شماری از سیاستمداران افغانستان، از نقش فزایندهی پاکستان در روند صلح افغانستان، ابراز نگرانی کرده و تأکید میکنند که افزایش این نقش، میتواند احتمال دسترسی گروههای تروریستی را به سلاح اتمی-تکتیکی پاکستان، افزایش دهد.
رحمتالله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان میگوید: «همانطور که پاکستان بر گروههای مخلتف تروریستی تسلط دارد. برعکس، شماری از این گروهها نیز در سیستم نظامی پاکستان، نفوذ دارند.» او با اشاره به حملههای القاعده در سالهای ۲۰۱۵، ۲۰۱۱ و ۲۰۱۴ بر پایگاههای نظامی پاکستان، تأکید دارد که اگر نقش اسلامآباد در روند صلح افغانستان، محدود نشود، احتمال زیادی وجود دارد که گروههای تروریستی منطقهای و فرامنطقهای، به سلاحهای اتمی-تکتیکی پاکستان، دسترسی پیدا کند.
آقای نبیل، پنجشنبه (۶سنبله)، در رونمایی آخرین پژوهش انستیتوت مطالعات صلح و جنگ افغانستان، گفت: «در هفت سال گذشته، در چندین حملات گروههای تروریستی که بر پایگاههای مهم نطامی پاکستان، از جمله پایگاه نظامی هوایی بادابر در نزدیکی اسلامآباد در ۲۰۱۵، پایگاه نظامی کراچی در ۲۰۱۱ و کشتی ذوالفقا در ۲۰۱۴ صورت گرفت، به گمان اغلب، سازمانهای استخباراتی، مکانهایی بودند که سلاحهای اتمی پاکستان، در آنجا نگهداری میشد.»
رییس پیشین امنیت ملی افغانستان، میگوید که پس از این حملهها، دهها جنرال پاکستانی به جرم همدستی به گروههای تروریستی، دستگیر و اعدام شدند و این بیانگر نفوذ این گروهها، در ارتش پاکستان است.
بهگفتهی این سیاستمدار افغانستان، با محوری شدن نقش پاکستان در روند صلح افغانستان، روابط دوجانبهی نظامیان پاکستان با گروههای تروریستی، بیشتر از پیش افزایش یافته و تهدید احتمالی به تهدیدی بالقوه، بدل خواهد شد.
آقای نبیل تصریح میکند: «ما به عنوان سیاسیون و شهروندان افغانستان، به خاطری که در بسیاری موارد صلح، به پاکستان حق ویتو داده شده است، حق داریم نگران باشیم. تشویش و پرسشگری قیمت ندارد؛ اما رفتن کورکورانه و بسیار خوشبینانه با در نظرداشت تجارب سختی که در چهل سال گذشته داشتهایم، قیمت دارد.»
فوزیه کوفی، عضو هیأت گفتوگوکنندهی صلح حکومت با طالبان نیز، در نشست انستیتوت مطالعات صلح و جنگ، گفت که رویهی برتریطلبی، نتایج انتخابات امریکا و مخالفت سیاسی درون نظام، سه عاملی اند که گفتوگوهای میانافغانی را زیر تأثیر قرار میدهد.
خانم کوفی، تأکید میکند که پس از صلح با طالبان، خشونت مسلحانه در افغانستان ادامه خواهد یافت؛ اما به گفتهی او، در حال حاضر طالبان تهدیدی جدی استند.
پاکستان: بدون نقش اسلامآباد، صلح افغانستان ناممکن است
همزمان با اظهارات رییس پیشین امنیت ملی افغانستان، مقامهای پاکستان تأکید دارند که امضای توافقنامه میان طالبان و امریکا و همچنان برقراری آتشبس، بدون نقش پاکستان، ناممکن به نظر میرسید.
شاهمحمود قریشی، وزیر خارجهی پاکستان، میگوید که روند صلح افغانستان و امضای توافقنامهی صلح میان طالبان و امریکا، یک دستآورد بزرگ سیاست خارجی این کشور است.
وزیر خارجهی پاکستان، همچنان میافزاید که سیاست خارجی این کشور، سبب تغییر رویکرد واشنگتن در برابر اسلامآباد شدهاست: «همان امریکایی که همواره از ما میخواست کار بیشتری انجام دهیم و انگشت انتقاد را بهسوی ما نشانه میرفت، امروز تغییر کرده و پاکستان را همکار صلح میخواند و میگوید که برای صلح و ثبات در افغانستان، به پاکستان نیاز دارد.»
آقای قریشی که در یک تماس تلفنی با حنیف اتمر، سرپرست وزارت امور خارجهی افغانستان، گفتوگو کرده است، تأکید کرده که پیش از این، جهان با فکر آنها دربارهی مذاکرات صلحآمیز مخالف بود؛ اما امروز تمام جهان، به این نتیجه رسیدهاست که مذاکرات و توافق سیاسی، راه حل است، نه مسألهی نظامی.
روند صلح افغانستان و آغاز گفتوگوهای حکومت و طالبان، در حال حاضر به دلیل اختلافهای پیشآمده برای رهایی زندانیان دوطرف، متوقف است.
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحهی ملی، اما پنچشنبهی هفتهی گذشته، اعلام کرد که این گفتوگوها در هفتهی پیشرو آغاز خواهد شد.
در همین حال، دفتر سیاسی طالبان در قطر، نامهای هیأت بیست نفری طالبان را برای مذاکرات صلح اعلام کرده است. عباس استانکزی، معاون رییس دفتر طالبان در قطر، ریاست هیأت طالبان را بر عهده خواهد داشت. سیزده عضو هیأت طالبان، عضو شورای رهبری این گروه هستند.
دولت افغانستان نیز پیش از این، هیأت مذاکرهکننده متشکل از نمایندگان احزاب مختلف سیاسی، زنان و جامعه مدنی را به ریاست معصوم استانکزی، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان، اعلام کرده بود.
با این همه، شورای امنیت ملی افغانستان، رهایی ۳۲۰ زندانی باقیمانده از گروه ۴۰۰ نفری را مشروط به رهایی، کوماندوهای افغانستان که در دست طالبان اسیر است، میخواند.
جاوید فیصل، سخنگوی دفتر شورای امنیت ملی، امروز(شنبه، ۸ سنبله) در برگهی تویترش نوشته است که برای آزادی ۳۲۰ زندانی باقیماندهی طالب، گروه طالبان باید در گام نخست، تمام نیروهای کوماندو را آزاد کند.
به گفتهی او، در حال حاضر، وظیفهی گروه طالبان است که اقدام کند تا دو طرف، به نتیجهی مورد انتظار، دست یابند.