گفت‌وگوکننده: Lally Weymouth
منبع: واشنگتن‌پست
برگردان: ابوبکر صدیق
جو بایدن، رییس‌جمهور امریکا، با اعلام خروج نیروهای باقی‌مانده‌ی امریکایی از افغانستان در ۱۱ سپتمبر سال روان –بیست‌ویکمین سال‌گرد حمله بر امریکا-، سرنوشت آینده‌ی افغانستان را با چالش مواجه کرده است.
این تصمیم جو بایدن، شمار بیش‌تری از افغانستانی‌ها را حیرت‌زده کرد. یکی از افرادی که چالش‌های این -کشور- را برای سال‌ها دنبال کرده است، به این باور است که خروج نیروها منتج به سقوط حکومت به رهبری محمداشرف غنی می‌شود و در صورتی که طالبان برای گرفتن قدرت به زور متوسل شوند، جنگ داخلی در خواهد گرفت.
پرشس اصلی این است که؛ نیروهای امنیتی-دفاعی افغانستان بدون حمایت نیروهای امریکایی تا چه زمانی در برابر طالبان دوام خواهند آورد. هفته‌ی گذشته هر دو محمداشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان و عبدالله عبدالله، رییس شورای مصالحه ملی افغانستان، در این مورد نگرانی‌ها و امیدهای خود را در گفت‌وگو با واشنگتن‌پست ارایه کرده اند.
واشنگتن‌پست: مردم دوست دارند دیدگاه شما را در مورد خروج نیروهای امریکایی از کشورتان بدانند؟
اشرف غنی: ما به این تصمیم احترام داریم.
واشنگتن‌پست: آیا امریکا به شما پشت کرده است؟
اشرف غنی: نخیر؛ امریکا به ما پشت نکرد، به خاطری که ما به صورت جدی روی این موضوع گفت‌وگو کردیم. اخیرا من یک گفت‌وگوی مختصر با وزیر خارجه‌ی امریکا آنتونی بلینکن- داشتم. مهم این است که رییس‌جمهور بایدن در این مورد نیز با من صحبت کرد.
واشنگتن‌پست: آیا باور داری، روزی طالبان بر سرنوشت کشور شما حاکم شوند، یا پیش‌رفت واقعی در روند مذاکرات صلح رونما شده است؟
اشرف غنی: اولویت ما تأمین صلح است. اگر طالبان برای گرفتن قدرت از طریق خشونت تلاش کنند، در آن صورت با نیروهای امنیتی-دفاعی و مردم افغانستان مواجه خواهند شد. مردم از طالبان متنفر اند؛ از کسانی که در زمان حاکمیت آنها زندگی کرده اند، بپرسید.
واشنگتن‌پست: آیا طالبان در روند قتل‌های هدف‌مند بر زنان خبرنگار، افراد غیرنظامی و فعالان اجتماعی در کابل دست ندارند؟
اشرف غنی: خشونت طالبان در همه جا دامن پهن کرده است. مسؤولان نهادهای غیرنظامی را هدف قرار می‌دهند و به قتل می‌رسانند. افراد طالبان کسانی استند که در بیرون از یک جامعه‌ی سالم، در مدرسه به دور از خانواده و زنان بزرگ شده اند و زنان را برای خود عامل خطر فرض می‌کنند.
واشنگتن‌پست: آیا فکر می‌کنید که نیروهای امنیتی-دفاعی، بدون حمایت نیروهای امریکایی و ناتو بتوانند از کابل حفاظت کنند؟
اشرف غنی: بلی آنها می‌توانند. چیزی که ما نیاز داریم، حمایت مالی امریکا از نیروهای امنیتی ما است که بدون شک ادامه می‌یابد و هم‌چنان آموزش نیروهای ما در بیرون از افغانستان.
واشنگتن‌پست: در مورد پاکستان چه؛ حامی بلامنازعه‌ی طالبان است؟
اشرف غنی: نقش پاکستان خیلی حیاتی است. امریکا نقش اساسی را در این راستا بازی می‌کند تا پاکستان را متقاعد کند که طالبان را به میز مذاکره بکشاند.
