سال ۱۹۹۲ در چهل و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نور سلطان نظربایف، رییس‌جمهور وقت قزاقستان، پیشنهاد تشکیل سازمانی را داد که موضوع آن تعامل، اقدامات، راه‌کارها و شیوه‌های دست‌یابی به اعتمادسازی در آسیا را دنبال کند. این اجلاس در ۱۴ سپتامبر سال ۱۹۹۶ شکل گرفت.
کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا، متشکل از ۲۸ کشور است و هشت نهاد بین‌المللی نیز عضویت آن را دارد که هرچهار سال یک‌بار برگزار می‌شود. میزبان نشست امسال «سیکا» تاجیکستان است. در این نشست رییسان جمهور ترکیه، تاجیکستان، ایران، روسیه، چین، قزاقستان و نخست‌وزیر آذربایجان شرکت کرده‌اند. از افغانستان عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی، در این نشست نمایندگی می‌کند.
امروزه که آسیا با چالش‌های امنیتی شدید، روبه‌رو است، وجود چنین اجلاسی اهمیت بسار زیادی پیدا می‌کند؛ زیرا آنچه بیش‌تر از هرچیزی برای کشورهای آسیایی مهم است، تعامل و اعتمادسازی در میان یک‌دیگر است. افغانستان در چندین دهه جنگ، آسیب‌های فراوانی از سوی کشورهای منطقه دیده است که از این جمله، پاکستان بیش‌ترین نقش را در ناامنی‌ها داشته است.
حالا که بحث صلح افغانستان نیز مطرح است، بیش‌ترین داوطلبی‌ها برای تسهیل این روند، از سوی کشورهای غربی صورت می‌گیرد. به طور مثال از آمریکا که یکی از موثرترین کشورها در روند صلح افغانستان است گرفته تا کشورهایی چون آلمان که علاقه‌ی بسیاری در همکاری با مردم افغانستان داشته، همه کشورهای غربی استند که سعی می‌کنند برای صلح زمینه‌سازی کنند.
نکته‌ی مهم در این مورد، سهیم شدن در پروسه صلح است که بیش‌تر از هر کشوری، برای کشورهای آسیایی، اهمیت حیاتی دارد. پس وجود چنین اجلاسی که در آن مسایل کلان میان کشورهای منطقه، به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود، از نیازهایی است که باید بیش‌تر از این‌ها از سوی آسیایی‌ها جدی گرفته شود.
دیروز آغاز این کنفرانس بود و در آن عبدالله عبدالله، به‌عنوان نماینده‌ی افغانستان اشتراک کرده بود. آقای عبدالله در این مرحله از این نشست، به نکاتی در پیرامون چالش فقر، رشد افزاینده‌ی جمعیت، تغییر اقلیم، فساد، درگیری‌های مسلحانه، افراطی‌گری خشونت‌آمیز، قاچاق مواد مخدر و سلاح، و تهدید هراس‌افگنی، پرداخته است که باید روی این مسایل از سوی کشورهای آسیایی توجه صورت بگیرد.
سهیم شدن اعضای کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا، در مسأله‌ی صلح افغانستان و پرداختن به این موضوع مهم، نه‌تنها برای راه حل‌سازی مشکل امنیتی افغانستان، بلکه راه حل‌سازی برای مشکل امنیتی کل منطقه خواهد بود. برای همین هم است که این اجلاس باید بیش‌تر از این‌ها اهمیت داده شود و سعی شود تا یک جلسه‌ی بزرگ امنیتی برای آسیا باشد.
آنچه در میان کشورهای آسیایی کم‌تر دیده می‌شود، داشتن رابطه‌های مهم امنیتی در مورد تهدیدهای جمعی است. شاید نظر به این که تا به هنوز راه‌کارهای درستی در رابطه به تروریزم نداشته‌ایم، نیز عدم وجود تعامل و اعتماد باشد.
گفته می‌شود که در حاشیه‌های این کنفرانس، رییس اجرایی کشور، با سران کشورهای آسیایی دیدار خواهد کرد؛ اما باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که این دیدارها تا چه اندازه می‌توانند بحث مطرح شده‌ی خودشان را که میان دو نماینده صورت می‌گیرد، در جلسه نیز وارد کند. تهدید بزرگی که آسیا را در بر گرفته است، نبود امنیت و حضور هراس‌افگنان است و آنچه نیاز به بحث دارد، از میان بردن لانه‌های امنی است که از سوی بسیاری از کشورهای منطقه ایجاد شده است.
بحث پناه‌گاه‌های امن برای تروریستان، موضوعی است که در نشست سران کشورهای عضو سازمان شانگهای نیز از سوی افغانستان با نمایندگی اشرف غنی، مطرح شده است و همچنان دیروز در کنفرانس سیکا، از طرف دکتر عبدالله عبدالله، به‌عنوان یکی از موضوعات مهم از سوی افغانستان ابراز شد.
تا حال چنین ارزیابی می‌شود که سعی دولت افغانستان در این نشست‌ها بر این است که کشورهایی چون پاکستان را در موضوع صلح افغانستان، به‌عنوان چالش‌های اصلی مطرح کند و البته این طرح به تنهایی نمی‌تواند کارایی داشته باشد؛ زیرا تا به این لحظه همه‌ی این ابراز نظرها، در پیرامون حمایت‌ها از هراس‌افگنان، به شکل کنایه گفته شده است و نیاز است تا در این زمینه، با سران کشورهای مورد نظر، بحث و گفت‌وگو صورت بگیرد.
