مهمترین مسأله در ترک اعتیاد تمایل خود فرد برای ترک است؛ افرادی که میل به ترک دارند، میتوانند اراده کنند و از دام اعتیاد رها شوند؛ اما افرادی که تمایلی برای ترک ندارند، لازم است در آنها انگیزه ایجاد شود تا ارادهی ترک را پیدا کنند. برای این که بتوانید فرد را برای ترک کردن تشویق کنید، لازم است در ابتدا اعتیاد شخص معتاد را بپذیرید و آن را انکار نکنید؛ سپس در رابطه با نوع مواد مخدر اطلاعات لازم را کسب کنید تا در شرایط خاص غافلگیر نشوید و درک بهتری از موقعیت فرد معتاد داشته باشید.
۱- تأمین مالی ممنوع: ممکن است فرد معتاد منبع درآمدی نداشته باشد و شما تأمینکنندهی مخارج او باشید. هر زمانی که متوجه شدید این پولها هزینهی خرید مواد مخدر میشود، دیگر به او پول ندهید؛ زیرا شما با این کار تأمینکنندهی اصلی فرد معتاد استید. وقتی فرد معتاد از لحاظ مالی تأمین نشود، ممکن است دست به خشونت بزند و بخواهد بهزور پول بگیرد و یا به خود یا شما آسیبی بزند؛ اما با این وجود نباید تسلیم شوید و خرج مواد او را بدهید؛ زیرا شما با قطع تأمین مالی، به او کمک میکنید.
۲- با فرد معتاد اتمام حجت کنید: باید تکلیف خود تان را روشن کنید ولی کاری نکنید که شخص احساس گناه کند؛ زیرا این کار نه تنها مفید نیست بلکه باعث میشود تأثیر منفی روی فرد معتاد بگذارید و انگیزهای برای ترک در او ایجاد نکنید. از طریق اتمام حجت کردن میتوانید مشکلاتی که در خانواده وجود دارد را به شیوهای سالم بیان کنید و عوارض اعتیاد را به فرد معتاد نشان دهید. اتمام حجت یکی از روشهای مؤثر بر روی فرد معتاد است که البته به میزان تأثیرگذاری شما بستگی دارد.
۳- ثابت کنید که افراد معتاد طردشده نیستند: زمانی که شخصی گرفتار اعتیاد میشود، سلامت اجتماعی او به خطر میافتد و در عملکرد اجتماعیاش به مشکل بر میخورد. این گونه افراد گمان میکنند جامعه پذیرای آنها نیست و طرد شده اند؛ اما شخص معتاد باید احساس مهم بودن کند و درک کند که خانواده، دوستان و اطرافیان شخص تلاش میکنند تا او بهبود پیدا کند و درمان شود.
۴- تشویق معتاد به ترک: برخی از افراد گمان میکنند در کمپ ترک اعتیاد از طریق شکنجه ترک داده میشوند و مجبورند برای ترک سختی زیادی بکشند، به همین دلیل از ترک کردن منصرف میشوند و به مصرف خود ادامه میدهند؛ اما این نگرش اشتباهی است که باید اصلاح شود؛ زیرا مراکز ترک اعتیاد معتبر اغلب از داروهای ترک اعتیاد با روش جایگزین کردن دارو به جای مواد مخدر و … افراد را ترک میدهند و از شکنجههای فیزیکی استفاده نمیکنند. حتا معمولا در این مراکز روانشناسانی هستند تا از لحاظ روانی فرد معتاد را حمایت کنند و نگذارند آسیب روحی ببیند.
۵- از ترس آبرو ترک نمیکنم: برخی از افراد به دلیل واهمه از فاش شدن اعتیاد شان در محل کار و اطرافیان و از بین رفتن آبروی شان تمام تلاش خود را میکنند تا کسی متوجه اعتیاد آنها نشود و به همین خاطر اقدامی برای ترک اعتیاد نمیکنند؛ اما آنها باید این مسأله را بدانند که تنها آنها گرفتار اعتیاد نیستند و هرچه سریعتر جلو این کار را بگیرند به نفع آنها است. همچنین اگر تصمیم به ترک گرفته اید نیازی نیست همهی افراد را از تصمیم خود با خبر کنید و اگر همسر تان یا یکی از اعضای خانوادهی تان از تصمیم شما با خبر باشند کافی است.
۶- برای بهبودی شخص معتاد تلاش کنید: گاهی اوقات اطرافیان شخص معتاد تلاشی برای ترک فرد نمیکنند و وی را به حال خودش رها میکنند که ممکن است باعث وخیمتر شدن اوضاع وی شوند؛ اما اطرافیان فرد معتاد میتوانند با حمایت کردن و بسیاری راهکارهای دیگر انگیزهی ترک در فرد ایجاد کنند. آنها باید به گونهای شخص معتاد را قانع کنند که چارهای جز ترک ندارد. همچنین اگر تا کنون هزینهی مواد وی را میدادند، باید این کار را متوقف کنند. یکی دیگر از موضوعاتی که خانوادهها باید به آن توجه کنند این است که زمانی که شخص موفق به ترک مواد شد، نباید او را به حال خود رها کنند؛ زیرا ممکن است دوباره وسوسه شود و به مصرف دوبارهی مواد مخدر روی بیاورد.