جنگ طالبان با نیروهای امنیتی، جهاد نیست

بُعد منطقه‌ای صلح، تا حدودی فروکش کرد و امریکا منازعه‌ی خود را با امضای یک توافق‌نامه با طالبان، پایان داد. اکنون فضای صلح و جنگ در داخل افغانستان متمرکز شده است. جنگ‌جویان طالبان پس از یک هفته کاهش خشونت‌ها، اکنون جنگ خود با نیروهای امنیتی را از سر گرفته‌اند، گروه طالبان گفته‌اند که به نیروهای خارجی حمله نمی‌کنند. در عین حال، پنتاگون نیز روند خروج نیروهای خود را از افغانستان، آغاز کرد. مارک اسپر، وزیر دفاع امریکا، به روز دوشنبه (۱۲ حوت) گفت که او برای آغاز خروج نخستین سربازان امریکایی از افغانستان، به فرمانده‌ی کل نیروهای امریکایی در این کشور، دستور داده است. اسپر هم‌چنان با تأکید افزود، در جریان ده روز پس از امضای توافق‌نامه صلح، این روند باید آغاز شود. اسکات میلر فرمانده‌ی نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان، در واکنش به شروع خشونت‌های مجدد طالبان، گفته است که این گروه باید سطح خشونت‌ها را پایین نگه‌دارند.
در همین حال، پس از امضای توافق‌نامه‌ی صلح امریکا و طالبان، مقام‌های واشنگتن گفته‌اند که احتمال قطع کامل خشونت‌ها در افغانستان، وجود ندارد؛ زیرا طالبان یک پارچه نیستند و چندین شاخه‌ی تروریستی در چارچوب این گروه، فعالیت می‌کنند.
رییس ستاد مشترک ارتش امریکا به روز دوشنبه (۱۲ حوت)، در یک نشست خبری مشترک با وزیردفاع این کشور گفت: «طالبان یک گروه یک پارچه نیستند، چندین شاخه‌ی ترورسیتی در چارچوب آن گروه فعالیت می‌کنند. اگر فکر کنید که خشونت‌‌ در افغانستان، به گونه‌ی کامل قطع خواهد شد، احتمالاً این اتفاق نخواهد افتاد. این صفر نخواهد شد، بنأ این توافق‌نامه، یک گام قابل توجه به پیش است.»
آغاز مجدد خشونت‌ها از سوی طالبان، نگرانی‌های جدی سیاسیون افغانستان را در پی داشته است (حنیف اتمر)، مشاور پیشین امنیت ملی، گفته است که با آغاز این خشونت‌ها، سخت‌ترین مرحله‌ی صلح آغاز شد. او با انتقاد از گروه طالبان، گفته است: «آن‌که خود را هم‌وطن ما می‌داند، حاضر است با خارجی‌ها که به اصطلاح خود آن‌ها، جهاد کرده است، آتش‌بس کند و با برادر خود، جنگ را با تمام بی‌رحمی آن، ادامه دهد. ما باید براساس حکم پروردگار خود به صلح وفادار بمانیم.»
هم‌زمان با اعلام جنگ از سوی طالبان، محمد‌اشرف ‌غنی، رییس‌جمهور افغانستان، به ولایت ننگرهار سفر کرد. او در این سفر، به صراحت گفت که استقبال ننگرهاری‌ها از هفته‌ی کاهش خشونت‌ها، اراده‌ی ما را برای آوردن صلح دایمی در کشور، مستحکم‌ کرد. آقای غنی، با اشاره به رهایی زندانیان طالب، گفت: «برای ما شرط آزادی زندانیان را ندهند، باید برای ما بگویند که چه وقت از پاکستان دست می‌کشند.»
رییس‌جمهوری افغانستان، گروه طالبان را جزء از مردم افغانستان دانسته و تأکید کرد که حکومت افغانستان، با هیچ‌کسی دشمنی ندارد و طالبان، باید از خشونت‌ها دست بردارند. «حق مردم و به ویژه زنان، نباید پای‌مال شود. آخرین فیصله در مورد صلح، تصمیم مردم خواهد بود. هر هیأتی‌که به مذاکرات می‌رود، صلاحیت‌شان محدود است. چیزی پشت پرده نخواهد بود.»
طی ۱۹ سال اخیر، جنگ طالبان در برابر نیروهای خارجی، با مفهوم «جهاد» بود و اکنون که خارجی‌ها، افغانستان را ترک می‌کنند، ادامه‌ی جنگ به چه معنا است؟ شماری از آگاهان نظامی می‌گویند که طالبان پاسخ دهند که با چه کسانی می‌جنگند و در عین حال، طالبان به‌خاطر جهاد در برابر نیروهای خارجی، به میدان جنگ وارد شدند و اکنون که جنگ آن‌ها، تحت نام جهاد با خارجی‌ها ختم شده، حالا این جنگ به خاطر مبارزه برای قدرت است.
عتیق‌الله امرخیل، آگاه نظامی، می‌گوید، جنگ و مبارزه‌ی طالبان برای کسب قدرت، در نظام سیاسی افغانستان ناروا است و هیچ‌گونه توجیه برای کشتن یک مسلمان وجود ندارد. «در حالی‌که دروازه‌ی مذاکره باز است و گفته شده که ده روز بعد مذاکره شروع می‌شود، فکر می‌کنم که طالبان از تداوم خشونت، نفع نمی‌برد. امروز افغانستان دارای ارتش، قوت‌های دفاعی و امنیتی است و بعد از سال ۲۰۱۴ امریکایی‌ها در جنگ با طالبان، شرکت مستقیم نداشتند.»
این آگاه نظامی معتقد است، بهترین شیوه برای کسب قدرت، مذاکره است و طالبان هم در صورتی‌که به خشونت‌ها، ادامه دهند، ارتش افغانستان هم ضعیف نیست و دو طرف، تلفات سنگین را متقبل خواهند شد. او هم‌چنان آغاز مجدد خشونت‌های طالبان را یک خشونت سیاسی دانسته و تأکید می‌کند که این خشونت‌ها، فروکش خواهد کرد و با آغاز مذاکرات بین‌الافغانی، آتش‌بس دایمی در افغانستان شکل خواهد گرفت.
پیش از این، رییس‌جمهور غنی، در نشست مشترک با وزیر دفاع امریکا و سرمنشی ناتو در کابل، گفته بود که او طرح کاهش نیروهای خارجی را به رییس‌جمهور امریکا، ارائه کرده بود. زیرا به باور آقای غنی، ۹۵ درصد عملیات نظامی، توسط نیروهای امنیتی افغان انجام می‌شود. از جانب دیگر، آقای غنی در نامه‌ی خود به دونالدترامپ، گفته بود که طرح کاهش سربازان امریکایی از افغانستان، هزینه‌های مالی واشنگتن را در کشور کاهش می‌دهد.