سال ۲۰۱۹ میلادی در افغانستان با تولد بیش از ۳۲۰۰ نوزاد آغاز شد و قرار است امروز سه‌شنبه (۱۰جدی) با امیدواری‌ها برای عملی شدن آتش‌بس از سوی طالبان پایان یابد. حدود یک سال و پنج ماه قبل از امروز، زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه‌ی امریکا، مذاکرات صلح را با طالبان آغاز کرد. تا کنون ده بار نشست‌هایی میان دو طرف برگزار شد؛ اما نتیجه‌ای که از این نشست‌ها انتظار می‌رفت، برآورده نشد.
سه دور گفت‌وگوها پیش از سال ۲۰۱۹
در ماه‌های اخیر سال ۲۰۱۸، سه دور گفت‌وگوها میان امریکا و طالبان برای ختم جنگ و دست‌یافتن به آتش‌بس در دوحه‌ی قطر برگزار شده بود. تمام این سه نشست برای اعتمادسازی بود. نخستین دور گفت‌وگوها میان نمایندگان طالبان و زلمی خلیل‌زاد نماینده‌ی امریکا، در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۸ میلادی آغاز شد و سومین نشست نیز در ۱۷ دسامبر در روزهای پایانی سال ۲۰۱۸ برگزار شد. در سومین نشست، جدا از نمایندگان طالبان و امریکا، نمایندگانی از کشورهای پاکستان، عربستان و امارات متحده‌ی عربی نیز حضور داشتند. در این دور در مورد خروج اسامی شماری از خطرناک‌ترین اعضای طالبان از فهرست گروهای تروریستی بحث شد.
گفت‌وگوهای طالبان و امریکا در ۲۰۱۹
در سال ۲۰۱۹، امریکا و طالبان هفت بار با هم گفت‌وگو کردند. گاهی این گفت‌وگوها امیدوارکننده بود و گاهی نیز هیچ امیدی در مورد رسیدن به توافق وجود نداشت.
آغاز سال ۲۰۱۹ میلادی هم‌زمان بود با شروع دور چهارم مذاکرات صلح میان طالبان و امریکا که در ماه جنوری برگزار شد. این دور از گفت‌وگوهای سه روز ادامه داشت. پنجمین دور از مذاکرات با تغییر در هیأت طالبان آغاز شد. ملا عبدالغنی، معاون هیأت سیاسی طالبان نیز در کنار شیرعباس استانکزی حضور داشت و با نمایندگان امریکا در مورد خروج نیروهای امریکایی از افغانستان بحث و گفت‌وگو کردند.
قرار بود دو طرف در دور ششم مذاکرات که در ماه می ۲۰۱۹ برگزار شد، روی پیش‌نویس خروج نیروهای امنیتی بحث کنند؛ اما به دلیل برخی اختلاف‌ها این دور بدون نتیجه و نیمه پایان یافت. گفت‌وگوهای صلح در هفتمین دور جدی‌تر آغاز شد. قرار بود، در این دور روی پیش‌نویس توافق‌نامه‌ی صلح بحث کنند که باز هم بی‌نتیجه پایان یافت.
دور هشتم مذاکرات نیز با امیدواری‌های زیاد آغاز شد و احتمال می‌رفت توافق‌نامه‌ی صلح در این دور به امضا برسد. امیدواری‌ها در دور هشتم در تویت‌های زلمی خلیل‌زاد آشکار بود؛ اما این دور نیز بی‌نتیجه باقی ماند.
نهمین دور مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان در دوم سپتامبر ۲۰۱۹ برگزار شد. هرچند دو طرف به توافق‌هایی دست یافتند؛ اما یک حمله‌ی طالبان در کابل که در آن یک سرباز امریکایی نیز کشته شد، گفت‌وگوها را متوقف کرد.
پس از آن که دونالد ترامپ، مذاکرات صلح را مرده اعلام کرد، تا سه ماه هیچ خبری از گفت‌وگو میان دو طرف نبود؛ اما چندی پیش دوباره زلمی خلیل‌زاد با نمایندگان طالبان دیدار کرد. اکنون خبرگزاری اسوشیتدپرس، به نقل از اعضای ارشد طالبان، گزارش داده است که این گروه با آتش‌بس کوتاه‌مدت توافق کرده است.
نشست‌های صلح مسکو
در کنار این که نماینده‌ی ویژه‌ی امریکا در تلاش رسیدن به توافق با نمایندگان سیاسی گروه طالبان در قطر بود، مسکو نیز در این سال ساکت نبود. گفت‌وگوها با حضور نمایندگان طالبان و شماری از سران سیاسی افغانستان در مسکو نیز برگزار شد.
