
وزیر خارجهی امریکا در تماس تلفونی با رییس جمهور غنی گفته است که استراتیژی کشورش در قبال افغانستان هیچ تغییری نکرده است. این تماس تلفونی میتواند نگاه مثبتی را که در این اواخر در رابطه به صلح و رابطهی نزدیک افغانستان و ایالات متحدهی امریکا در رابطه به این روند به وجود آمده بود، تقویت کند. این تقویت، هرچند پس از یک سری دیدگاههای نگرانکننده در نسبت به ادامهی روابط دیپلوماتیک قوی میان کابل و واشنگتن، بود؛ اما در نهایت میتواند تاثیر بسیاری داشته باشد.
گذشته از سخنان بحثبرانگیر آقای ترامپ و واکنش تند ریاست جمهوری افغانستان در رابطه به آن اظهارات، در تماس تلفونی آقای مایک پمپیو، نکتهی قابل بحث دیگری وجود دارد که در رابطه به خروج نیروهای امریکایی از افغانستان است؛ در اعلامیهی مشترکی که از سوی حکومت افغانستان و وزارت خارجهی امریکا به نشر رسیده، آمده است که وزیر خارجهی امریکا در این تماس تلفونی به رییس جمهور غنی، اطمینان داده که استراتیژی امریکا در قبال افغانستان هیچ تغییری نکرده و خروج سربازان امریکایی از این کشور نیز بستگی به اوضاع امنیتی این کشور دارد.
اوضاع امنیتی افغانستان در این اواخر دچار وضعیت ناگواری شده است و این ایجاب میکند که نیروهای حامی و همکار که متشکل از نیروهای بینالمللی است در افغانستان حضور شان را حفظ کنند و برنامهی دقیقتری برای بهبود بخشیدن به وضعیت بد امنیتی بگیرند. صلح افغانستان که جدیدا وارد مرحلهی جدیتری شده است، در عین حال که نیاز به پیشرفت در گفتوگوها دارد، یکی از نیازهایش، توانایی نبرد نیروهای افغان و خارجی در میدانهای جنگ نیز است و این نیازمند به ادامهی حمایتهای نیروهای خارجی و حضور بیشتر آنان در افغانستان است. از آنجایی که شرط اساسی طالبان برای صلح، خروج این نیروها از افغانستان گفته شده است، حضور این نیروها و تأکید بر این که تا امنیت بهتر شامل حال افغانستان نشود، این نیروها حضور خواهند داشت، یک عمل مثبت است.
برنامههای صلح در افغانستان، به توافقات مهمی که بتواند تأثیر مستقیم بر بهبود امنیت بگذارد، دست یافته است؛ اما این نتایج تا به حال نتوانسته برای به عمل درآمدن، ضمانت لازم را به دست بیاورد.
با وارد شدن پاکستان در روند صلح افغانستان، نگرانیهایی نیز به وجود آمده است و باید حکومت افغانستان در این که نقش پاکستان تا جایی که بتواند به نفع مردم افغانستان و همینطور منطقه استفاده شود، زیرکی خاصی به خرج بدهد؛ زیرا پاکستان، کشوری است که همواره سعی کرده تا از نفوذ خودش در میان تروریستان طوری استفاده ببرد که دیگر کشورها و به خصوص افغانستان تحت فشار قرار داشته باشد. پاکستان با این حضور یک فرصت طلایی را برای نقشآفرینی در منطقه به دست میآورد که ممکن است جایگاه تعیین کنندهای برایش مهیا کند؛ اما داشتن چنین جایگاهی برای کشوری چون پاکستان برای بقیه و به خصوص افغانستان، نگرانیها و مشکلات زیادی در پی خواهد داشت.
یکی از مشکلاتی که حضور پاکستان در گفتوگوهای صلح افغانستان، به بار میآورد، امکان ضعیف شدن رابطهی کابل با واشنگتن است؛ طوری که در اولین دیدار صدر اعظم پاکستان با دونالد ترامپ رییس جمهوری امریکا، این اتفاق افتاد و امکان وخامت آن هم بسیار بود. ضعیف شدن رابطه میان کابل و واشنگتن میتواند از هر دو طرف به وجود بیاید؛ اما نقطهی تحریک آن مطمینا از طرف پاکستان فشار داده میشود.
اینک که دور هشتم سفرهای آقای خلیلزاد آغاز یافته است، امیدواریها به ثمربخشی گفتوگوهای صلح نیز بیشتر شده است و امید میرود تا در این دور، حکومت و طالبان به عنوان دو طرف اصلی جنگ روبهرو بنشینند و گفتوگو کنند.
تاثیر پاکستان نیز از مزایای این دور از گفتوگوها پنداشته میشود؛ اما مردم افغانستان، با آن که از قابلیتهای پاکستان در تسهیل گفتوگوها آگاه استند، پاکستان را کشوری نمیدانند که بتوان به آن اعتماد کرد و در نهایت بر اساس یک توافق کلی به برقراری رابطهی دیپلماتیک، اهدافی را مناسب با منافع دو طرف دنبال کرد. پس بهترین راه این است که رابطهی افغانستان با ایالات متحده قدرت بگیرد؛ زیرا این رابطه، همسویی اهداف امریکا و افغانستان را بیشتر از پیش نشان داده و سیاستهای پاکستان را نیز تحت تاثیر میبرد.