گفتوگوی شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر با نظیفه شریفی، روزنامهنگار
پس از دورهی طالبان، فرصتهای کاری و حضور در اجتماع و سیاست کموبیش برای زنان افغانستان مهیا شد و این روند در سالهای اخیر سیر صعودی پیدا کرد. اکنون با آغاز گفتوگوهای صلح، زنان نگران اند که یکبار دیگر چون دورهی طالبان، وادار به کنارهگیری از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی شوند.
نظیفه شریفی، روزنامهنگار، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر (شبکه) میگوید، نگرانی آنان این است که زنان، پس از توافق صلح به حاشیه رانده شوند و نتوانند مثل امروز در بخشهای گوناگون مشارکت داشته باشند. «خط سرخ ما باید حفظ ارزشهایی که با کار کردن و زحمتکشیدن در اجتماع به دست آورده ایم باشد. ما زنان افغانستان در سالهای گذشته قربانی زیادی داده ایم. ما به راحتی به اینجا نرسیده یم که حالا روی دستآوردهای ما معامله صورت گیرد و به حاشیه رانده شویم، برگشتن به دوران سیاه طالبانی برای ما قابل قبول نیست.»
شبکه: به عنوان یک روزنامهنگار؛ ارزیابی شما از دیدگاه شهروندان زن به نتایج گفتوگوهای صلح چیست؟
شریفی: بر بنیاد آنچه هنگام گفتوشنود با بسیاری از زنان، بهویژه زنان تخاری میشنویم، آنان زیاد به نتایج این گفتوگوها امیدوار نیستند. نگرانی برخی از این زنان این است که روی دستآوردهای آنان معامله شود؛ زیرا این همان چیزی است که طالبان میخواهند.
شبکه: به نظر شما، حضور زنان در میز گفتوگو تا چه اندازه میتواند بر موقف طالبان اثرگذار باشد؟
شریفی: یکی از دلیلهای نگرانی بیشتر زنان، بهویژه در تخار، ترکیب هیئت گفتوگوکنندهی دولت در گفتوگوهای صلح است. من به این باورم که از میان زنانی که عضو گروه گفتوگوکننده استند، شاید تنها یکتن از ظرفیت خوبی برخوردار باشد و بتواند قاطعانه از حقوق زنان دفاع کند، فکر میکنم اگر پیش از آغاز گفتوگوها در ترکیب این هیئت تجدید نظر میشد بهتر بود. باید زنانی با ظرفیت بالاتر در این بخش انتخاب میشدند تا میتوانستند به گونهی جدی و با استدلالهای منطقی از حقوق زنان دفاع کنند.
شبکه: زنان دیگر، بهویژه فعالان مدنی برای تقویت موقف زنان در گفتوگوهای صلح چه کارهایی را باید انجام دهند؟
شریفی: من فکر میکنم زنانی که در حال حاضر در بخشهای گوناگون، از جمله به عنوان وکیل یا فعال مدنی کار میکنند، باید طرحها و دیدگاههای خود را با زنان گروه گفتوگوکننده به اشتراک بگذارند. آنان میتوانند، نگرانیهای خود را به گوش این اعضای هیئت برسانند و از آنان بخواهند تا بر حفظ دستآوردهای سالهای اخیر زنان افغانستان به عنوان یکی از خطوط سرخ و مسایل مهم مورد بحث در گفتوگوها، تاکید کنند و از حقوق زنان به عنوان شهروندانی که قربانیهای زیادی داده اند دفاع کنند. زنان میتوانند از راه رسانهها و شبکههای اجتماعی این موضوع را با بانوان هیئت دولت در میان بگذارند و این پیام را به هردو طرف گفتوگوکننده برسانند که زنان افغانستان، معامله روی حقوق شان را نخواهند پذیرفت.
به باور بانو شریفی، اگر هر دو طرف گفتوگو برای یک صلح واقعی به توافق برسند، نتیجه قابل قبول خواهد بود. به گفتهی وی صلح مورد نظر باید به گونهای باشد که در سایهی آن، حقوق زنان بدون وضع کوچکترین محدودیت حفظ شود.