آن روز، ژانگ گزارشی برای بیمارستان نوشت که خیلی زود به مرکز منطقهای کنترل و جلوگیری بیماری تحویل داده شد. او گفت: «گزارش در مورد آن بود که ما یک بیماری ویروسی را کشف کرده ایم؛ احتمالا یک بیماری عفونی است.» در آن زمان، ژانگ نمیدانست که آن گزارش، یکی از اولین گزارشها در مورد یک بیماری همهگیر است که «سریعتر از بقیه شیوع کرده، منجر به گستردهترین عفونتها شده و از تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹ تا کنون، دشوارترین بیماری برای تحت کنترل در آوردن بوده است.» اطلاعات سازمان جهانی بهداشت، نشان میدهد که تا ۱۵ اپریل، در سراسر جهان بیش از ۱۲۳۰۰۰ نفر از بیماری کووید-۱۹ جان شان را از دست داده اند که ۱۳۰ برابر، بیشتر از شمار مرگومیرها بر اثر ویروس سارس محسوب میشود که متعلق به همان خانوادهی ویروس کرونا است.
به صدا درآوردن زنگ خطر
در آن زمان، اطلاعات در مورد این ویروس بسیار کمیاب بود. پس از پرکردن آن گزارش، ژانگ در بخشی از آن دیپارتمنت، منطقهای را برای بستری کردن آن چهار بیمار، قرنتین کرد. سپس از پزشکان آن بخش خواست تا محافظت شخصی شان را جدیتر بگیرند. آمدن سه بیمار دیگر با عکسهای مشابهی از ششهای شان در دو روز آینده به بیمارستان، زنگ خطر را بیشتر در آن بیمارستان به صدا درآورد. در ۲۹ دسامبر، هیأتی از ده کارشناس جلسهای تشکیل دادند تا در مورد آن هفت مورد بحث کنند. نتیجهگیری آنها مبنی بر فوقالعاده بودن وضعیت و اطلاعاتی از دو مورد مشابه در بیمارستانهای دیگر، باعث شد که مقامهای بیمارستان به طور مستقیم به مقامات شهرداری و بهداشتی ولایت گزارش دهند.
به محض دریافت آن گزارش، در همان روز مقامات دستور به یک تحقیق همهگیرشناسانه دادند. در شام آن روز، کارشناسانِ بیمارستان «جین یین تان» ووهان که بیمارستانی برای درمان بیماریهای واگیردار است؛ از بیمارستان ژانگ بازدید کردند و شش نفر از آن هفت بیمار را با خود بردند.
در آن روز، ژانگ به تمام پزشکان و پرستاران بخش تنفسی دستور داد تا ماسک بپوشند؛ اقدام محتاطانهای که کمک کرد میان اواخر دسامبر تا ۳۰ جنوری، هیچ کدام از پزشکان در آن دیپارتمنت مبتلا نشوند. بر پایهی یک جدول زمانی رسمی از واکنش چین به کووید-۱۹ که در شش اپریل منتشر شد، کمیسیون بهداشت شهری ووهان در ۳۰ دسامبر، اعلامیهی فوریای را به نهادهای پزشکی تحت قلمرو خود در مورد شیوع سینهبغلی با علت نامعلوم در آن شهر، فرستاد.
کمیسیون بهداشت ملی چین، یک گروه کاری و یک تیم از کارشناسان را در نخستین ساعتهای ۳۱ دسامبر به ووهان فرستاد تا واکنش به این همهگیری را رهبری کرده و تحقیقاتی را در خود محل انجام دهند. همچنان در همان روز، کمیسیون بهداشت شهری ووهان، اولین داشتههایش در مورد شیوع یک سینهبغل با علت نامعلوم را در تارنمایش منتشر کرد که در آن، خبر از ۲۷ مورد تأیید شده داد و به مردم گفت که به اماکن عمومی سربسته نروند و اجتماع نکنند. همچنان به مردم مشوره داده شد که در زمان بیرون رفتن، ماسک بپوشند.
در ماه فبروری، دیپارتمنت ولایتی منابع بشری و امنیت اجتماعی استان هوبئی و کمیسیون ولایتی بهداشت، به دلیل خدمات نمونهی ژانگ به او جایزه دادند، از او به عنوان «اولین کسی که این همهگیری را در آن ولایت گزارش کرده بود» ستایش کرده و رهبری و کار پرزحمتش را در مبارزهی بیمارستان با کووید-۱۹، رسما تأیید کردند. با این حال، ژانگ تلاش کرد کمتر بر آن افتخار پافشاری کند. او گفت: «من با حرفهایگری، کاری میکردم که هر پزشکی قرار بود انجام دهد.»
