مادری در بحبوحه‌ی کرونا: نیمه‌شب‌ها، برای شکم گرسنه‌ی کودکانم اشک می‌ریختم

دیا هدید و خواگه غنی

منبع: NPR

برگردان: ابوبکر صدیق

پروانه ۱۸ ماه داشت که به سوءتغذیه، تهوع و استفراغ دچار شد و آهسته‌آهسته به بستر بیماری افتاد. او هنوز هم با این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کند و در شفاخانه بستری است.
«حاجی رضوا»-مادرکلان پروانه- که در حویلی شفاخانه ایستاده بود و نواسه‌‌اش را با گوشه‌ی چادرش پیچانده بود، می‌گوید: «ما غذای کافی برای خوردن نداشتیم.» او که نسبت به مادر پروانه بیشتر برای پرستاری نواسه‌اش به شفاخانه می‌آید، از ما خواست که با نام کوچکش صدایش بزنیم؛ زیرا ممکن است در جامعه با تبعیض مواجه شود. او از رنج روزها و شب‌هایش برای ما قصه می‌کند: «بعضی وقتا د دو سه روز تنها چای می‌خوردیم.»
حاجی رضوا می‌گوید که پسرش کار پیدا نمی‌کرد، پول کرایه موتر را تا شفاخانه از مردم قرض می‌گرفتم.
با آن‌که خدمات در شفاخانه رایگان است؛ اما چون این موضوع را نمی‌دانسته، برادر پروانه در خانه مراقبت می‌کنند. او می‌گوید که نواسه‌هایش از فرط ناداری، بسیار ضعیف و کم‌جان شده و به بیماری سوءتغذیه دچار شده‌اند.
گزارش ماه دسامبر سازمان ملل نشان می‌دهد که حدود نیمی از کودکان ۵ ساله (۳.۱ میلیون) در این ماه با کمبود غذا مواجه‌ بوده و نزدیک به نیم میلیون از این این آمار، در قحطی محض قرار داشته‌اند. این آمار ۱۶ درصد افزایش را نسبت به ماه جون ۲۰۲۰ نشان می‌دهد.
ملانیا گالوین-Melanie Galvin-مسئول بخش غذایی صندوق حمایت از کودکان-UNCEF-می‌گوید که شیوع بیماری کووید -۱۹ وضعیت را شدیدتر کرده و آن‌ها با چالش‌های زیادی در سال گذشته روبه‌رو شده‌اند. به گفته این نهاد، در ماه‌های اخیر سال کودکان نیازمند افزایش یافته و به کمک‌های جدی نیاز دارند.
نبود اقتصاد متوازن و همه‌گیری بیماری کووید – ۱۹ خانواده‌های زیرخط فقر و گرسنگی را افرایش یافته است.

شایسته که در یکی از خانه‌های نمناک کابل زندگی می‌کند، از – NPR خواست که در این گزارش تنها اسم کوچک نوشته شود، گفت: «ما بیش از یک ماه در خانه‌ تنها آبجوش داشتیم.»
زمانی که فرزندانش غذا می‌خواستند، برای‌شان می‌گفت که صبر کنید تا پدرتان بیاید. او گفت: «شب‌ها گریه می‌کردم و به فکر سیر کردن فرزندانم بودم.» برای‌شان می‌گفتم: «باش پدرتان غذا میارد.» پس از شنیدن این حرف فرزند ۱۵ ساله و دختر سه‌ساله‌ام در گوشه‌ی ‌خانه خواب می‌رفتند.
او که حدود ۳۵ سال عمر دارد، می‌گوید در میان این‌همه سختی، سال اخیر سخت‌تر گذشت. شوهرش در یک حادثه زخمی شده و فرزندش برای حمایت از خانواده‌اش چوب سوخت می‌فروشد؛ اما پس از شیوع بیماری کرونا و قرنطین کار او متوقف شد.
شایسته گفت: «کرونا همه‌چیز را از بین برد.» اقتصاد از بین رفت و فرزندش هنوز چوب‌های زیاد را نمی‌تواند بفروشد.
خانواده‌های زیادی هستند که چنین وضعیت بدی را تجربه می‌کنند. زنان و کودکان زیادی در درب ورودی ساختمانی که به یک شفاخانه اختصاص داده شده و از طرف نهادهای بین‌المللی حمایت می‌شود صف کشیده‌اند.
نوریه ۲۵ ساله، دختر ۹ ساله خود را که مبتلا به بیماری سینه‌بغل است،‌ به این شفاخانه آورده است. نوریه معلم است؛ اما در جریان قرنطین، از نهادش امتیازی دریافت نکرده است. او می‌گوید: «مه بیسکویت و چای ندارم تا دخترم را سیر کنم، شوهرم ریکشا دارد، اما پس از این که قرنطین شده، کار درست ندارد.»
او گفت که تنها وقتی کمی پول داشته باشیم، می‌توانیم غذا بخریم.
پزشک‌ها به نوریه گفته‌اند که دخترش نرگس مصاب به سوءتعذیه شده و باید برایش غذای مناسب تهیه کنید اما؛ نوریه می‌گوید: «پول که نباشد غذا از کجا می‌شه؟»
پزشکان مشورت دهی به خانواده‌ها را مهم می‌دانند و می‌گویند که فقر در افغانستان سبب شده تا مردم رژیم غذایی درست نداشته باشند. به اساس سنت در خانواده‌ها، ابتدا مردان غذا می‌خورند و باقی‌مانده به کودکان و زنان می‌رسد؛ اما مشکل اساس این است که زنان باردار دسترسی کمتری به غذای انرژی‌زا دارند.
مشاوران صحی تأکید دارند که در جریان دوره‌ی بارداری، باید زنان به غذاهای مطمین و انرژی‌زا دسترسی داشته باشند. یک کارمند کلینیک که خواست نامش ذکر نشود، می‌گوید که از هر ۳۵ کودکی اینجا می‌آید، حدود ۶ – ۱۰ تن‌شان مبتلا به سوءتغذیه است.

