
نویسنده: خالده محمدی
امارت اسلامی طالبان، یادآور روزهای سخت است برای زنان. به دنبال تسلط طالبان بر افغانستان، مکاتب دخترانه بسته شد، زنان از تحصیل باز ماندند، اجازهی کار کردن بیرون از خانه از آنان سلب شد و مکلف به زندگی کردن زیر چتر قواعد و اصول طالبانی شدند. در بسیاری از موارد، از حقوق اولیهی خود محروم شدند؛ در اسارتی به نام چادری حبس شدند و به بهانههای مختلف مورد خشونت قرار گرفتند. توانایی اعتراض نداشتند و مجبور به سکوت بودند.
حکایتِ دوستِ من زهره نوری از طالبان چنین است: «گروه افراطیای که خود را مسلمان میخواندند، زیر نام اسلام وحشت و خشونتهای بیشماری به راه انداختند که در ذهن من چند خاطره از آن زمان جاویدان است. زمانی که نوجوان بودم، در آرزوی بازی کردن با همسالان خود در کوچه بودم؛ اما از ترس «داتسنهای» طالبان و ایمن ماندن از آنان، مجبور به دفن آرزوهای کودکانهی خود شدم. مادرم برای محافظت از من، برایم چادری کوچکی دوخته بود؛ آن را بر سر میکردم تا از خشم طالبان مصؤون بمانم. درس و تعلیم برای من و دیگر دختران، دور از تصور بود. من در آن زمان عشق و علاقهی فراوان به کتاب خواندن داشتم؛ اما در ایدولوژی طالبان، جز قرآن، خواندن کتابهای دیگر برای زنان ممنوع بود؛ ولی من خریطهای داشتم که کتابهایم را با پیاز و کچالو حمل میکردم و در کوچهی پاینتر از خانهی ما برای درس خواندن میرفتم با ترس از این که مبادا طالبی بر من شک کند.»
ما هزاران دختر رنجدیدهی آن زمان همانند زهره داریم. در آن دورهی تاریک، تعداد اندکی از زنان قادر به درس خواندن شدند. بسیاری از زنان با تحمل سختیهای متعدد، به آموزش خود به صورت پنهانی ادامه دادند. اکثر زنان بنا بر همین محدویتها از تحصیل باز ماندن. دختران بدون رضایت شان به نکاح در آمدند. حتا با پوشیدن کفش سفید شلاق زده شدند. بدون محرم اجازهی بیرون رفتن از خانه را نداشتند و بهی مثابه ابزار با آنان رفتار میشد. جنایات طالبان هرگز فراموش نخواهد شد!
بعد از سرنگونی رژیم طالبان، زنان توانستند از حق تحصیل بهره بگیرند و در بخشهای مختلف شاغل شوند؛ از آن جمله میتوان در عرصههای خبرنگاری و اطلاعرسانی، طبابت و داکتری، هنرمندی و عرصههای دیگر اشاره کرد. با در نظر گرفتن پیشرفت زنان در عرصههای مختلف، برگشت به گذشته قابل قبول نخواهد بود؛ ما هرگز به عقب بر نخواهیم گشت!
اما با این همه و با وجود این همه تحوالاتی که در زندگی زنان رونما شد، سطح خشونتها در ولایتهایی که هنوز هم طالبان برآن نفوذ دارند، کاهش نیافته است. محکمههای صحرای، سنگسار زنان و امثال آن، گواه به این امر است.
زنان هرگز اجازهی تکرار تاریخ را نخواهند داد. زنان باید از حقوق اولیه برخوردار باشند. زنان حق دارند کار کنند، همانند مردان زندگی کنند و به آنان نباید به عنوان جنس دوم نگاه شود.
افکار طالبان هرگز در بارهی زنان تغییر نخواهد کرد؛ اما زنان هم به نظام امارت سر فرود نخواهند آورد. نظام امارت، برگشت به گذشته خواهد بود و ما به عقب بر نمیگردیم.