کمیسیون مستقل انتخابات، قرار است تا چهار روز دیگر، ۲۰۰ هزار کارمند برای روز انتخابات، استخدام کند. مطابق به لایحه‌ی «استخدام کارکنان مؤقت انتخاباتی»، کمیسیون مستقل انتخابات مکلف است تا روند استخدام همه‌ی کارمندان مؤقتش را چهارده روز پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری (تا ۲۲ سنبله) تکمیل کند. در بند (الف) ماده‌ی سوم لایحه‌ی استخدام کارکنان مؤقت انتخاباتی آمده است: «کارکنان مؤقت روز انتخابات به مدت حداقل دو هفته و حد اکثر یک ماه استخدام می‌شوند و این کارکنان مراکز و محلات رأی‌دهی و شمارش آرا را تشکیل می‌دهند.»
طبق لایحه‌ی استخدام کارمندان مؤقت انتخابات، کمیسیون مستقل انتخابات، مکلف است تا چهار روز دیگر (۲۲ سنبله) کارمندان مؤقتش را برای کارهای اجرایی روز انتخابات استخدام کند. این کارمندان با باز شدن مراکز رأی‌دهی در ششم میزان، مکلف اند در محلات مربوط شان حضور یابند و در کنار وظایف محوله از سوی رییس مرکز رأی‌دهی، در جریان انتخابات، رأیدهندگان را راهنمایی کنند. کارمندان مؤقت کمیسیون انتخابات، پس از ختم انتخابات با شمارش آرای مراکز مربوطه‌ی شان، مرخص می‌شوند.
این در حالی است که تنها ۱۹ روز به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری باقی مانده است؛ اما کمیسیون مستقل انتخابات هنوز نتوانسته روند استخدام کارمندان مؤقت مراکز رأی‌دهی را آغاز کند. آمار این کمیسیون نشان می‌دهد که از میان ۱۸۷ هزار و ۴۸۴ کارمند مورد نیاز مراکز رأی‌دهی، تنها نُه هزار و ۸۸۴ نفر به عنوان کارمندان ارشد این مراکز استخدام شده اند. مسؤولان کمیسیون مستقل انتخابات می‌گویند که روند استخدام رییسان و معاونان مراکز رأی‌دهی در سطح ولسوالی‌ها تکمیل شده و روند استخدام کارمندان مؤقت این مراکز به زودی آغاز خواهد شد.
مسؤولان کمیسیون مستقل انتخابات به رونامه‌ی صبح کابل می‌گویند که به زودی روند استخدام ۲۰۰ هزار کارمندان مؤقت کمیسیون انتخابات آغاز می‌شود. بنا بر گفته‌ی مسؤولان، این شمار کارمند به همکاری وزارت معارف، وزارت تحصیلات عالی و شماری از آنان از بازار آزاد جذب خواهند شد.
میرزا محمد حق‌پرست، معاون سخنگوی کمیسیون انتخابات، به روزنامه‌ی صبح کابل گفت که همه‌ی رییسان و معاونان مراکز رأی‌دهی در سطح ولایت‌ها و ولسوالی‌ها استخدام شده اند و در حال حاضر در کمیسیون مستقل انتخابات مصروف آموزش آنان اند. آقای حق‌پرست افزود: «رییسان و معاونان این مراکز پس از فراگیری آموزش‌های لازم، به ولسوالی‌های مربوطه اعزام می‌شوند تا کارمندان مؤقت مراکز رأی‌دهی روز انتخابات را استخدام کنند.»
بنا برگفته‌ی اقای حق‌پرست، برای هر مرکز رأی‌دهی در سراسر کشور یک رییس، یک معاون استخدام شده و شش کارمند دیگر به عنوان کارمند مؤقت استخدام خواهند شد.
برای روز رأی‌دهی نیاز است ۲۰۰ هزار کارمند مؤقت از بین کارمندان معارف و کارمندان وزارت تحصیلات عالی و شماری از بازار آزاد جذب شود. با این حال، وزارت معارف می‌گوید که هیچ گونه تفاهمی برای در اختیار قرار دادن کارمندان وزارت معارف به عنوان کارمندان مؤقت کمیسیون انتخابات وجود ندارد.
نوریه نزهت، سخنگوی وزارت معارف، به روزنامه‌ی صبح کابل گفت: «تا کنون هیچ گونه تفاهم‌نامه‌ای بین وزارت معارف و کمیسیون انتخابات مبنی بر استخدام معلمان به عنوان کارمندان مؤقت کمیسیون مستقل انتخابات امضا نشده است. اگر کمیسیون مستقل انتخابات معلمان را به عنوان کارمندان مؤقت جذب می‌کند باید معاش آنان را نیز بپردازد.» در عین زمان، منبع دیگری از کمیسیون انتخابات می‌گوید که قرار نیست، معلمان کارمندان مؤقت کمیسیون انتخابات باشند.
