مردم، همیشه ابزار رسیدن سیاستمداران به قدرت بوده است. تاریخ افغانستان بارها نشان داده که سیاستمداران یا با ایجاد هیاهوی سیاسی و یا هم با تاکید بر یکسری از حقوق انتزاعی که خود سازندهی آن بوده اند، طوری نمایان شده اند که گویا مبارزی برای رسیدن مردم به عدالت اند.
دیروز، در نخستین نشست کمیتهی رهبری شورای عالی مصالحهی افغانستان، جهادیها، اعضای حکومت و احزاب افغانستان اشتراک کرده بودند و بیشتر از همیشه، واژهی مردم را در سخنرانیهای شان، برجسته کردند.
مردم مردم گفتن سیاستمداران، شاید اشاره به ایدهای که به ظاهر ادعای طرفداری از آن را دارند؛ یعنی نظام کنونی –جمهوریت- باشد؛ اما پشت حرفها و چهرهای که از خود ساخته بودند، چیزی جز عوامفریبی دیده نمیشد.
رییس شورای عالی مصالحهی افغانستان، آقای عبدالله عبدالله، با گفتن این جمله؛ «مالکیت روند صلح از مردم افغانستان است و برای پیشبرد این روند نیز، از مردم مشوره گرفته خواهد شد.»، میخواست نشان بدهد که او به عنوان شخص نخست افغانستان در صف فعالان صلحخواهی قرار دارد و حضور او در شورایی که اکنون ریاست اش را به دست گرفته است، انتخاب مردم بوده است.
همه میدانیم که او مدعی ریاستجمهوری کشور بود؛ اما چون زمینهی اشغال پست ریاست شورای مصالحه با هیاهویی که به پا ساخته بود، مهیا شد، فرصت را غنیمت دانست و از وعدهی ایستادگی به خاطر رای طرفدارانش، گذشت. اکنون که واژهی مردم را از زبان شخص او، آن هم با کلی کلانگویی میشنویم، زمان، زمان دیگری است. اکنون او در راس ساختار سیاسیای قرار دارد که باعث شده، حرف او، عمل او و تفکری که از آن دفاع میکند؛ نه فقط روی تعدادی از طرفدارانش که بر تک تک مردم افغانستان تاثیر بگذارد.
حضور عبدالله عبدالله در راس شورای عالی مصالحهی ملی، مشتی واژه و حرفهای دهانپرکن را در پی دارد. آنچه او به زبان میآورد، در تفکری که از آن آمده، نمیگنجد. عبدالله عبدالله، شکستهای زیادی را در سیاست تجربه کرده و برای همین هم، هر بار که فرصتی به دست میآورد، میخواهد تاوان دفعهی قبل را پس بگیرد؛ ولی این راهش نیست و او دوباره به حاشیه رانده میشود.
هیچکدام از سیاستمداران، آنها که در نشست دیروز برای کمیتهی رهبری شورا دور هم گرد آمده بودند، اعتقادی به واژهی مردم، برابری، عدالت و… ندارند. «مردم»، همیشه ابزاری برای رسیدن آنها به قدرت بوده است؛ همانگونه که شورای یادشده، حاصل هیاهویی است که عبدالله پس از شکست اش در انتخابات رسوای سال ۱۳۹۸ در بین مردم ایجاد کرده بود.
اشرف غنی، رییسجمهور افغانستان نیز در نشست دیروز با خطاب به طالبان، گفته است که باید از خود ارادهی سیاسی نشان بدهند و برای رسیدن به صلح بکوشند. او در حالی چنین ساده از ضرورت به تلاش طالبان برای صلح سخن میگوید که افغانستان در سختترین روزهای امنیتی به سر میبرد. او گفت: «دولت و مردم افغانستان، ارادهی قاطع برای برقراری صلح دارند و طالبان نیز باید از خود ارادهی سیاسی نشان بدهند؛ زیرا گذاشتن این بار سیاسی تنها بر شانههای دولت و ملت، درست نیست.»
باری که او از آن سخن میگوید، راکتهایی است که چندی پیش بر سر مردم کابل شلیک شد و نتیجهی آزادسازی طالبان به دستان خودش بود.
شاید هم مردمی که اشرف غنی از آن در کنار واژهی «دولت»، یاد میکند، همانهایی باشد که در لویهجرگهی مشورتی حضور یافته بودند و امروز شریک او در حکومت-عبدالله عبدالله- با اشاره به آن، آزادسازی زندانیان طالب را نه کار دولت که درخواست مردم میخواند.
حکومت با جعل مفهوم مردم، هم در انتخابات هم در لویهجرگه و هم در دوحه -هیئتی که اکنون حکومت برای حمایت از آن تبلیغ میکند، نمایندهی شهروندان نیست-، همیشه خود را تبرئه کرده است.