آزادی طالبان زندانی، یکی از نگرانی‌های بزرگ مردم افغانستان و هم‌چنان از جمله‌ی مواردی بود که مردم را به صلح و گفت‌وگوهایش مشکوک کرده بود. شک مردم، طبیعی و واقعی بود؛ گروه طالبان از زندانیان آزادشده اش برای تشدید جنگ و گسترش دامنه‌ی آن، استفاده کرد.
روزنامه‌ی صبح کابل در گزارش‌هایی از کشته‌شدن طالبان تازه‌آزادشده‌ای نوشت که در جنگ‌های مختلف، دوباره حضور یافته بودند. این نگرانی‌ها و فعالیت‌ها برای بیان آن، همه نشان از حساسیت مردم افغانستان نسبت به طالبان و نداشتن اطمینان به آنان دارد.
دولت، ایالات متحده‌ی امریکا و دیگر کشورهای دخیل در صلح افغانستان، هیچ‌کدام توجه جدی‌ای به این امر نداشتند تا این که در این اواخر، جنگ شدت گرفت و طالبان، اتهام نقض توافق‌نامه اش با امریکا را مطرح کرد.
در واکنش به این ادعا، زلمی خلیلزاد، نماینده‌ی امریکا در امور صلح افغانستان، خطاب به طالبان گفت؛ افزایش خشونت‌ها برای امتیازگیری بیش‌تر در میز گفت‌وگوها، می‌تواند به روند صلح آسیب بزند.
هرچند هنوز هم، اعتماد به طالبان و خطر آن به شکل کامل برطرف نشده است؛ اما واکنش‌ها و تنش‌های چند روز اخیر میان طالبان و امریکا که بیش‌تر پس از حمله‌های مختلف این گروه در مناطقی از افغانستان به ویژه ولایت هلمند آغاز شد، جدی شده است.
در رشته تویت‌ها بین دو طرف پیرامون جنگ افغانستان، هم‌واره از خطری که متوجه‌ی توافق‌نامه‌ی امریکا- طالبان است، سخن زده می‌شد؛ در حالی که دیروز شاید برای اولین‌بار بود که آقای خلیلزاد در ضمن یادآوری از این توافق‌نامه از اعلامیه‌ی مشترک افغانستان-امریکا نیز یادآور شد.
این یادآوری بدون هدف نبوده است؛ خلیلزاد خواسته به طالبان تذکر بدهد که کشورش هم‌زمان با امضای توافق‌نامه با آنان، توافقی نیز با جمهوری اسلامی افغانستان به امضا رسانده است؛ توافقی که یکی از مواد برجسته‌ی آن حمایت نیروهای افغان از سوی امریکایی‌ها است.
این که چرا اکنون چنین ابراز نظرها، تذکرها و واکنش‌ها از سوی امریکایی‌ها، دیده می‌شود به برنامه‌های پیچیده‌ی آنان برای صلح افغانستان برمیگردد. امریکایی‌ها، نمی‌خواهند در پروسه‌ای که ایجاد کرده اند، صرف به صلح سرتاسری در افغانستان برسند؛ آنان با تیری که رها کرده اند، چندین هدف را نشانه گرفته اند. این تیر ممکن است با به‌هدف‌خوردن خود، پای بسیاری از کشورهای دیگر را در میدان جنگ افغانستان زمین‌گیر کند.
در ادامه‌ی تنش‌های لفظی طالبان-امریکا در تویتر، حکومت افغانستان نیز وارد دست‌اندازی‌هایی شد که بیش از هرچیزی به ابراز پشیمانی می‌ماند.
دیروز، صدیق صدیقی، سخن‌گوی ارگ در توتیر خود نوشت:
به منظور تسریع روند صلح و پایان جنگ، دولت افغانستان ۶۱۰۰ زندانی طالب را آزاد کرد؛ اما این گروه از چنین حسن‌‌نیتی سوی استفاده کرده است.
اول این که چرا حکومت به جای بیان صریح، پیچیدگی در کلام را به کار می‌برد؛ آیا آزادسازی این تعداد از طالبان، صرفا یک حسن نیت بود یا یک اشتباه بزرگ؟
دوم این که چرا حکومت، همیشه به دنبال واکنش‌های امریکا، دست به ابراز‌نظر می‌زند؛ غیر از این است که دولت افغانستان برای محافظه‌کاری‌ها و جلوگیری از ایجاد تناقض بین موضع خود و موضع امریکایی‌ها که می‌خواهند اکثرا بر اساس توافق‌نامه‌ی امریکا- طالبان باشد، چنین می‌کند؟
حکومت، خواسته یا ناخواسته، هر عمل خود را مطابق به توافق‌نامه‌ی طالبان- امریکا به پیش می‌برد و حتا اعلامیه‌ی مشترک آن با امریکایی‌ها نیز، پس از امضای این توافق و با درنظرداشت رعایت اصول آن، صورت گرفته است.
آزادی زندانیان طالب، برای حکومت غیر قابل رد بود؛ زیرا همه‌ی تدارکات صلح را امریکایی‌ها چیده اند و حکومت ناگزیر بود تا برای جلوگیری از اخلال در برنامه‌ی خلیلزاد، این درخواست را اجرایی کند.
اکنون حکومت از کرده‌ی خود پشیمان است؛ ولی آن را با زبان محافظه‌کارانه در کلمه‌هایی چون «سوی استفاده از حسن نیت» می‌پیچاند. دلیل به حاشیه‌رفتن گفت‌وگوهای صلح هیئت فرستاده‌ی حکومت با طالبان نیز، واکنشی‌بودن رفتار سران ارگ به جای کنش‌گری آنان است.
زمان آن فرارسیده است تا دولت افغانستان با استفاده از تنش‌های موجود بین طالبان و امریکا استفاده کرده برای وارد‌کردن فشار بر این گروه و جبران اشتباه آسادسازی زندانیان، آنان را به آتش‌بس وادار کند. شرایط نشان می‌دهد که موقف امریکا در گفتار شان نزدیک به منافع حکومت شده و فرصتی برای مردم افغانستان پیش آمده است که نباید هدر برود.
با از‌دست‌دادن این فرصت، هر چه بر سر افغانستان و مردم آن بیاید، نه حکومت و نه مردم، هیچ یک نقشی در آن نخواهند داشت.