واشنگتن‌پست: روند گفتوگوهای صلح چگونه پیش می‌رود؟
اشرف غنی: پرسشی که ما از طالبان داریم، این است: آیا به صلح باور دارند؟
واشنگتن‌پست: ما این را درک کردیم که طالبان در میز گفت‌وگو چیزی نگفته اند؟
اشرف غنی: آنها چیزی برای گفتن نداشتند؛ اما وضعیت تغییر کرده است؛ توپ در زمین طالبان است؛ چون دولت و مردم افغانستان آمادهی تأمین صلح استند.
واشنگتن‌پست: هدف اصلی طالبان خروج نیروهای امریکایی بود؛ چرا امریکایی‌ها بدون درنظرگرفتن ابعاد مسئله، به این تصمیم تن دادند؟
اشرف غنی: این به عنوان یک امریکایی وظیفه‌ی شما است که تصمیم می‌گیرید.
واشنگتن‌پست: چه فشاری را تا هنوز روی طالبان وارد کردید؟
اشرف غنی: اگر طالبان صلح می‌خواهند، قدم‌های‌شان سر چشم ما؛ اگر نمی‌خواهند، مخالفت با آنها است. ما با آنها [طالبان] مثل هر کس دیگری که تلاش به «تسخیر» ما کنند، مبارزه خواهیم کرد.
واشنگتن‌پست: در گزارش‌های متعددی گفته شده که طالبان از القاعده نبریده اند؟
اشرف غنی: مدرک سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که طالبان با القاعده ارتباط دارند.
واشنگتن‌پست: برخی‌ها باور دارند که تا ۱۸ ماه دیگر، افغانستان می‌تواند قلمروی برای نفس‌گیری دوباره‌ی تروریزم باشد؟
اشرف غنی: تروریزم یک تهدید است؛ ما طبق یک کانسپت وارد این معرکه شدیم؛ اما به حمایت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیاز داریم؛ حمایت هوایی و تکنالوژیکی؛ چون این تهدید جهانی است.
واشنگتن‌پست: آیا فکر می‌کنید، این وضعیت، شرایط تهدیدآمیزی را برای امریکا در بیرون از دست‌رس این کشور، ایجاد خواهد شد؟
اشرف غنی: البته!
واشنگتن‌پست: آیا فکر می‌کنید برای پیش‌رفت گفتوگوهای صلح، می‌توانید با عبدالله عبدالله، رییس شورای مصالحه‌ی ملی کار کنید؟
اشرف غنی: رهبری دولت در مواجهه با تهدید‌ها متحد است.
واشنگتن‌پست: آیا طالبان برای سرنگونی دولت افغانستان تلاش دارند؟
اشرف غنی: آنها نمی‌توانند ما را سرنگون کنند.
واشنگتن‌پست: فکر می‌کنید که افغانستان آزاد می‌ماند و به پناگاه امن تررویزم بدل نمی‌شود؟
اشرف غنی: البته! به خاطری که در حمله‌ی ۱۱ سپتمبر، هیچ افغانستانی‌ای وجود نداشت.
واشنگتن‌پست: اما تروریستان از افغانستان برنامه‌ریزی کردند؟
اشرف غنی: طالبان زمان درازی از آنها حمایت کردند. آنها یک انتخاب داشتند؛ حمایت از القاعده را نسبت به منافع ملی افغانستان ترجیح دادند. اگر طالبان می‌خواهند امروز بخشی از راه حل افغانستان باشند، مجبور اند افغانستان را در اولویت قرار دهند.
واشنگتن‌پست: در حال حاضر چرا طالبان از القاعده ببرند؛ در حالی که سال‌ها به آنها پناه داده اند؟
اشرف غنی: اگر واقعیت‌های اجتماعی را ببینم، طالبان روند تخریب را نسبت به بازسازی ترجیح دادند؛ آنها هم‌چنان جزیره‌‌های قدرت را ساختند؛ اما این کشور برای سال‌ها به صلح و زندگی باهمی تلاش کرده است.
