
دو روز پیش بود که شایعهی ورود کرونا به افغانستان نشر شد؛ اما وزارت صحت آن را رد کرد تا این که دیروز چند مورد مشکوک به آلوده شدن افراد به کرونا در هرات شناسایی شد و وزارت صحت نیز آن را تأیید کرد. هرچند مسؤولان بهداشتی کشور میگویند که ثبت واقعات مشکوک لزوما به معنای سرایت یا شیوع کرونا نیست؛ اما با وضعیت بهداشت و امکاناتی که در افغانستان وجود دارد، اگر این ویروس در افغانستان همهگیر شود، بدل به یک بحران بسیار خطرناک خواهد شد. با توجه به هممرز بودن افغانستان با کشورهای چین و ایران، تدابیر حکومت باید در این زمینه جدی و شدیدتر از هر کشور دیگری باشد؛ چون همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و اگر کار به مراحل درمان برسد، بدون شک کشور با فاجعهی انسانی روبهرو خواهد شد. هر چند مسؤولان وزارت صحت گفته اند که با سازمان بهداشت جهانی کمیتهی مشترک پیشگیری و هماهنگی ایجاد کرده است؛ اما مهمترین مسأله در این زمان، آگاهیدهی به مردم و راههای درست پیشگیری و میزان همکاری سازمان بهداشت جهانی با افغانستان است. باید حکومت ویروس کرونا را جدی بگیرد و با توجه به قدرت انتشار و گسترش این بیماری، تمام جوانب سنجیده شود تا مصیبت کرونا به صورت گسترده دامن مردم افغانستان را نگیرد. بیشتر کسانی که در ایران به ویروس کرونا مبتلا شده و از بین رفته اند، کسانی بوده اند که سابقهی سفر به چین و یا کشورهای دیگر را نداشته و در خود ایران به آن دچار شده اند. این نشان میدهد که حکومت ایران شاید به دلایل برگزاری انتخابات و مسائل داخلی آن کشور، خیلی دیر اقدام به اعلام و اطلاعرسانی در این زمینه کرده و تعداد مبتلایان به کرونا در آن کشور بیش از آمار و ارقامی است که از سوی رسانهها اعلام میشود. برای همین، حکومت افغانستان نه تنها افغانهایی را که از شهر قم ایران به کشور برگشته اند، بلکه تمام کسانی را که از ایران وارد افغانستان میشوند، قرنطین کند. وقتی سازمان بهداشت جهانی، وضعیت اضطراری اعلام میکند، باید حکومت افغانستان با جدیت پیگیر موضوع باشد. به نظر میرسد که شورای امنیت افغانستان رفتوآمد بین ایران و افغانستان را مسدود کرده است که این کار میتواند مفید باشد. پیش از این حتا افغانهایی که از چین وارد کشور شده بودند، بارها گفتند آنگونه که باید مورد بررسی و ارزیابی صحی در فرودگاهها و گذرگاههای ورودی به کشور قرار نگرفتند؛ اما حالا اوضاع متفاوت است و باید در این زمینه کاملا جدی بود. نام نسل تازهای کرونا که کووید-۱۹ است، در کشورهای تایلند، کوریای جنوبی، جاپان، تایوان، استرالیا، امریکا، ایتالیا، ایران، انگلستان و… دیده شده است.
مشکل دیگر، گیرماندن دانشجویان افغان در شهر «ووهان» چین است که گفته میشود با کمبود مواد غذایی روبهرو استند که اگر ویروس کرونا آنها را نکشد، ترس و شرایط بد زندگی آنها را از بین خواهد برد. این روزها همه از یکدیگر میپرسند در صورت ورود ویروس کرونا، چگونه میتوان یک شهر را قرنطینه کرد که به نظر میرسد، به جز مستقر شدن نیروهای ارتش در اطراف شهر و ایجاد محدودیت شدید رفتوآمد، دیگر هیچ راهی وجود ندارد که در شرایط افغانستان چیزی در حد غیر ممکن است. گفته میشود که تیمهای بهداشتی با استفاده از «ترمومتر»، درجهی حرارت بدن مسافران را در فرودگاهها بررسی میکنند؛ اما بیشترین راه سفر افغانها به خصوص به ایران از راه زمینی است و این امکانات باید در آنجا نیز باشد. تا حالا اگر افرادی مشکوک به کرونا بوده اند، توصیه شده است که به شفاخانهی انتانی کابل منتقل شوند؛ اما بهتر است که امکانهای درمانی و یا پیشگیری در همان سر مرزها ایجاد شود. کرونا در ایران به سرعت در حال پیشروی است و با توجه به این که بیشترین شیوع در شهرهای زیارتی بوده است، این یک زنگ خطر جدی برای افغانستان است. مشکل اساسی، مخفی ماندن این ویروس در بدن افراد است و او بدون آن که متوجه باشد، میتواند بسیاری را مبتلا کند. بحث اطلاعرسانی به مردم از طریق رسانهها در این زمان حساس بسیار مهم است.
حالا که رفتوآمد به ایران مسدود شده است، بهتر است راههای قاچاقی و ورود کالا نیز بسته شود.