در گزارش سالانهی جهانی، سازمان بینالمللی حمایت از کودکان که به مناسبت روز جهانی کودک نشر شده است، افغانستان جایگاه ۱۵۷ ام را در بین سایر کشورها گرفته است.
این گزارش به بررسی میزان دسترسی کودکان به مراقبتهای صحی، آموزشی، تغذیه و امنیت آنان در ۱۷۶ کشور جهان پرداخته است؛ و همچنان مواردی چون کودکان کار، ازدواج زیر سن، بیجاشدگان کودک در اثر جنگ و کشتار را شامل میشود.
این نهاد بینالمللی در اعلامیهای دیروز سه شنبه (۷ جوزا) تاکید کرده است، با وجودی که در جریان دو دههی اخیر، افغانستان شاهد پیشرفتهای چشمگیری در عرصههای دیگر زندگی کودکان بوده است – بهگونهی مثال، کاهش ۴۴ درصدی ازدواج زیر سن در ۲۰ سال گذشته – اما؛ میلیونها کودک تاهنوز از دسترسی به بسیاری از خدمات محروم استند.
در اعلامیهی این نهاد بینالمللی آمده است: «میزان مرگومیر در کودکان زیر پنج سال به ۶.۷۹ درصد، کودکانی که از رشد بازماندهاند به ۴۰.۹ درصد، کودکانی که از مکتب بازماندهاند به ۴۱.۹ درصد و کودکان کارگر به ۲۹.۴ درصد میرسد که این موارد به عنوان چالش اصلی روی زندگی کودکان در سراسر افغانستان به حساب میآید.»
از سویی هم بر اساس گزارش یونیسف، به گونهی شگفتیآوری ۸۸ درصد از کودکان بین سنین ۶ الی ۲۴ ماه، روزانه به درستی تغذیه نمیشوند.
جنگ دلیل محرومی کودکان
مقامهای دفتر بینالمللی حمایت از کودکان در کابل تاکید دارند که منازعات جاری در افغانستان، کودکان را از دسترسی به امکانات محروم میکند.
آمار این دفتر نشان میدهد که ۱۵ درصد از کودکان افغانستان، در اثر جنگ و درگیری مجبور به ترک محل سکونت شان شده است. بسیاری از آنها به فرصتهای آموزشی دسترسی ندارند یا مکاتب شان توسط گروههای مسلح مورد استفاده قرار گرفته و یا برای اهداف نظامی استفاده شده است.
از هر هشت کودکی که در این نظرسنجی اشتراک داشته اند، بیجاشدن آنها در اثر جنگ تنها چیزی بوده است که افزایش یافته. بر اساس این گزارش اکنون ۳۰.۵ میلیون و یا بیشتر آواره شدهاند که به تناسب سال ۲۰۰۰میلادی، افزایش ۸۰ درصدی را نشان میدهد.
بر اساس گزارشی که به کمک دفتر بینالمللی حمایت از اطفال منتشر شده است، در ۵ ماه اول سال ۲۰۱۸، ۸۷۰ حمله، تهدید یا ترساندن دانشآموزان، امکانات یا کارکنان و یا درگیری در محیط مکاتب توسط حکومت به ثبت رسیده است.
بر اساس آمار این نهاد بینالمللی در حال حاضر، تقربیا ۱هزار مکتب توسط گروههای مسلح غیرمسؤول، نیروهای امنیتی افغان و یا نیروهای بینالمللی تخریب، ویران و اشغال شده است و یا هم به خاطر جنگ و درگیری بسته شده است.
کنفرانس بینالمللی مصؤونیت مکاتب
دفتر بینالمللی حمایت از اطفال در حالی گزارش خود را به نشر میرساند که دیپلوماتها و مقامهای بلند پایهی حکومت افغانستان، در سومین کنفرانس بینالمللیای که در اسپانیا برگزار میشود، روی مصؤونیت مکاتب بحث و گفتوگو خواهند کرد.
اونو وان منین، رییس بخش افغانستان دفتر بین المللی حمایت از کودکان در کابل، این کنفرانس را یک اقدام نیک میداند و تاکید دارد که «اشتراک هیأت رسمی از آدرس حکومت افغانستان در این کنفرانس، یک اقدام نیک است؛ جایی که اعلامیهی مصؤونیت مکاتب به رسمت شناخته شده است. این یک گام مشخص است که نشان میدهد حکومت افغانستان به محافظت از کودکان باورمند است.»
او از حکومت افغانستان میخواهد که مصؤونیت مکاتب در جریان درگیریهای مسلحانه تضمین شود و از مکاتب تنها به خاطر آموزش استفاده شود، نه برای رایدهی و سنگرهای جنگ.
گزارش دفتر بینالمللی حمایت از اطفال نشان میدهد که نسبت به هر زمانی دیگر در دو دههی اخیر، وضع حداقل ۲۸۰ میلیون کودک به لحاظ دسترسی به خدمات صحی و آموزشی بهبود یافته است.
از سویی هم این گزارش همچنان نشان میدهد که با وجود اتفاقاتی تاثیرگذار بر زندگی کودکان همچون ازدواج زیر سن، حاملگیهای زودرس، محرومیت از حق آموزش، بیماری و سوء تغدیه، بهعنوان چالش هنوز باقی است.
دفتر بینالمللی حمایت از کودکان از حکومت افغانستان میخواهد که برای تطبیق اعلامیهی مصؤونیت مکاتب، باید دستورالعملی را تهیه کند که استفاده از مکاتب برای اهداف نظامی و سیاسی را ممنوع کند. همچنان این نهاد تاکید میکند که تمام طرفهای درگیر در جنگ، باید حقوق کودکان را در جریان جنگ رعایت کنند و از نقص حقوق آنها جلوگیری شود.