قرار بود، روز پنجشنبهی هفتهی گذشته -۱۸ حمل- هیئت پارلمانی پاکستان به رهبری اسد قیصر –رییس پارلمان پاکستان وارد کابل شده و با اعضای مجلس نمایندگان افغانستان دیدار و گفتوگو داشته باشد. این هیئت که به گونهی رسمی از سوی رییس مجلس نمایندگان افغانستان، به این سفر دعوت شده بود، هنگام رسیدن هواپیمای آن بر فضای فرودگاه کابل، اجازهی نشست در فرودگاه داده نشد.
بر بنیاد گزارش شبکهی خبری ۲۴ پاکستان، هواپیمای حامل هیئت پارلمانی این کشور، چند ساعت منتظر اجازهی نشست در آسمان کابل بوده که سرانجام به اسلامآباد برگشته است. به گفتهی این شبکه، مسئولان فرودگاه کابل بهخاطر اینکه مجلس نمایندگان افغانستان بدون اجازه حکومت از رییس پارلمان پاکستان دعوت کرده بود، اجازه نشست را ندادهاند.
پس از برگشت هیئت پارلمانی پاکستان، ادارهی ملی هوانوردی ملکی و وزارت خارجهی افغانستان در اعلامیههای مشابهی، گفتهاند که به هواپیمای حامل هیئت پارلمان پاکستان به دلیل تهدیدهای امنیتی و خنثا کردن مواد منفجرنشدهی گذشته، اجازهی ورود داده نشده است.
در اعلامیهی ادارهی هوانوردی ملکی، آمده است که مهمات «منفلقناشده و بهجامانده» از سالهای گذشته، در جریان حفر در ساحهی نزدیک به کندک ۷۷۷ قوای هوایی فرودگاه حامد کرزی، پیدا و خنثا شده است؛ ازاینرو، میان ساعت ۱۰:۱۰ تا ۱۲:۱۷ پروازها متوقف بوده است.
همچنان وزارت خارجهی افغانستان بهاضافهی ابراز تأسف از برگشت هواپیمای حامل هیئت پارلمان پاکستان، گفته است: «امیدواریم تاریخ سفر آقای قیصر و هیئت همراهشان به افغانستان را دوباره تنظیم و بهزودی از ایشان در کابل استقبال نماییم.»
در واکنش به گفتههای مسئولان فرودگاه حامد کرزی، دفتر مطبوعاتی مجلس نمایندگان افغانستان گفته است که برای اقدامات تشریفاتی و تدابیر امنیتی، آجندا، جزییات و تاریخ دقیق سفر هیئت پارلمانی پاکستان به کابل از قبل با حکومت و نهادهای امنیتی و تشریفاتی کشور شریک شده بود.
در اعلامیهی مجلس نمایندگان که ناوقت روز پنجشنبه، ۱۸ حمل، نشر شده، آمده است که برای بررسی و روشن شدن انگیزهها و عوامل این رویداد، جلسهی فوقالعادهای با مسئولان ارشد حکومتی برگزار خواهد شد: «اگر عوامل دیگر و تعللکاری در این قضیه وجود داشته باشد، با مسئولان برخورد قانونی خواهد شد.»
تقابل مجلس نمایندگان و حکومت افغانستان؛ هیئت پارلمان به دلایل سیاسی برگردانده شده است
شماری از نمایندگان مجلس نمایندگان، دلیل برگشت دادن هواپیمای حامل رییس پارلمان پاکستان را سیاسی خوانده و میگویند که دلیلهای مسئولان فرودگاه حامد کرزی در این زمینه، «مشکوک» است.
محمد عارف رحمانی، عضو مجلس نمایندگان، در صحبت با روزنامهی صبح کابل میگوید؛ از آنجایی که میررحمان رحمانی، همهی مسئولان ارشد امنیتی را برای پاسخگویی خواسته است، فهمیده میشود که مسایلی پشت پرده وجود دارد. «دلایلی که مسئولان میگویند، برای این است که؛ تبعات خشم پارلمان را کاهش بدهند.»
رییس مجلس نمایندگان افغانستان، خواسته است که سرپرست وزارت دفاع ملی، سرپرست وزارت داخله، رییس عمومی امنیت ملی، رییس هوانوردی ملکی، رییس عملیاتی فرودگاه حامد کرزی برای روشنی این رویداد، امروز (شنبه، ۲۰ حمل) به استجواب حاضر شوند. در نامهی استجوابی رییس مجلس نمایندگان به وزارت دولت در امور پارلمانی، آمده است که به هواپیمای حامل اسد قیصر و هیئت همراهش، به دلیلهای «نامعلوم» اجازهی ورود داده نشده است.