بیشتر کودکان مصاب به سینه‌بغل و سوءتغذیه به شفاخانه اندراگاندی آورده می‌شوند اما؛ به دلیل ازدحام جمعیت، ساعت‌ها وقت می‌برد تا نوبت‌ به معاینه‌شان برسد.
در اتاقی که نواسه‌ی حاجی رضوا بستری است، زرینه‌ی ۳۰ ساله از کودک ۱ ساله‌اش فریبا نیز مراقبت می‌کند که مصاب به سوءتغذیه است.
زرینه گفت: «برای ماه‌ها به دخترش تنها آب داده است.» او افزود: در حالی که شیر خشک داشته است، اما به دلیل این‌که بی‌سواد بوده و نمی‌دانسته، به‌جای آن نان را در چای مخلوط کرده به کودکش می‌داد.
شوهر زرینه از سیمساری سیارش درآمد خوبی ندارد. اکنون فرزندانش خریطه‌ی پلاستیک می‌فروشند که روزانه ۲ دالر درآمد دارد و بعضی روزها ۵۰ سنت حدود ۴۰ افغانی به خانه می‌آورد.
این در حالی است که بررسی‌های دانشگاه برون امریکا، پروژه‌ی جنگ افغانستان و عراق را پس از ۱۱ سپتامبر موردبررسی قرار داده است، می‌گوید که امریکا ۲ میلیارد دالر در افغانستان هزینه کرده است. بیشتر این هزینه صرف پروسه نظامی شده اما؛ پس از ۲۰۰۲ کنگره نیز حدود ۱۳۸ میلیون دالر برای بازسازی افغانستان تصویب کرده است.
بررسی بازرس ویژه امریکا در امور بازسازی افغانستان نشان می‌دهد که بیشتر این پول حیف‌ومیل شده و در حالی که هنوز میلیون‌ها دالر کمک می‌شود، زندگی افغانستانی‌ها فاجعه‌بار است.
هیدر بار، مسئول پیشین حقوق زنان در دیدبان حقوق بشر، می‌گوید که این کمک‌ها پرسش‌برانگیز است. کمک‌های هنگفتی در افغانستان روی پروژه‌های کوتاه‌مدت هزینه شده‌ است؛ اما به این معنا نیست که نمی‌تواند بیماری سوءتغذیه را مهار کنند.
نهادهای دیگری که در بخش توسعه‌ در افغانستان کار می‌کنند، باید روی آب آشامیدنی، غذا و آموزش زنان بیشتر توجه کنند تا در روند جلوگیری از مصاب شدن کودکان به سو تغذیه ممد تمام شود.
دیپلومات‌ها باور دارند؛ به دلیل خشونت‌ها برنامه‌های طولانی‌مدت به کوتاه‌مدت تغییر کرد.
اکنون کمک‌های امریکا و نهادهای بین‌المللی به افغانستان کاهش یافته است. در نشست سال گذشته میلادی در ژنو کشورهای کمک‌رسان حدود ۱۲ -۱۳ میلیارد دالر امریکایی به افغانستان کمک کردند که این ۲۰ درصد کاهش نسبت به سال‌ها پیش را نشان می‌دهد. این در حالی است که حدود چند میلیون کودک در افغانستان با فاجعه‌ی فقدان غذا مواجه است.