در ۲۸ می ۲۰۱۹، نمایندگان طالبان به رهبری ملا عبدالغنی برادر، در نشست مسکو حاضر شدند و با سیاست‌گران سنگین‌وزن افغانستان که از کابل به مسکو رفته بودند، دیدار کردند.
در این نشست‌ها از حکومت افغانستان هیچ نماینده‌ای حضور نداشت. هر چند رییس شورای عالی صلح و نمایندگان دیگری از شورای عالی صلح در این نشست‌ها حضور داشتند؛ اما این افراد از آدرس شخصی در این گفت‌وگوها شرکت کرده بودند.
تلفات غیر نظامیان
هم‌زمان با این که هفت دور مذاکرات میان نمایندگان طالبان و امریکا در سال ۲۰۱۹ و تلاش‌های دیگری نیز در مسکو، تهران و چین برای ختم جنگ در این کشور انجام شد؛ اما در جریان سال ۲۰۱۹ حملات تروریستی طالبان نیز افزایش یافت.
گزارش تازه‌ی سازمان ملل متحد در افغانستان نشان می‌دهد که در جریان ۱۰ سال گذشته، بیش از ۱۰۰ هزار غیرنظامی در این کشور کشته شده اند. بر اساس این گزارش در هر سال، حدود ۱۰ هزار غیرنظامی در افغانستان کشته شدند. رییس‌جمهور غنی در ابتدای سال ۲۰۱۹ میلادی گفت که در جریان چهار سال گذشته بیش از ۴۵هزار نظامی در افغانستان کشته شدند.
به تازگی نیز یوناما یا دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان، اعلام کرده است که در جریان ۹ ماه اول سال ۲۰۱۹ میلادی، بیش از هشت هزار غیرنظامی در افغانستان کشته و زخمی شده اند که از این میان ۲۵۶۳ غیرنظامی کشته و ۵۶۷۶ غیرنظامی دیگر زخم برداشته اند.
در این سال گروه طالبان و سایر گروه‌های تروریستی خطرناک‌ترین حمله‌ها را انجام داده اند که بیشتر غیر نظامیان قربانی این حملات بودند. هر چند نظامیان افغانستان نیز تلفات گسترده‌ای را مانند سال‌های قبل متحمل شدند.
گروه داعش حملات خون‌باری را در کابل و ننگرهار راه‌اندازی کرد که همه قربانیان آن غیر نظامیان بودند. در کابل این گروه به یک مراسم عروسی حمله کرد و در ننگرهار نیز در یک مسجد نمازگزاران را هدف قرار داد.
در این سال هرچند حمله‌های گروه‌های هراس‌افگن به شدت افزایش یافته بود؛ اما با این حال، نیروهای امنیتی افغانستان دست‌آوردهای خوبی داشتند و توانستند ولسوالیهایی که سال‌ها در کنترل گروه طالبان وداعش بود را پس بگیرند.
در این سال، ولسوالی مارجه‌ی ولایت هلمند پس از چهار سال به‌گونه‌ی کامل از وجود هراس‌افگنان طالب پاک شد. چند ولسوالی در ولایت تخار، فاریاب، غزنی، بدخشان و کندز نیز در این سال از وجود طالبان پاک‌سازی شد.
هم‌چنان نیروهای ارتش توانستند که ولسوالی اچین ننگرهار نیز را از وجود گروه داعش پاک‌سازی کنند. در جریان عملیات تصفیوی نیروهای ارتش، صدها داعشی به نیروهای امنیتی تسلیم شدند.
با وجود تمام فراز و نشیب‌هایی که درسال ۲۰۱۹ میلادی وجود داشت، کارشناسان امنیتی، سال ۲۰۱۹ را یک سال پردست‌آورد برای نیروهای امنیتی عنوان می‌کنند. میرزا محمد یارمند، نظامی پیشین، در گفت‌وگو با روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید، با وجودی که طالبان در این سال پیشرفت‌ها و حملاتی داشتند؛ اما نیروهای امنیتی نیز عمل‌کرد خوبی از خود نشان داده اند.
او می‌گوید که نیروهای امنیتی در این سال، از حالت دفاعی به حالت تهاجمی درآمدند و توانستند با شیوه‌های جدید جنگی، ولسوالی‌های زیادی را از تسلط طالبان بیرون کنند و در کنار هراس‌افگنان طالب، داعش نیز به شدت سرکوب شد.
این نظامی پیشین هم‌چنان تأکید می‌کند که سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ میلادی برای ارگان‌های نظامی افغانستان پردست‌آورد بوده است.