عبدالله عبدالله رییس شورای مصالحه ملی
واشنگتن‌پست: شما در روند تصمیم‌گیری سریع خروج نیروهای امریکایی، تصمیم‌گیری‌های خیلی روشنی نداشتید؟
عبدالله: بحث ما روی ترک زودهنگام یا دیر نیروهای امریکایی نیست؛ البته که این تصمیم سریع گرفته شد.
واشنگتن‌پست: شما در رأس گفتوگوهای صلح استید؛ آیا پیش‌رفتی داشتید؟
عبدالله: البته خیلی اندک! طالبان هیچ عزم قطعی‌ای برای گفت‌وگو نشان نمی‌دهند.
واشنگتن‌پست: طالبان خواهان خروج نیروهای امریکایی بودند. تلاش شما نتیجه‌ا‌ی نداشت و برای برگشت طالبان به میز مذاکره نیز تاثیر نگذاشته است؟
عبدالله: بلی! این خواست کلیدی آنها بود. این ممکن شرایط را تغییر دهد؛ زیرا خواست طالبان خروج کامل نیروهای امریکایی بود؛ با این کار، توجیهی برای جنگ باقی نمی‌ماند. آنها به صورت واضح چیزی نگفته اند؛ اما این تنها خواست‌شان بود.
طالبان هیچ تعهدی به گفته‌های خود در مورد کاهش خشونت‌ها و قطع رابطه با القاعده نشان ندادند.
واشنگتن‌پست: آیا رابطه‌ی القاعده و طالبان امروز خیلی نزدیک است؟
عبدالله: طالبان و القاعده از نزدیک با هم کار می‌کنند.
واشنگتن‌پست: آیا ممکن است، القاعده در تبانی با طالبان تهدیدی را علیه امریکا ایجا کنند؟
عبدالله: این از آغاز روشن بود؛ امریکایی‌ها برای رفع تهدید‌هایی این‌جا آمدند که در برابر امریکا وجود داشت. این یک واقیعیت بود.
واشنگتن‌پست: طالبان چه می‌خواهند؟ آیا می‌خواهند بخشی از نظام باشند؛ یا می‌خواهند دیدگاه خود را بر کشور تحمیل کنند؟
عبدالله: آنها در مورد نظام اسلامی صحبت می‌کنند؛ اما جزییاتی از آن ارایه نمی‌دهند. زمانی که در رابطه به آزادی، حقوق زنان، حقوق بشر بحث می‌شود، آنها می‌گویند که این حقوق به اساس قوانین اسلامی تأمین می‌شود. این درست! البته نیاز است تا منبعی از این قوانین اسلامی را برای مردم رونما کنند. اگر آنها طرف‌دار تحمیل دیدگاه از راهٰ نظامی باشند، تاریخ افغانستان نشان داده است که چنین وضعیتی، منتج به جنگ می‌شود.
واشنگتن‌پست: آیا در رابطه به ظرفیت نیروهای امنیتی-دفاعی نگرانی دارید که بدون حمایت نیروهای امریکایی و ناتو، نتوانند از کابل دفاع کنند؟
عبدالله: من مطمینم که نیروهای امنیتی قابلیت دفاع را دارند؛ اما به ادامه‌ی حمایت [از این نیروها] نیاز است. ایالات متحده‌ی امریکا و برخی از اعضای ناتو گفته اند که هم‌کاری بشری و اقتصادی ادامه می‌یابد. چیزی که در شرایط کنونی نگران‌کننده است، فقدان دیدگاه واحد میان رهبران سیاسی است که روی انگیزه‌ی نیروهای امنیتی که همه‌روزه در خط مقدم جبهه می‌جنگند، تأثیر دارد.
واشنگتن‌پست: شما که منتقد آقای غنی استید، فکر می‌کنید او رهبر خوبی است؟
عبدالله: ما در دو جبهه‌ی مخالف و در دو کارزار متفاوت انتخاباتی در برابر هم مبارزه کردیم؛ اما او رییس‌جمهور کشور است و ما آمادهی هم‌کاری با او استیم.
واشنگتن‌پست: آیا فکر می‌کنید تا دو سال دیگر طالبان قدرت را بگیرند و جنگ‌ها داخلی آغاز شود؟
عبدالله: طالبان به قدرت نمی‌رسند!
