
بر اساس آمار کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، از آغاز سال جاری میلادی بیش از ۳۵ هزار و ۸۰۰ مهاجر از مرز آبی رد شده و به جزیرههای یونانی دریای اژه رسیده اند. همین طور ۹ هزار و ۷۰۰ تن دیگر نیز از مرز خاکی رد شده و به یونان رسیده اند. به اساس این آمار در پایان ماه آگست، تنها در یک روز ۵۰۰ مهاجر به یونان رسیده اند که ۳۸ درصد این مهاجران افغانستانیها اند.
از دیر زمانی به این سو اردوگاه ویژهی پذیرش اولیهی مهاجران موریا در جزیرهی لیسبوس بیش از اندازه از پناهجو لبریز شده است. پس از رخداد آتشسوزی شنبهشب (۱۹ سپتامبر) در این اردوگاه، ناآرامی شدیدی به میان آمده است. آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد نیز آتشسوزی و در نتیجهی آن کشته شدن یک مادر و کودک همراهش در اردوگاه ویژهی مهاجران موریا در جزیرهی لیسبوس را تأیید کرده و هویت آنها را افغانستانی اعلام کرده است. مسؤولان محلی همین طور از زخمی شدن ۱۷ تن دیگر در این آتشسوزی خبر میدهند.
در ویدیوهایی که از این آتشسوزی در مهاجرنیوز و دویچه وله به نشر رسیده است؛ مهاجران افغانستانیای را نشان میدهد که سراسیمه این سو و آن سو میدوند. در این میان زنی دیده میشود که از شدت گریه به زانو نشسته و باز هم قطرههای اشک از گونههایش سرازیر است. هر قطره روایت از دردی دارد که در نتیجهی سالها سختی کشیدن در افغانستان و این اردوگاههای وحشتآور در یونان خود را آشکار میکند.
دوربین کمی آنسو تر میرود و از مردی تصویر میگیرد که کودکش را روی زانوهایش نشانده و هر دو دستمال سفیدی را به صورت شان چسپانده اند تا از دود ناشی از آتشسوزی در آمان مانده و همین طور قطرههای اشک شان را میخواهند به کمک همین دستمال پنهان کنند.
بسته ویدیویی دیگری که از دو مهاجر افغانستانی در جزیرهی ساموس یونان چندی پیش از سوی مهاجرنیوز به نشر رسید، دو پسر جوان افغانستانی را نشان میدهد که درون خیمهای؛ یکی به پشت خوابیده و یک سال بیسرنوشتی در یونان او را آن قدر از زندگی و اطرافش دلزده کرده است که از جایش تکانی نمیخورد. جوان دومی نشسته است و از بدبختیهایش به خبرنگار میگوید. او میگوید که از بودن در این جا به تنگ آمده است و دیگر تاب و توان ماندن در این بیسرنوشتی و شرایط تنگ زندگی در این خیمهها را ندارد.
او با پرخاشگری و ناامیدی میگوید که یا ما را به کشورهای دیگر اروپایی بفرستند یا به افغانستان. او در ادامه میگوید که به دولت یونان نیز درخواست پناهندگی داده است؛ اما تا هنوز هیچ پاسخی از سوی این دولت دریافت نکرده است.
این در حالی است که ۴۰ درصد مهاجران افغانستانی در یونان، تاب و توان شان را برای ادامهی زندگی در یونان از دست داده و خواهان برگشت به افغانستان استند؛ اما وزارت مهاجرین و عودتکنندگان برای برگرداندن این مهاجران به افغانستان تا هنوز هیچ برنامهای ندارد و تا جایی، کم بودن بودجهی این وزارت را برای رسیدگی به مهاجران بهانه میآورد.
مشکل دیگری که مهاجران افغانستان در یونان با آن روبهرو اند، آزار جنسی زنان است. زنان بیشتر از سوی خود مهاجران مورد آزار جنسی قرار میگیرند. شماری توسط مردان مهاجر به جنگلها برده میشوند و پس از دو سه شبانه روز به اردوگاه بر میگردند و از آزار جنسی کسانی نسبت به خود شکایت میکنند.
به اساس آمار وزارت مهاجرین و عودتکنندگان افغانستان به گونهی مجموعی ۱۶۳۰۰ مهاجر افغانستانی در یونان به سر میبرد.
بر اساس توافقنامهی اتحادیهی اروپا با دولت ترکیه که در سال ۲۰۱۶ امضا شد، همه مهاجران تازهوارد به یونان باید تا زمان دریافت پاسخ درخواست پناهندگی شان، در اردوگاههای بسته در جزیرهها بمانند. کسی که پاسخ منفی بگیرد، به ترکیه برگردانده میشود که این نیز به ندرت صورت میگیرد. اینها باعث شده است که زمان رسیدگی به پروندههای مهاجران در یونان به درازا کشیده و شمار مهاجران در اردوگاههای یونان روز تا روز بیشتر شود. از سویی هم دولت ترکیه با فشارآوردن به مهاجران؛ مهاجران را ناچار به رفتن به سوی یونان کرده است.
دولت ترکیه پس از جنوری سال روان بیش از ۳۰ هزار مهاجر بیاسناد را بازداشت کرده و هزاران مهاجر افغان از ترکیه اخراج شده اند.