نویسنده: شینتای ماریت د سواز
منبع: یورشیا ریویو
برگردان: ابوبکر صدیق
پس از ۱۹ سال سرمایهگذاری در افغانستان، روند حمایتها در این کشور رو به کاهش است، سیر نزولی کمکهای بینالمللی در حالی صورت میگیرد که صحبت از خروج نیروها امریکایی سر زبانها است.
فقدان زیربنایی اقتصادی، افزایش بیکاری – جرایم و گسترش فعالیت گروههای تروریستی در افغانستان، سبب شده است تا انگیزه مهاجرت در میان شهروندان افزایش یابد.
بیشتر پروژههای توسعهای که پس از ۲۰۰۱به حمایت جامعهی بینالمللی استوار بود، به دلیل کاهش کمکهای بینالمللی متوقف یا هم نیمهکاره باقی مانده است. قطع کمکها به چرخهی اقتصادی آسیب رسانده، همچنان این روند، اقتصاد کشور را که وابسته به کمکهای بیرونی است؛ به بحران مواجه کرده است.
هند – آلمان که از حامیان کلیدی افغانستان اند، در چنین شرایط با رویکرد تازهی وارد میدان شده اند. این کار نه تنها برای افغانستان، بلکه در عرصهی بینالمللی برای هند و آلمان مفید واقع میشود.
نقش آلمان در افغانستان
آلمان از کشورهایی است که پس از ۲۰۰۱ در باسازی افغانستان که تازه جنگ فاجعهبار را سپری کرده بود، نقش سازندهی بازی کرده است.
پس از ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۹ آلمان نزدیک به ۳۴۵ میلیارد افغانی (۴.۰۶میلیارد یورو) به افغانستان کمک کرده است.
در نشست ۲۰۱۶ بروکسل، آلمان تعهد کمکهای بشر دوستانه ۴۳۰ میلیون یورویی به افغانستان داد.
در ۲۰۲۰ وزارت اقتصاد و توسعهی حکومت فدرال آلمان تعهد به پرداخت ۲۱.۳ میلیارد افغانی (۲۴۰ میلیون یورو) کمک مالی را به افغانستان تعهد کرده است.
در عین حال، دولت فدرال آلمان حدود ۱۶ میلیارد افغانی ( ۱۸۰ میلیون یورو) در نهادهای خصوصی (bmz) در افغانستان هزینه کرده است و تا ۲۰۲۰ آلمان ۱۹.۴ میلیون یورو در بخش کمکهای بشر دوستانه در این کشور هزینه کرده است.
درحالیکه هنوز چراغ سبز در روند صلح افغانستان به چشم نمیخورد، یک گزارش در ۲۰۱۸ نشان میدهد که چرخهی توسعهی در افغانستان نیمه حرکت است. پس از خروج نظامیان امریکایی در سال۲۰۱۴ شرایط امنیتی در این کشور وخیم شده است.
افزایش حملات تروریستی و آدم ربایی نگرانی جدی را در میان سرمایهگذاران و کارمندان نهادهای مختلف افزایش داده است و برای نهادهای بینالمللی به یک چالش تبدیل شده است.
وضعیت امنیتی نگرانی جدی را میان نهادهای بینالمللی ایجاد کرده است، اما دولت آلمان در مکانهای نسبتا امن به همکاری خود به غیر نظامیان ادامه میدهد.همکاریهای توسعهی با تمام محدودیتهای امنیتی، تأثیر به سزای در بخش توسعهی اقتصادی افغانستان دارد.
افغانستان یکی از کشورهایی است که بشترین آمار پناهندگی را در جهان دارد، دلایل مختلف از جمله شرایط امنیتی، فقدان توسعهی اقتصادی و فساد و سیر صعودی زاد و ولد از دلایلی اصلی گسترش خوانده شده است.
