جنگ، اعتیاد به مواد مخدر، فساد گستردهی مالی و دهها مشکل ویرانگر دیگر از یک سو؛ و هوای آلودهی این روزهای کابل از سوی دیگر، از این شهر افسرده و خسته قربانی میگیرد. آلودگی هوا در کابل، معضلی است که چهار فصل تمام در خیابانهای اسفالتنشدهی آن جریان دارد و با وسائط فرسودهی بسیاری از قسمتی به قسمت دیگر شهر میرود. کافی است صبح زود یا پس از شام ساعتی را بیرون از خانه هوای آزاد نفس بکشید تا گلولههای پنهان در هوای آلوودهی کابل را در ششهای تان احساس کنید.
به تازگی مقامهای وزارت صحت و محیط زیست گفته اند که آلودگی هوای کابل، جنگ پنهانی است که بیشتر از جنگ با گروههای تروریستی از این شهر قربانی میگیرد؛ این مقامها، آمار تلفات آلودگی کابل را در سال، ۳۵۰۰ نفر تخمین زده اند که حسابش از مریضیهای درازمدت سرطانی و دیگر امراض مکروبی و تنفسی جدا است.
آلودگی محیط زیست، جنگ پنهانی که چهار فصل سال در کابل جریان دارد، در فصل سرما به دلیل استفاده از مواد دودزا برای گرمایش خانهها و پختوپز، بیشتر از دیگر فصلها قربانی میگیرد. شفاخانههای کابل، این روزها پردرآمدترین فصل کاری شان را پیش رو دارند که به همکاری آلودگی محیط زیست در این پایتخت مرگ و خون، فراهم شده است.
هرچند آلودگی محیط زیست به یکی از چالشهای عمدهی جهان تبدیل شده است؛ اما کابل به لحاظ تراکم جمعیت و ساختار جغرافیاییای که دارد، این روزها در صدر شهرهای آلودهی جهان است. به نظر میرسد افزایش سرما در زمستان امسال، باعث شده است این آلودگی از سالهای پیش، پیشی بگیرد و ادارات مختلف دولتی را وادار کند تا برای بیرونرفت از این وضعیت کاری کنند و یا با برگزاری جلسات و پخش خبرنامهها، به مردم این امید را بدهند که نمیگذارند در یک جنگ پنهان و نابرابر، جان شان تلف شود.
طی روزهای گذشته، ادارهی ملی حفاظت از محیط زیست، ریاست محیط زیست کابل، ادارهی شهرداری، وزارت داخله، ولایت کابل و فرماندهی امنیهی کابل، طی اقدامی هماهنگ، جلساتی را برگزار کرده اند تا برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست؛ این دشمنی که از دودکش هر خانه و محل کاریای بیرون میشود تا جان مردم را بگیرد، کاری انجام دهند.
رییسجمهور غنی نیز گفته است که آلودگی هوای کابل این روزها مورد قبول او نیست و باید در زودترین فرصت اقداماتی صورت گیرد که این آلودگی را تا سطح مورد قبول کاهش دهد. آقای غنی از مسؤولان محیط زیست و شهرداری کابل خواسته است که هر چند دولت پلان درازمدت پنجساله برای کاهش آلودگی هوا در کابل روی دست دارد؛ اما باید هر چه عاجل راهکارهایی را عملی کنند که به کاهش آلودگی کشندهی محیط زیست کابل بینجامد.
با آن که ادارات دولتی در تلاش برای یافتن راه حل به خاطر کاهش آلودگی هوا استند؛ اما فقر و سرمای کشندهی زمستان، همزمان دامن بیش از هزاران خانواده را گرفته است که مجبور اند برای گرم شدن خانههای شان از مواد فسیلی ذغال سنگ، تایر کهنه و ذبالههای وسط شهر استفاده کنند. با توجه به وضعیت اقتصادی مردم، جلوگیری از مصرف ذغال سنگ و دیگر مواد دوزا که باعث افزایش آلودگی و امراض گوناگون میشود، ممکن به نظر نمیرسد. ادارات مؤظف برای حفاظت از محیط زیست، تا هنوز حتا نتوانسته اند، کارخانههای تولیدی، محلات تجارتی و ادارات دولتی و خصوصی را مجبور کنند تا برای گرمایش از ذغال سنگ استفاده نکنند؛ چه برسد که این خواست را از مردم داشته باشند؛ مردمی که اگر از ذغال سنگ به عنوان ارزانترین مواد سوخت استفاده نکنند، سرمای زمستان را با کدام در ببندند که به خانههای شان داخل نشود.
آنچه مسلم است، نه پلان درازمدت دولت میتواند برای جلوگیری از آلودگیای که هر روز جان افراد زیادی را میگیرد، کاری انجام دهد و نه جلسه و جلسهبازی و دادن خبرنامه به رسانهها؛ ادارهی ملی حفاظت از محیط زیست و ادرات دیگری که این روزها به نحوی تصمیم دارند کاری برای جلوگیری از آلودگی هوا انجام دهند، باید در اقدامی سریع، تمام محلات تجاری، کارخانههای تولیدی، شهرکها و بلندمنزلهای رهایشی، حمامها، هوتلهای عروسی، رستورانتها و … را مجبور کنند تا از دغال سنگ و دیگر مواد دودزای خطرناک استفاده نکنند و در صورت سرکشی، جریمهی نقدی بر آن بگذارند تا در کوتاهمدت بتوانند به کاهش آلودگی هوا کمک کنند.