یافتههای موسسهی انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) نشان میدهد که در روز انتخابات، از میان ۴۵۰۰ مرکز رأیدهی، حدود ۳۸۹۱ مرکز در سراسر کشور باز بوده است.
فیفا، پس از چاشت روز شنبه (۶ میزان) در پایان روز انتخابات، یافتههای خود را طی اعلامیهی مطبوعاتی منتشر کرد که بر اساس آن، ۶۰۹ مرکز رأیدهی در سراسر کشور بسته بوده است؛ اما فیفا تاکید کرده که رقم مراکز باز، قابل تایید نمیباشد.
در اعلامیهی این نهاد آمده است: «رقم مراکز باز در سراسر کشور از سوی کمیسیون انتخابات در آخرین بروز رسانی، ۴۵۰۰ مرکز اعلام شد، حال آنکه یافتههای کلی فیفا نشان میدهد که حدود ۳۸۹۱ مرکز در سراسر کشور باز بوده و به کمیسیون گزارش دادهاند. قابل ذکر است که تماس کمیسیون و نهادهای ناظر با تعدادی از ولایتها و ولسوالیها به دلیل قطع شبکههای مخابراتی در طول روز ممکن نبود، لذا رقم درست مراکز باز در حال حاضر قابل تایید نمیباشد.»
فیفا گفته است که در شماری از ولسوالیها، نرسیدن مواد حساس انتخاباتی، سبب بسته ماندن مراکز رأیدهی شده است. به عنوان مثال، در ولسوالیهای موندول و دوآب نورستان، ۵۰ محل رأیدهی شامل ۱۰ مرکز رأیدهی بسته و از اخذ رأی باز ماندهاند که در مجموع از ۵۲ مرکز ولایت نورستان، ۳۱ مرکز باز و ۲۱ مرکز دیگر بسته بوده است.
یافتههای فیفا در مورد میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاستجمهوری نشان میدهد که میزان مشارکت به خصوص زنان در تمامی ولایتهای افغانستان پایین بوده است؛ هرچند در مناطق مرکزی، تا نیمههای اول روز انتخابات، میزان مشارکت نسبتا خوب بوده ولی در نیمه دوم روز انتخابات میزان مشارکت کم شده است.
عدم هماهنگی و ارتباط موثر کمیسیون انتخابات با مراکز رأیدهی از جدیترین مشکلاتی بود که باعث اخلال و سکتگی در جریان رأیدهی شد که طبق یافتههای فیفا، تصامیم کمیسیون در مورد حل مشکلات تخنیکی و اصول فرآیندهای رأیدهی تا حدود سه ساعت بعد از اتخاذ آن، به مسؤولین مراکز و محلات ابلاغ نشده بود.
یافتههای این نهاد نشان میدهد که کارمندان کمیسیون از طرز العمل واحد، در ثبت و طی مراحل، امورات رأیگیری پیروی نمیکردند؛ به عنوان مثال، در بعضی از مراکز رأی، حتا در شهر کابل، مأمور دستگاه انگشتنگاری در برخی موارد از تذکره عکس گرفته و در برخی موارد دیگر از برچسب تذکره؛ در حالی که باید از برچسب عکس گرفته میشد نه از تذکرهی هویت.
فیفا با شاره به چالشهای امنیتی در یافتههای خود تاکید کرده که چالشهای امنیتی هرچند پراکنده بود؛ ولی به صورت سراسری، روند انتخابات را در بخشهای مختلف کشور متاثر ساخت. حوادث امنیتی از ولایتهای مختلف کشور از ابتدای روز، حتا قبل از آغاز روند رأیدهی در ولایتهای ننگرهار، غزنی، کابل، کندهار، هرات، لغمان و بامیان گزارش شد.
بر اساس یافتههای فیفا، به دلیل چالشهای امنیتی در ولسوالی کهمرد و شیر بامیان، ۵ مرکز، در ولسوالیهای آقچه، قرقین و درزآب جوزجان تعدادی از مراکز بسته ماند.
ارزیابیهای کلی و ابتدایی فیفا نشان میدهد که روند رایدهی در سراسر کشور، با سکتگی ها، و نواقص مواجه بود و فیفا جهت تامین شفافیت در محاسبه و اعلام نتایج ابتدایی و نهایی، از کمیسیون های انتخاباتی خواست که در بررسی تخلفات و تفکیک آراء پاک و ناپاک، مکانیزم شفاف و روشن را در نظر گیرند.