با اینحال، شماری از کارشناسان سیاسی افغانستان نیز میگویند که برای نشست هواپیمای حامل هیئت پارلمانی پاکستان، دلیل امنیتیای وجود نداشته و حکومت افغانستان، به دلیلهای سیاسی مانع نشست آن شده است. جعفر مهدوی، عضو پیشین پارلمان و استاد دانشگاه، به روزنامهی صبح کابل میگوید؛ از منابع شنیده است که دلیل امنیتی برای رخصت کردن فرودگاه وجود نداشته است: «تا جایی که من شنیدهام، ارگ ریاستجمهوری در یک اقدام ناشایست مانع نشست پرواز رییس پارلمان پاکستان شده است؛ این برخورد توهین به صلاحیتهای پارلمان دو کشور است.»
آقای مهدوی میافزاید که اجازه ندادن به هیئت پارلمان پاکستان، هم یک نوع موضعگیری بسیار جدی در برابر گفتوگوهای صلح است و هم میتواند روابط افغانستان و پاکستان را بیشازپیش تیره کند؛ چیزی که مخالف منافع ملی افغانستان است. به گفتهی آقای مهدوی، رییس مجلس نمایندگان بهدنبال این است که از خود چهرهای مستقلتر و متفاوتتری در برابر ارگ ریاست جمهوری نشان بدهد؛ اما ارگ ریاستجمهوری نشان داد که برای تضعیف پارلمان هیچ حدومرزی را نمیشناسد: «این میتواند بحران میان افغانستان و پاکستان را عمیقتر کرده و مسایل سیاسی در داخل افغانستان را پیچیدهتر کند.»
با اینحال، اسد قیصر، رییس پارلمان پاکستان در برگهی توییترش از آمدن دوباره به کابل در روزهای آینده خبر داده است. شماری از اعضای مجلس نمایندگان، میگویند که این سفر برای تسریع گفتوگوهای صلح افغانستان و به نتیجه رسیدن گفتوگوها در نشست استانبول صورت میگیرد. فوزیه حمیدی، عضو مجلس نمایندگان به روزنامهی صبح کابل میگوید که پارلمان پاکستان میخواهد در گفتوگوهای صلح نقش میانجی را میان دولت افغانستان و طالبان بازی کند و ازاینرو، این سفر مهم است.
پیشازاین، میررحمان رحمانی در رأس یک هیئت از مجلس نمایندگان به اسلامآباد رفت؛ سفر آقای رحمانی به این کشور، واکنشهای زیادی را در داخل افغانستان به همراه داشت. کارشناسان سیاسی افغانستان باور دارند که تقابل حکومت افغانستان با مجلس نمایندگان این کشور در سفر آقای رحمانی به اسلامآباد ریشه دارد؛ این تقابل بر سر تأیید بودجهی مالی ۱۴۰۰ اوج گرفت و اکنون احتمال دارد که از نو گرفته شود.
مهدی عارفی، کارشناس سیاسی میگوید که رییسجمهور غنی، به اسلامآباد که پیشازاین، جریانهای غیرحکومتی بهشمول مجلس نمایندگان را به پاکستان دعوت کرده است، پاسخ دهد. «بخش دیگر این قضیه [برگشت دادن هواپیمای حامل رییس پارلمان پاکستان] برمیگردد به تنش میان مجلس نمایندگان و حکومت افغانستان که از دیری به اینسو ادامه دارد؛ این تنشها بر سر تأیید بودجه شدت گرفت و اکنون دوباره تازه میشود.»
با اینهمه، قرار است که در روزهای آینده، نشست استانبول برای صلح افغانستان برگزار شود. در این نشست، جریانهای سیاسی افغانستان اشتراک خواهند کرد. جعفر مهدوی میگوید که امیدی به ارایه یک تصویر واحد و ملی از افغانستان در نشست استانبول نیست: «شکاف و تفاوت دیدگاه بسیار زیاد در درون دولت افغانستان وجود دارد. همهی سیاسیون و حلقه ارگ ریاستجمهوری، وظیفهای جز سپوتاژ و مانعتراشی در برابر گفتوگوهای صلح افغانستان ندارد. این وضعیت [برگشت دادن هواپیمای پاکستانی] بیشازپیش به بحران سیاسی در کشور و سبوتاژ روند صلح و ایجاد شکاف بیشتر میان نهادهای درون دولت افغانستان میانجامد.»
