
نویسنده: کریستال بیات
صلح از نیازهای مبرم مردم افغانستان پنداشته میشود، چهل سال جنگ و ویرانی که تا هنوز ادامه دارد، زیرساختهای کشور را تخریب کرده است. جنگ و خونریزی ۱۸ سال اخیر، از مردم افغانستان قربانی فراوانی گرفته است. اجماع ملی برای آمدن صلح در افغانستان وجود دارد، هیچ شهروند افغانستان مخالف صلح نیست؛ به جز افراد محدودی که منافع شخصی و گروهی شان در جنگ است. اجماع منطقهای برای آمدن صلح وجود دارد، اکثر کشورهای منطقه به این نتیجه رسیدهاند که ناامنی و جنگ در افغانستان به کشورهای آنان نیز آسیب میرساند. منافع ملی کشورهای منطقه و همسایگان این کشور در افغانستان ناامن و در حال جنگ، بیشتر در خطر است. جنگ در افغانستان نه تنها کشورهای منطقه حتا جهان را تهدید میکند.
جامعهی جهانی، کشورهای اروپایی و سازمان ملل متحد، از آمدن صلح در افغانستان استقبال، حمایت و پشتیبانی نمودهاند. کشورهای هم برای میزبانی از مذاکرات صلح میان افغانها آمادگی نشان دادهاند که ظاهرا مذاکرات در قطر برگزار خواهد شد. ایالات متحدهی امریکا با گروه طالبان پس از ماهها مذاکره، توافقنامهی صلح امضا کردند. از مواد توافقنامهای صلح میان امریکا و گروه طالبان تا حدودی که به رسانهها پخش شده است آگاهی داریم. در این بخش ظاهرا امریکا برای آمدن صلح در افغانستان تلاش میکند؛ چون صلح افغانستان، در امریکا نیز مصرف داخلی و انتخاباتی دارد.
دولت جمهوری اسلامی افغانستان، اخیرا شورای عالی مصالحهی ملی را ایجاد کرده است، وزارت دولت در امور صلح کار مینماید، هیئت مذاکره کنندهی صلح میان افغانها از جانب دولت جمهوری اسلامی افغانستان از لحاظ شکل و محتوا آمادگی لازم برای شروع مذاکرات میان افغانها را دارند. دولت جمهوری اسلامی افغانستان برای تشویق و حسن نیت به گروه طالبان بنا بر توافقنامهی امریکا، نزدیک به پنج هزار نفر از زندانیهای طالبان را از بند رها کردهاند. هیئت طالبان با دولت جمهوری اسلامی افغانستان در زمینهی رهاسازی زندانیان از نزدیک کار میکنند. دولت جمهوری اسلامی افغانستان تا اینجا به تعهداتش برای آمدن صلح عمل کرده است، مواردی چون چگونگی نظام و قانون اساسی و سایر موارد در مذاکره مورد بحث و گفتوگو قرار میگیرند.
طالبان تا هنوز هیچگونه اقدامی برای شروع مذاکرات میان افغانها نشان نداده است. آنان خشونتها را چند برابر افزایش دادهاند. گروه طالبان به خواست و مطالبه مردم افغانستان، دولت جمهوری اسلامی افغانستان، سایر کشورها و نهادهای معتبر جهانی برای برقراری آتش بس یا کاهش خشونتها پاسخ مثبت نداده است. به نظر میرسد که صلح افغانستان را کشورهای دیگر به خصوص امریکا «شیر خط» میاندازند، سکهای صلح از امریکا به اینجا پرتاب میشود، اگر شیر آمد دولت جمهوری اسلامی افغانستان برندهی میدان است و خواستههای شان را به گروه طالبان میقبولانند و خدای نخواسته اگر خط آمد، طالبان برندهی میدان است. مثلا امریکا پرتاپ کنندهی سکهی صلح «شیر یا خط» است، کشورهای دیگر نظارت کننده استند. هیچگونه تضمینی هم وجود ندارد که بازنده، باختش را بپذیرد و دست از جنگ بردارد. هر چند گروه طالبان از زمانی آمدن شان بازندهی میدان استند؛ چون آنان تنها به رسیدن به قدرت از راه جنگ باور دارند تا افکار و برنامههایشان را پیاده کنند، چیزی که خیالبافی است و مردم افغانستان هیچگاه به عقب باز نخواهند گشت.