واشنگتن پست: گزارش‌های مکرر نشان می‌دهد که آنها به بخشی از ولایت‌های جنوبی دست یافته اند.
عبدالله: اگر-طالبان- راه حل نظامی در سر داشته باشند، تلاش‌هایی به خرچ می‌دهند که منتج به چالشی‌شدن وضعیت و ادامه جنگ می‌شود، نه این که طالبان را به قدرت برساند. جامعه‌ی بین‌المللی و ایالات متحده‌ی امریکا و سایر کشورها تلاش دارند تا از روند گفت‌وگوها حمایت کنند.
واشنگتن‌پست: آیا خروج امریکایی‌ها شما را در بزنگاه قرار داده است؟
عبدالله: البته! ما انتظار متفاوتی داشتیم؛ اما گزینه‌ی اصلی این است که امریکایی‌ها حدود ۲۰ سال این‌جا بودند و صدها بیلیون‌ها دالر هزینه کردند. امریکایی‌ها می‌گویند که حمایت از افغانستان ادامه خواهد داشت؛ اما پس از این، ما نباید به حضور نیروهای ناتو و امریکایی تکیه کنیم.
واشنگتن‌پست: اما شما با امریکایی‌ها رابطه‌ی حسنه دارید؟
عبدالله: ما از هم‌کاری هر کسی استقبال می‌کنیم؛ ما نیاز به هم‌کاری مشترک داریم؛ ما به یگ‌دیگر خود را در تصمیم‌گیری‌ها نیاز داریم.
واشنگتن‌پست: در ۲۰ سال گذشته امریکایی‌ها گفتند: «به ما باور کنید و ما متحد شما استیم.» [شما در این مورد چه گفتنی دارید؟]
عبدالله: گفت‌وگو میان آنتونی بلینکن و رییس‌جمهور چند روز بعد از تصمیم –خروج- به همین منظور بود؛ کمک‌های امریکا از افغانستان در بخش‌های حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی، اقتصادی، حمایت حقوق‌بشری، ادامه می‌یابد. این به معنای فراموش‌کردن افغانستان نیست.
واشنگتن‌پست: این را می‌دانید که حفظ بخش اندکی از نیروهای امریکایی در افغانستان برای امریکا هزینه‌بر نبود. پس از آن که نیروهای افغانستان مکلفیت جنگی را در سال‌های گذشته به عهده گرفتند، پس چرا خروج؟
عبدالله: بلی! نیروهای ما به شکل گسترده مسؤولیت جنگی را پیش می‌بردند؛ اما این تصمیم امریکا است و ما به آن احترام می‌گذاریم.
واشنگتن‌پست: آیا برای شما حقوق زنان افغانستان خط قرمز است؟ شما و حکومت‌تان روی آن با طالبان و هر کسی دیگر، معامله نخواهید کرد؟
عبدالله: دیدگاه طالبان در رابطه به زنان، حقوق بشر و آزادی کاملا متفاوت است؛ اما در روند مذاکرات صلح، دیدگاه مردم مهم است که در یک کشور صلح‌آمیز بدون هچ تعبیض زندگی کنند. این که حقوق ۵۰ درصد نفوس کشور پامال شود، بگوید این خط قرمز است یا نه؟ بیایید این را برای مردم واگذار کنیم. من مطمینم که اکثریت مطلق، حکومت طالبانی را نمی‌پذیرند.
واشنگتن‌پست: آیا برای رسیدن به راه حل سیاسی با طالبان خوشبین استید؟
عبدالله: اگر خوش‌بینی خود را از دست بدهیم، چیزی برای گفتن به سیاسی‌ها ندارم؛ اما تمام گزینه‌ها در دست ما نیست. این به طالبان نیز مربوط می‌شود تا صلح را ایجاد کنیم. امروز اکثریت مردم افغانستان خواهان یک راه حل همه‌شمول و صلح‌آمیز استند. اگر یک طرف برای گرفتن قدرت از راه نظامی تلاش کند، مسؤولیت به همان‌طرف بر خواهد گشت.