توسعهای اقتصادی درقدم نخست و شرایط امنیتی از چالشهای انگشتنما در این کشور است؛ اما حکومت آلمان نیاز به یک طرح تازهی توسعه اقتصادی برای جلوگیری از افزایش پناهندگی در افغانستان دارد.
نقش هند در بازسازی افغانستان
هند از جمله کشورهایی است که نقش کلیدی د بازسازی افغانستان پس از ۲۰۰۱ داشته است. حمایت از بخشهای امنیتی، اجتماعی و ظرفیت سازی در بخشهای سیاسی و دیپلوماتیک اولویتهای راهبردی هند دراین کشور بوده است.
یک افغانستان با ثبات و امن برای هند ارزش حیاتی دارد، هند در دراز مدت به افغانستان به عنوان یک پل تجارتی میان هند – کشورهای آسیای میبیند تا انرژی مورد نیاز خود را از این کشورها تامین کنند.
این اهداف تنها با حاکمیت یک نظام دموکراتیک در کابل قابل دسترس است. هند از کشورهای منطقه است که در بخشهای صحت، آموزش و پرورش، بازسازی زیربنایی، امکانات اجتماعی، همچنان آموزشهای سیاسی، دیپلوماتیک و پولیس ۳ میلیارد دالر امریکایی در افغانستان سرمایه گذاری کرده است.
آغاز خروج نیروهای امریکایی پس از سال ۲۰۱۴ که تا هنوز ادامه دارد، نگرانیها را در افغانستان و منطقه افزایش داده است. دهلی نگران است که بیثباتی در افغانستان تاثیر منفی روی امنیت هند خواهد گذاشت و این دست هند را از افغانستان که حامی اقتصادی است، کوتاه میسازد.
تنها کمکهای اقتصادی و سیاسی در افغانستان برای هند بسنده نیست، هر عملی که بدون اشتراک هند در منطقهی انجام شود، به معنای دور زدن هند است و نگرانی راهبردی این کشور را افزایش میدهد. در شرایط فعلی که نیروهای امریکایی هنوز در افغانستان حضور دارند، هند و آلمان نیاز به همکاری راهبردی در این کشور دارند.
منافع مشترک
حکومت فعلی افغانستان با دستآوردهای شکنندهی داخلی مواجه است. منابع بیشترهنوز هزینه میشود، اما دست آورهای قانع کننده نیست.
این روشن است که افغانستان نیاز دارد که بیشتر به طرف ثبات حرکت کند، این روند به حوصله بیشتر و روابط گسترده نیاز دارد تا یک نظام با ثبات و قوی روی کار آید. وضعیت بد امنیتی – سیاسی در افغانستان منجر به نگرانی جدی برای کشور هند و آلمان شده است.
هند و آلمان از می ۲۰۰۰ همکاری مشترک دو جانبه را در افغانستان راهانداختن، این روابطه دوجانبه نیاز به یک چشم انداز جدید دارد. هند و آلمان هردو فعالیتهای زیاد در افغانستان کردند و با تهدیدهای زیاد مواجه بوده اند. این همکاریها در بخشهای مختلف از جمله در بخشهای ثبات – امنیت و بازسازی افغانستان متمرکز بوده است.
راهحل
هند و آلمان برای حفظ منافع مشترک شان در افغانستان نیاز راهبرد جدید دارند. هردو کشور نیاز دارند تا در بخشهای امنیتی، اجتماعی و سیاسی طرح جدیدی را ایجاد کنند.
در حالی که قدرت جهان حالت دینامیک را به خود گرفته است، این دو کشور در تلاش ایجاد اصلاحات در حکومت داری جهانی و شورای امنیت نیز هستند. عقیدهها بر این است که همکاری چند جانبه میتواند نقش اساسی را در همکاری جهانی بازی کند، رویکردی که در ۲۰۱۷ در نظام جهانی روی دست گرفته شد، میتواند در امر توسعهی جهانی مفید تمام شود.