شفافیت تأمین نمی‌شود
در همین حال، نهادهای ناظر بر روند انتخابات اما استخدام ۲۰۰ هزار کارمند مؤقت را تا چهار روز دیگر دشوار می‌دانند. یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان (فیفا)، وضعیت موجود در داخل کمیسیون مستقل انتخابات را «اسف‌بار» خوانده، می‌گوید: «با توجه به کشمکش‌های موجود میان کمیشنران و دبیرخانه‌ی کمیسیون مستقل انتخابات و اوضاع بد امنیتی، روند استخدام کارمندان مؤقت کمیسیون ممکن است در زمان معین آن صورت نگیرد و این سبب خواهد شد که شفافیت به گونه‌ای که انتظار داریم، تأمین نباشد.»
رییس اجرایی فیفا، تأخیر در استخدام کارمندان مؤقت این کمیسیون را، به نفع اجرایی شدن برنامه‌های بعدی کمیسیون مستقل انتخابات نمی‌داند و از همین رو، پیشنهاد می‌کند که مسؤولان کمیسیون مستقل انتخابات، با توجه به شرایط موجود، روند استخدام کارمندان ؤوقت را هرچه زودتر آغاز کند؛ زیرا به گفته‌ی آقای رشید، کارمندان مؤقت کمیسیون مستقل انتخابات نیز نیازمند به آشنایی با اصول و بایدهای روز رأی‌دهی می‌باشند تا از مشکلات در روز انتخابات پیش‌گیری شود.
اما با وجود این نگرانی‌ها، مسؤولان کمیسیون مستقل انتخابات اطمینان می‌دهند که روند استخدام کارمندان مؤقت این کمیسیون طبق زمان‌بندی عملیاتی آنان تکمیل خواهد شد. مسؤولان می‌گویند که کمیسیون مستقل انتخابات، در استخدام کارمندان مؤقت دقت بالایی دارند و تمام کارمندان مؤقت را حتا در مدت زمان کوتاه از طریق رقابت آزاد و افراد باظرفیت جذب خواهند کرد.
طبق تقویم انتخاباتی، قرار است انتخابات ریاست‌جمهوری تا ۱۹ روز دیگر در ششم میزان برگزار شود. برای اشتراک در این انتخابات، بیش از نُه و نیم میلیون شهروند نام‌نویسی کرده اند. آمار کمیسیون مستقل انتخابات نشان می‌دهد که رأیدهندگان قرار است در ۲۹ هزار و ۶۰۰ محل رأی‌دهی به پای صندوق‌های رأی‌دهی بروند و رییس جمهور آینده‌ی شان را انتخاب کنند. این محلات در چهار هزار و ۹۴۲ مرکز رأی‌دهی قرار دارند.
شکایت کامندان سابق
از سوی دیگر، شماری از کارمندان کمیسیون انتخابات که در برگزاری انتخابات پارلمانی نقش داشتند، از کمیسیون مستقل انتخابات شاکی اند. این کارمندان می‌گویند که شمار شان به ۱۲۰ هزار تن می‌رسد که از طریق رقابت آزاد به عنوان کارمندان مؤقت کمیسیون مستقل انتخابات جذب شده و دو شبانه روز کار کرده اند؛ اما در مقابل کار نه تنها معاشی دریافت نکرده اند، بلکه شامل لیست سیاه کمیسیون مستقل انتخابات شده و حق کار را از دست داده اند.
مژگان، آمر ناحیه‌ی چهارم در شهر کابل که از طریق رقابت آزاد برای کاری دو ماهه به عنوان کارمند مؤقت کمیسیون انتخابات در بدل ۲۳ هزار افغانی جذب شده است. او، به روزنامه‌ی صبح کابل گفت: «ما از طریق رقابت آزاد برای دو ماه جذب شدیم. پیش از روز انتخابات، مسؤولان مواد حساس انتخاباتی را در مرکز به ما تحویل داد؛ اما سر بسته و هیچ سندی نیز نداد. حالا کمیسیون ما را مقصر در کمبود مواد حساس انتخاباتی از جمع پاوربانک می‌دانند و حق کار را از ما گرفته اند.»
این کارمند مؤقت کمیسیون مستقل انتخابات۱، تأکید می‌کند: «همان طور که برگه‌ها و اوراق رأی‌دهی کم فرستاده شده، ممکن موادی که ما را به دزدی آن متهم می‌کنند، اصلا نفرستاده باشند؛ زیرا ما را در روزی که تحویل داد، نشان نداد.»
با این حال، مسؤولان در کمیسیون مستقل انتخابات که آمار این افراد را نمی‌دهند، می‌گویند که شماری از کارمندان مؤقت کمیسیون انتخابات که به تعهد شان با این کمیسیون عمل نکرده و وسایل کمیسیون انتخابات که شامل دستگاه ذخیره‌ی چارج برق برای دستگاه‌های بایومتریک (پاوربانک) و دستگاه‌های بایومتریک از نزد شان ناپدید شده است و بنا بر همین دلیل در لیست سیاه قرار گرفته و معاش دریافت نکرده اند.
با این حال، کارمندان معرض کمیسیون مستقل انتخابات، تا کنون هیچ شکایتی را در کمیسیون شکایت انتخاباتی درج نکرده اند و کمیسیون مستقل انتخابات نیز در مورد سرنوشت آنان حرفی نمی‌زند و معلوم نیست که آنان تا چه زمانی در لیست سیاه کمیسیون قرار خواهند داشت.
