نویسنده: عبدالهادی شریفی- دانشجوی مقطع دکتورا، دانشگاه پنجابی ایالت پنجاب هند
در روزهای پایانی سال ۲۰۱۹ میلادی، ویروس کرونا (کوید-۱۹) از شهر ووهان چین برخاسته و تاکنون دهها هزار تن را به کام مرگ فرستاده است. در کنار آن، کرونا ضربات شدید اقتصادی را بر اقتصاد جهان وارد کرده و کشورهای مثل ایتالیا، اسپانیا، ایران و… در مقابل آن زانو زده اند.
هند کشوری با جمعیت بیش از یک میلیارد و ۳۰۰میلیون نفر تاکنون تلاش کرده است تا مانع گسترش این ویروس در این کشور شود و در این امر نسبت به کشورهای دیگر با توجه به کثرت نفوس، تلاشهایش نتیجهبخش هم بوده است. با گسترش شیوع ویروس کرونا، در یازدهم مارچ، هند تمامی ویزههای صادر شده را (به استثنای ویزهی دپلوماتیک و کارمندان سازمان ملل متحد) تا ۱۵ اپریل به حالت تعلیق در آورد. در ۱۹ مارچ، تمامی پروازهای بیرونی به داخل هند تا ۲۹ مارچ به حالت تعلیق درآمد. در کنار آن دولت هند، تاریخ ۲۲ مارچ را قرنطین عمومی یکروزه اعلان نموده که در نهایت این قرنطین تا ۱۴ اپریل تمدید شد.
در دانشگاه پنجابی، پتیالا ایالت پنجاب به تعداد ۳۰ تن از دانشجویان افغانستان، مصروف آموزش در مقاطع مختلف تحصیلی بوده که بیشتر آنها در خوابگاه دانشگاه به سر میبرند. در کنار آن، چهار تن آنها (به شمول نویسنده) با فامیل خویش در بیرون از محوطهی دانشگاه، زندگی میکنیم.
آغاز واقعه: همانگونه که گفتم هند تا کنون در مدیریت ویروس کرونا عملکرد خوب داشته است. خبرهای گسترش کرونا به نقاط گوناگون جهان را همه روزه تعقیب میکرد تا اینکه در تاریخ ۱۴ مارچ، دانشگاه ما در اثر گسترش این ویروس تا ۳۱ مارچ تعطیل شد. در پی آن، به تاریخ ۲۲ مارچ یک روز قانون (کرفیو) تطبیق شد که در ایالت پنجاب برای سه روز (تا ۲۴ مارچ) تمدید شد. شام روز سوم کرفیو، نخستوزیر هند طی بیانیهای، قانون کرفیو را برای ۲۱ روز در سراسر هند اعلان کرد که در پنجاب و چند ایالت دیگر در واقع از همان ۲۲ آغاز شده بود ادامه پیدا کرد.
در روزهای قرنطین، دانشجویان در خوابگاه با مشکل غذا مواجه بودند؛ چون جز تعداد محدودی از دانشجویان خارجی، دیگر کسی در خوابگاه حضور نداشت. به طور مثال، در خوابگاه دخترانهی دانشگاه پنجابی، از میان هشتصد تن دانشجو، تنها هفت تن (دو تن از افغانستان و پنج تن دیگر از کشورهای آسیایی و افریقایی) حضور داشتند. دروازهی عمومی دانشگاه برای رفتوآمد کاملاً مسدود شده است. تعدادی از دانشجویان در خوابگاه، غذا پخته میکنند؛ اما نبود نان خشک (چپاتی و برید) مشکل دیگری بود که نمیشد به سادگی از آن گذشت.
دانشجویان دختر تنها هفتهی دو روز و آنهم برای یک ساعت اجازهی بیرون شدن از خوابگاه را دارند تا به کانتین دانشگاه- که نیازمندی های اساسی خانواده در آن موجود است – رفته و مواد مورد نیاز شان را خریداری نمایند؛ اما هیچ کسی (نه پسرها و نه هم دخترها) اجازهی بیرون شدن از دروازهی دانشگاه را ندارند. بیشتر دانشجویان از بسکویت استفاده کرده و یک وعده غذا (معمولاً برنج) پخته میکنند. البته بعد از گذشت چند روز، مسؤولین دانشگاه مشکل نان خشک را حل کردند و دولت هند هم یک تعداد قیودات را برداشت.
