از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری افغانستان بیش از چهار ماه وقت گذشته؛ اما تا هنوز کمیسیون انتخابات نتیجهی نهایی آن را بیرون نداده است. این کمیسیون در اول ماه جدی سال جاری، نتیجهی ابتدایی انتخابات را اعلام کرد که بر اساس آن محمداشرف غنی، رییسجمهور فعلی، با به دست آوردن آرای بیشتر برنده اعلام شد.
پس از اعلام نتیجهی ابتدایی و پایان روند ثبت شکایتهای انتخاباتی، حدود ۱۶۵۰۰ شکایت انتخاباتی در سراسر افغانستان ثبت شد که از این میان ۲۳۰۰ شکایت در کابل و ۱۴۲۰۰ شکایت دیگر در سایر ولایتها از سوی نامزدان به ثبت رسید.
از زمانی که کمیسیون رسیدگی به شکایتهای انتخاباتی، مسؤولیت بررسی و ثبت شکایتها را بر عهده گرفت، یک ماه و ۳ روز وقت میگذرد؛ اما تا کنون روند رسیدگی به شکایتهای استینافی پایان نیافته است.
چمنشاه اعتمادی، رییس دبیرخانهی کمیسیون شکایتهای انتخاباتی، روز یکشنبه (۱۳ دلو) در تازهترین نشست خود اعلام کرد که طی چند روز آینده، نتیجهی کار خود شان را به منظور اعلام نتیجهی نهایی انتخابات ریاستجمهوری، به کمیسیون مستقل انتخابات میفرستند.
بر بنیاد گفتههای مسؤولان این کمیسیون، در حال حاضر آنها سرگرم بررسی و بحث روی ۳۰۰ هزار رأی جنجالیای استند که از سوی تکت انتخاباتی ثبات و همگرایی تقلبی خوانده شده است. عبدالله عبدالله، رییس این تکت انتخاباتی، بارها هشدار داده است، درصورتی که سرنوشت این ۳۰۰ هزار رأی مشخص نشود، نتیجهی انتخابات را نخواهد پذیرفت.
آقای اعتمادی در نشست روز گذشتهی خود، ضمن این که گفت، روند دستهبندی و تصنیف شکایتهای استینافی در حال تکمیل شدن است و به زودی، در مورد آن فیصلههایی صورت خواهد گرفت، افزود که پروندههای جنجالی به شمول ۳۰۰ هزار رأی، روی میز اعضای کمیسیون رسیدگی به شکایتهای استینافی است و در حال حاضر، بحث در مورد آن جریان دارد.
او گفت: «طی یکی-دو روز آینده، روی موارد جنجالی نقطهی پایان گذاشته میشود. ممکن است با رسیدگی به شکایتهای استینافی، به سوی تفتیش، بازشماری و تطبیقات برویم.»
کمیسیون رسیدگی به شکایتهای انتخاباتی، در حالی از بررسی ۳۰۰ هزار رأی سخن میزند که به تازگی رییس دبیرخانهی کمیسیون انتخابات گفته است، ۳۰۰ هزار رأی یک توطئهی انتخاباتی است.
حبیبالرحمان ننگ، رییس دبیرخانهی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، ابتدای همین هفته در گفتوگوی اختصاصی با روزنامهی صبح کابل گفت: «ما ۳۰۰ هزار رأی را نمیشناسیم. من به صفت کسی که کارهای اجرایی را انجام میدهم، پرسشم این است که این ۳۰۰ رأی را از کجا پوره میکنید. اگر ۱۳۷ هزار رأی و ۱۰۲ هزار ۱۲ رأی باشد، که مجموع آن ۲۳۹ هزار رأی میشود. پس ۶۱ هزار رأی دیگر کجاست. در اصل این ۳۰۰ هزار رأی یک پروپاگند انتخاباتی است؛ به این معنا که برخی نامزدان انتخاباتی میخواهند ذهنیت مردم را تغییر دهند؛ اما انتخابات امسال یکی از بهترین انتخاباتها در میان چهار انتخابات ریاستجمهوری در افغانستان بود. در این انتخابات کسی جرأت بالا و پایین کردن یک رأی را نداشت. یک برگهی رأی نیز بدون معلومات بایومتریک برای کمیسیون مستقل انتخابات قابل پذیرش و اعتبار نبوده است.»
آقای ننگ بر خلاف برخی از نامزدان ریاستجمهوری از جمله رحمتالله نبیل که گفته بود، انتخابات در دور اول برندهای ندارد، میگوید: «از دید ما انتخابات ششم میزان برنده و بازنده داشت؛ اما منتظر تصامیم کمیسیون شکایتهای انتخاباتی استیم؛ چون آنها نسبت به کمیسیون انتخابات، دست شان بیشتر به طرزالعملها باز است.»
آنچه در این میان تا هنوز نامشخص باقی مانده، بازشماری بیش از ۵ هزار محلی است که به دستور کمیسیون شکایتهای انتخاباتی، باید بازشماری شود؛ اما کمیسیون انتخابات تا کنون بازشماری این محلها را آغاز نکرده است. عبدالعزیز ابراهیمی، سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات، روز یکشنبه (۱۳ دلو) به روزنامهی صبح کابل گفت کمیسیون شکایات انتخابات، ابتدا باید جواب مکتوب یازده فقرهای و نتیجهی استینافخواهی خود را به آنها بفرستد، پس از آن کمیسیون مطابق به آن بازشماری و تفتیش آرا را آغاز میکند.
این که کمیسیونهای انتخابات تا حال چگونه به کارهای خود رسیدگی کرده اند، نهادهای ناظر انتخاباتی معتقد اند که در این شرایط حساس، هر دو کمیسیون باید بیشتر از هر وقت دیگر هماهنگ عمل کنند تا هر چه زودتر سرنوشت انتخابات معلوم شود.
یوسف رشید، رییس اجرائی فیفا، روز یکشنبه (۱۳ دلو) به روزنامهی صبح کابل گفت که کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی، از نگاه کاربردی و تصمیمگیری در مرحلهی بهتری از کمیسیون انتخابات قرار دارد؛ زیرا اسناد، مدارک و شکایتهایی که از سوی نامزدان معترض به ثبت رسیده را، این کمیسیون در اختیار دارد.
آقای رشید گفت، هر چند که کمیسیون شکایات، در حال حاضر زیر فشار روحی و سیاسی زیادی قرار دارد؛ اما این کمیسیون باید این جرأت و شهامت را داشته باشد تا نتیجهی انتخابات را اعلام کند.
اخیرا مرکز مطالعات توسعهی افغانستان، نیز گفته است که کمیسیون رسیدگی به شکایتهای انتخاباتی، باید به شکایتهای استینافی با دقت رسیدگی کند. این مرکز، روز شنبه (۱۲ دلو) با نشر خبرنامهای گفته است که به منظور جلوگیری از بحرانی شدن انتخابات ریاستجمهوری، شفافیت، بیطرفی و دقت هرچه بیشتر، در رسیدگی به شکایتها جدی گرفته شود.
حال باید منتظر ماند که کمیسیون رسیدگی به شکایتهای انتخاباتی، نتیجهی کار خود را اعلام کند تا دیده شود، ۳۰۰ هزار رأی جنجالی میتواند سرنوشت انتخابات را تعیین کند یا خیر؟