
از دیرزمانی به اینسو، نیروهای ارتش (پولیس و اردو)، افزون بر اینکه در میدان جنگ کشته و یا زخمی میشوند، از سوی نفوذیهای گروه طالبان نیز هدف قرار میگیرند. این تاکتیک، از سال ۱۳۹۱ به اینطرف بیشتر از سوی گروههای تروریستی در افغانستان روی کار گرفته شده است که در شماری موارد کارساز نیز بوده است.
در تازهترین مورد در ولایتهای کندهار و غزنی، ۱۶ سرباز پولیس درنتیجهی حملهی نفوذیهای گروه طالبان کشته شدند. در رویداد نخست، یکشنبهشب (۱۴ جدی)، فرد نفوذی طالبان، همکارانش را در ولسوالی ارغنداب ولایت کندهار به گلوله بست که درنتیجهی آن، ۹ سرباز پولیس قطعهی (۰۱)، کشته شدند. مسئولان امنیتی تا هنوز در مورد چگونگی این حمله، چیزی نگفتهاند.
در رویدادی دیگر، بامداد روز سهشنبه (۱۶ جدی)، یک فرد نفوذی طالبان، هفت همکارش را در یک پاسگاه امنیتی در منطقهی توحیدآباد ولایت غزنی کشت و خودش از ساحه فرار کرد.
حسن رضا یوسفی -عضو شورای ولایتی غزنی- به روزنامهی صبح کابل، میگوید که این فرد نفوذی طالبان پس از کشتن نیروهای پولیس، همه تجهیزات نظامی این پاسگاه را با خود برده است.
این درحالی است که در ماه قوس سال پیش نیز در رویدادی مشابه، هفت نفوذی گروه طالبان، توانستند ۲۳ سرباز ارتش را در ولسوالی قرهباغ ولایت غزنی تیرباران کنند و همهی تجهیزات پاسگاه، به شمول یک هاموی-تانک نفربر- را با خود ببرند.
با وجودی که این روش بارها از سوی گروه طالبان استفاده شده و تلفات سنگینی به نیروهای امنیتی و دفاعی وارد کرده اما؛ با آنهم هیچ تدبیری برای جلوگیری از تکرار اینگونه فاجعهها، روی دست گرفته نشده است.
مسئولان امنیتی نیز در این مورد خاموشی اختیار کرده و از صحبت با رسانهها خودداری میکنند. خواستم در مورد رویدادهای امنیتی در کندهار و غزنی از وزارت داخله جزییات بگیرم؛ اما با تلاشهای زیاد موفق به این کار نشدم.
از سویی هم یک ماه قبل، سیگار-ادارهی بازرس ویژهی امریکا در امور بازسازی افغانستان- با نشر گزارشی، گفته بود که در ۳ ماه گذشته درنتیجهی حملههای نفوذی گروه طالبان، ۳۵ نفر از نیروهای امنیتی و دفاعی جان باختند و ۷ نفر دیگر زخمی شدهاند.
همچنان به نقل از این گزارش، ۲۵ حملهی نفوذی نیز علیه نیروهای پولیس انجام شده که ۱۱۴ کشته و ۲۸ زخمی بهجا گذاشته است. سیگار در آن زمان، گفته بود که حملههای نفوذی طالبان در مقایسه با یک سال پیش آن، ۴۶ درصد افزایش یافته است.
برعکس، رهبری نهادهای امنیتی و دفاعی کمتر در جریان ۱۹ سال گذشته از این تاکتیک استفاده کردهاند. در این مدت تنها یکبار، یک نفوذی نیروهای دولتی توانست خودش را در میان افراد طالبان جا بزند و تلفاتی به طالبان وارد کند.
حدوداً سه ماه پیش، یک سرباز نفوذی دولت افغانستان، موفق شد که در میان افراد طالبان رخنه کرده و پس از جلب اعتماد، شماری از افراد کلیدی این گروه را به قتل برساند. این سرباز، اسماعیل نام دارد و موفق شد ۱۳ عضو کلیدی طالبان را در ولسوالی ادرسکن ولایت هرات بکشد. این سرباز، شماری از اعضای کلیدی طالبان را زمانی غافلگیر کرده و به قتل رساند که قبلاً به آنها گفته بود، شماری از سربازان محلی و پاسگاههای نیروهای امنیتی را به آنها تحویل میدهد.
منابع امنیتی در آن زمان با تأیید این موضوع، تأکید کردند که در ۱۹ سال گذشته، این نخستینبار است که یک سرباز دولتی، توانسته در میان طالبان رخنه کرده است. اسماعیل پس از کشتن فرماندهان طالب، زنده از ساحه فرار کرد و بهجایی امن منتقل شد.
بحث اساسی این است که در صورت ادامهی حملههای نفوذی طالبان، بیاعتمادی و خلای بزرگی در میان سربازان امنیتی به وجود خواهد آمد و حتا ممکن است پاسگاهها و ولسوالیها اینگونه به افراد طالبان تسلیم داده شوند.
به دلیل شدت جنگ، رهبری نیروهای امنیتی و دفاعی، در تلاش جلب و جذب افراد بیشتری در نظام هستند؛ اما در بسیاری موارد نادیده گرفته میشود که این افراد با چه سلایق و وابستگیهایی میخواهند وارد ارتش شوند.
آگاهان نظامی نیز تأکید میکنند که از قدیم رواج بوده که گروه مخالف میکوشد در صفهای نظامی جاسوس و افراد وفادار خود را جابهجا کند تا نیروهای جانب مقابل را از درون از پا دربیاورد.
عتیقالله امرخیل- آگاه امور نظامی- به روزنامهی صبح کابل، میگوید: «استفاده از نفوذی یک راه اساسی و ارزان است. اینگونه جنگ بسیار ارزان تمام میشود؛ اما بسیار ضربهی کلان وارد میکند. از اینرو در تمام اردوهای جهان به سربازان دیکته میشود که جنگ کنید، دشمن بیدار است. متأسفانه که ما بیداری خود را نداریم.»
آقای امرخیل، تأکید میکند که طالبان میخواهند با استفاده از این تاکتیک در میان نیروهای ارتش فضای بیاعتمادی را به وجود بیاورد تا مافوق، دیگر نتواند به زیردست خود اعتماد کند و این خلای بزرگی در درون ارتش به وجود میآورد.
او افزود: «تا جایی که من معلومات دارم، اکنون که هر فردی که بخواهد وارد پولیس و ارتش شود، تنها فرمی را خانهپری میکند؛ اما هیچ ضمانت دولتی در میان نیست. در سابق اینطور نبود. شرایط بسیار سخت بود. در سابق کسانی که زمین نمیداشت، به سربازی گرفته نمیشد. باید یک ضمانت قوی چون زمین و یا افراد دولتی میداشت.»
با اینهمه، آگاهان نظامی، فعالتر شدن نیروهای کشفی و استخباراتی و بیشتر کردن نگهبانان شبانهی پاسگاهها –پهرهداران شبانه- را راه حلی برای پیشگیری از حملههای نفوذی طالبان در ارتش میدانند؛ زیرا بیشتر افراد نفوذی طالبان از طرف شب حمله میکنند.