اکنون دانشجویان میتوانند تا مواد غذایی و ادویهی مورد نیاز شان را از طریق تماس تلفونی فرمایش بدهند. فروشندگان آن را تا دروازهی دانشگاه آورده و از دروازهی عمومی دانشگاه تا دروازهی خوابگاه مسؤولین امنیتی آن را انتقال می دهند. کسانی که در بیرون دانشگاه زندگی میکنند نیز میتوانند مواد غذایی مورد نیاز شان را از همین طریق فرمایش داده و در درب منزل بگیرند. خدمات تحویلی درب منزل، بدون کدام هزینهی اضافی بوده و در جریان قرنطین در قیمتها هیچگونه تغییراتی نیامده است. خوردن غذا و خواب همهی دانشجویان غیر منظم شده است.
معمولاً شبها تا ناوقت بیدار میباشند و صبح تا ناوقت میخوابند، غذای صبح و چاشت را یکجا صرف میکنند (یعنی روزانه دو وعده غذا صرف میکنند). شایعات و خبرهای دروغینی که از سوی شبکههای اجتماعی دستبهدست میشود، استرس دانشجویان را بیشتر کرده است. مثلاً یکی از این شایعات این است که قرنطین تا ۱۵ ماه جون (دو ماه دیگر) تمدید خواهد شد. هر چند براساس قانون مدیریت حوادث (Disaster Management Act) و قانون اپیدمی (Apedimic Act 1897) نشر شایعات در حالات حساس به شکل آگاهانه یا نا آگاهانه، جرم است؛ با آنهم روزانه خبرهای زیادی در شبکههای اجتماعی به نشر میرسد که مایهی نگرانی دانشجویان شده است. وای فای ۲۴ ساعتهی رایگان و همچنان انترنت ارزان سبب شده است تا بیشتر دانشجویان در شبکههای اجتماعی وقت گذرانی کنند.
تعدادی هم گفتمانهای دانشجویی را به شکل آنلاین به راه انداخته و با استفاده از اپلکیشنهای whatsapp و zoom cloud meeting به گونهی دوامدار، این گفتمانها را به پیش میبرند. من عضویت دو گروه این گفتمانها را دارم. دانشجویان از شهرها و دانشگاهای گوناگون هند – که همه از افغانستان استند – در این گفتمانها اشتراک کرده، اندوختهها و تجربههای شان را به اشتراک میگذارند. تعدادی از دانشجویان، کمپاینی را به راه انداخته اند تا همه یکصدا شده و دولت افغانستان را مجبور سازند، در برگشت شان به وطن چاره ای بسنجد.
جالب است بدانید که شرایطی هم برای برگشت شان وضع نموده اند تا سفارت افغانستان در دهلی این شرایط را بالای دولت هند بقبولاند. مهمترین شرطهایشان برای برگشت به کشور قرار ذیل است:
۱ – دولت هند باید رخصتیهای فعلی دانشگاهها را در سراسر این کشور برای سه ماه تمدید نماید (کمتر از سه ماه قابل پذیرش نیست).
۲ – تکت رفت و برگشت دانشجویان افغانستان از شهرهای که زندگی میکنند به دهلی و از دهلی به کابل و برگشت آن (بعد از سه ماه) از سوی دولت هند خریداری شود.
۳ – امتحان سمستر فعلی در تمامی دانشگاههای که دانشجویان افغانستان درس میخوانند، لغو شده و بر اساس سمستر قبلی نمره داده شود
۴- مدد معاش دانشجویان در مدت زمانی که در افغانستان هستند، باید پرداخت شود و چندین خواستهی عجیب و غریب دیگر که نه منطقی بوده و نه هم قابل تطبیق است؛ اما تعدادی از دانشجویان تلاش دارند تا با سفارت افغانستان مقیم دهلی در تماس شده و این شرط ها را بقبولانند.