زنان، قشری که در درازای تاریخ آسیب پذیر ترین قشر در جامعه‌ی فلاکت زده ی هم چون افغانستان بوده اند که ظاهرا نقش آن‌ها در گفت وگوهای صلح نیز نادیده گرفته شده است.
دوازده سال است که برای آوردن صلح در افغانستان تلاش‌ها ادامه داشته است؛ روندی که همواره با فراز و نشیب روبه رو بوده، بارها به کوشش کشورهای همسایه، پیشرفت‌های حاصل شده؛ اما این گفت وگوها بی نتیجه بوده است؛ چون یا امریکا به خروج نیروهایش از افغانستان علاقه مند نبوده یا جریان صلح را جدی نگرفته است.
با این حال، پس از آغاز مستقیم گفت وگوهای امریکا با طالبان در قطر و یازده دور گفت وگوی صلح، این جریان رنگ دیگری به خود گرفت. دور یازدهم و تازه‌ترین گفت‌وگوهای امریکا و طالبان در ماه جنوری سال ۲۰۲۰ میلادی در قطر برگزار شد. مقام‌های امریکایی و طالبان در پایان این دور، گفتند که دو طرف بر سر پیشنهاد یک هفته‌ای کاهش خشونت‌ها توافق کرده اند. مایک پمپئو گفته بود، «امیدوارم به نقطه‌ای برسیم که خشونت‌ها به گونه‌ی قابل ملاحظه‌ی کاهش یابد و توافقی که صورت گرفته، تنها روی کاغذ نماند.»
با این همه، دغدغه ی زنان افغانستان از پیوستن گروه طالبان با حکومت، همواره این بوده است که دست آوردهای آنان به خاک یکسان نشود. اگر قرار باشد که دوباره همان روزهای سیاه؛ سال های که قبلا زنان این سرزمین تجربه کرده اند، تکرار شوند، جواب گوی آن چه کسی خواهد بود؟ امریکا، حکومت افغانستان یا طالبان؟
آن چه واضح است این که در این مدت تلاش شد تا زنان در روند صلح سهم داشته باشند؛ اما سهم آنان چنان نبوده است که باید باشد. در بسیاری از گفت وگوهای صلح در این مدت، سهم زنان چشم گیر نبوده است.
مدافعان حقوق زنان، بارها نگرانی شان را از این بابت اعلام کرده اند تا جریان یاری رسانی به زنان آسیب پذیر متوقف نشود. سؤال دیگر این است که با آمدن طالبان، سرنوشت نهادهای حقوق بشری که برای زنان کار و از آن ها حمایت می‌کنند، چه خواهد شد؟
از همه مهم تر، نقش زنانی که در صفوف نیروهای امنیتی و دفاعی کشور کار می‌کنند، مطرح است که پس از آمدن طالبان، آن ها می‌توانند به کارشان ادامه دهند یا خیر؟ اگر قرار باشد که طالبان به کار زنان در تعلیم و تربیه، صحت، ورزش و هنر کاری نداشته باشند، چرا متن توافق نامه ی امریکا با طالبان در اختیار همگان و حکومت افغانستان قرار نمی‌گیرد؟
طالبان توافق نامه ی را با امریکا امضا کردند که بر اساس آن قرار است نیروهای امریکایی از افغانستان خارج شوند. مقام‌های طالبان که برای امضای این توافق نامه به قطر سفر کرده اند، از این جریان ابراز خوش بینی کرده و گفته اند که بر اساس این توافق نامه، نیروهای امریکای از افغانستان خارج خواهند شد و طالبان با مردم افغانستان نه با حکومت افغانستان مذاکره خواهند کرد.
در همین حال، وزیر خارجه‌ی پاکستان گفته است: «طالبان با پاسپورت پاکستانی با امریکا توافق‌نامه امضا می‌کنند و در مورد سرنوشت افغانستان تصمیم می گیرند.» که نشان می‌دهد نگرانی زنان و مردم افغانستان از توافق‌نامه‌ی امریکا و طالبان بی‌مورد نیست.
مردم کشور در این رابطه بارها ابراز نگرانی کرده اند. مثلا رامین مظهر از نماینده‌های خط‌سرخ من گفته است: «در گفت‌وگوهای صلح که یازده دور برگزار شد، همواره مردم مورد بحث بوده‌اند؛ اما تا هنوز مکانیزم مشخص و تعریف شده‌ای وجود ندارد که چگونه می‌توان صدای خانواده‌های آسیب‌دیده و متضرر را روی میز مذاکره گذاشت؟»
رامین در ادامه گفته است،« هدف خط‌سرخ من برای به تصویر کشیدن اهداف، آرزوها و خط سرخِ است که مردم از جریان‌های سیاسی توقع دارند. برای همین، ما با مردم درگوشه‌های دور افغانستان صحبت کردیم و خواست آن‌ها را به تصویر کشیدیم».
بدون شک هر توافق صلح یا توافق سیاسی به نام صلح، بدون تأمین عدالت، حفظ ارزش‌ها و دست‌آوردهای مردم و حکومت افغانستان، صلح نبوده بلکه به مفهوم سقوط کشور به دو دهه پیش و یا شعله‌ور شدن جنگ تازه خواهد بود.
