وضعیت سیاسی کنونی افغانستان این روزها وارد مرحلهی تازهای شده است. کمیسیون مستقل انتخابات با اعلام نتایج ابتدایی انتخابات ریاستجمهوری ۹۸ و پیروزی آقای اشرفغنی در مرحلهی ابتدایی، توپ را در میدان کمیسیون شکایات انتخاباتی انداخته است تا از فرصت به دست آمده، بتواند بار فشارهایی را که تا امروز بر دوش خود احساس میکرد کم کند.
اکنون تیمهای انتخاباتی دولتساز به رهبری محمداشرف غنی، ثبات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله و دیگر نامزدهای انتخاباتی، نباید با واکنشهای عجولانه و مغرضانه جوِ سیاسی حاکم بر انتخابات را مسموم کنند. نیاز است که با خویشتنداری سیاسی این فرصت را در اختیار کمیسیونهای انتخاباتی بگذارند تا روند ملتسازی و دموکراسی برای مردم افغانستان که در تاریخ شش میزان سال جاری از پای صندوقهای رأی انتخابات آغاز شده است، در مسیر درست خود حرکت کند و در پایان، مردم افغانستان دارای یک نظام سیاسی مشروع و حاکمیت سیاسی همهپذیر باشند.
هر چند در همان روز اول بعد از اعلام نتایج ابتدایی توسط کمیسیون انتخابات، واکنش دیگر نامزدهای سیاسی چنان باهیاهو و بدون درایت سیاسی صورت گرفت که از هم اکنون باید منتظر تأخیر چند ماههی دیگر از سوی کمیسیون شکایات انتخاباتی بود؛ زیرا آن گونه که پیشبینی میشود، کمیسیون شکایات انتخاباتی نیز زیر فشارهای سیاسی تیمهای انتخاباتی معترض قرار خواهد گرفت و این فشارها سبب خواهد شد تا بار دیگر اعلام نتایج نهایی با تأخیر روبهرو شود. به این زودیها نمیتوان امیدوار بود که مردم افغانستان دارای رییسجمهور تأییدشده از یک روند قانونی باشند.
البته نباید فراموش کرد که برای پایان دادن بحران انتخاباتی کنونی، باید سرنخ را در جریان پیشبرد مذاکرات صلح امریکا با طالبان نیز جستوجو کرد. درست یک روز بعد از آن که نتایج ابتدایی انتخابات ریاستجمهوری اعلام شد، خبرهایی از درون جلسههای رهبری طالبان به کابل مخابره شد؛ این خبرها حاکی از آن است که اعضای ارشد طالبان پس از سفر به پاکستان و مشوره با دیگر رهبران طالبان که در کویته و پیشاور مستقر اند، توافق کرده اند که بعد از امضای توافقنامهی صلح با امریکا، این گروه برای شروع مذاکرات بینالافغانی با حکومت افغانستان، حاضر است خشونتها را کاهش داده و آتشبس موقت اعلام کند.
اعلام نتایج ابتدایی و نشر خبر آتشبس موقت طالبان با حکومت افغانستان برای آغاز مذاکرات بینالافغانی صلح با اختلاف یک روز، نشاندهندهی این است که هم انتخابات و هم صلح به عنوان دو جریان مهم سیاسی افغانستان در یک مسیر مشترک و شانه به شانهی همدیگر پیش میروند. هر چند، پیش از روز ششم میزان، روابط به گونهای بود که گویی روند صلح و طالبان توانسته است از انتخابات و حکومت افغانستان پیشی بگیرد؛ اما با برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در شش میزان، این حکومت افغانستان بود که توانست تا حدی امتیازهای دلخواه خود را برای مشروعیت بخشیدن به نظام جمهوری در حکومت آیندهی افغانستان به دست بیاورد؛ با این وجود، تأخیر در روند اعلام نتایج، سبب شد تا طالبان و روند صلح بعد از توقف چند ماه، بار دیگر در کورس رقابت از حکومت پیشی گرفته و رییسجمهور ترامپ و واشنگتن را وادار به این کنند که دوباره به میز مذاکره بازگشته و به خواستههای سیاسی این گروه گوش بسپارند.
با این اوصاف و اوضاعی که این روزها بر جوِ سیاسی افغانستان حاکم است، نشان از آن دارد که انتخابات و صلح هر دو، شانه به شانهی همدیگر دوباره بر سر یک خط قرار گرفته اند، دو رویدادی که برای آیندهی سیاسی و اجتماعی این کشور مهم و تعیین کننده است.
بافراهم شدن چنین بستر سیاسی در افغانستان، میتوان اشارهای قابل تأمل به مدیران سیاسی هر دو روند کرد که الزاما آنان هر قدر هوشیارانه و با دارایت بتوانند وضعیت را به سود خود مدیریت کنند، به همان میزان مورد پذیرش همگانی قرار خواهند گرفت. در خوشبینانه ترین حالت میتوان گفت که به زودی دارای یک نظام جمهوری واحد و اپوزیسیون مشروع سیاسی و صحنهی رقابت سیاسی سالم خواهیم بود.