افزایش بی‌سابقه‌ی مبتلایان به کوید-۱۹ و بازگشت‌کنندگانی که جدی بررسى نمی‌شوند

از زمان شیوع ویروس کرونا در افغانستان، برای نخستین‌بار، بیش‌ترین رقم مبتلایان به ویروس کرونا در کشور ثبت شده است. وزارت صحت عامه، روز دوشنبه (۱۰ جوزا)، اعلام کرد که در جریان یک شبانه‌روز گذشته، ۱۵۶۶ مورد ابتلا به ویروس کرونا در کشور ثبت شده که از این میان، ۳۰ نفرشان جان باخته است.
وزارت صحت عامه، اخیرا گفته است که افغانستان در اوج موج سوم ویروس کرونا قرار دارد و رقم مبتلایان به این ویروس، هر روز در حال افزایش است. سه روز پیش، وحید مجروح، سرپرست این وزارت در یک نشست خبری، گفت که به دلیل بی‌اعتنایی شهروندان به این ویروس، وضعیت به شدت نگران‌کننده شده است.
به دنبال افزایش نگرانی‌ها از گسترش ویروس کرونا، وزارت صحت عامه، جمعه‌شب -۱۸ جوزا- اعلام کرد که مکاتب، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، برای دو هفته تعطیل شده است؛ زیرا این سه نهاد محل بیش‌ترین تجمعات است.
همین‌ گونه، وزارت صحت عامه و مسؤولان شهرداری‌های مرکز و ولایات، فیصله کرده اند که فعالیت سالن‌های عروسی نیز باید متوقف شود. روز دوشنبه -۱۰ جوزا-، مسؤولان محلی در ولایت بلخ، اعلام کردند که به منظور جلوگیری از گسترش بیش‌تر ویروس کرونا در این ولایت، فعالیت سالن‌های عروسی برای ده روز متوقف شده است.
منیراحمد فرهاد، سخن‌گوی والی بلخ، به روزنامه‌ی صبح کابل، گفت که این فیصله از سوی ریاست‌ صحت بلخ در هماهنگی با مقام ولایت گرفته شده و سر از روز دوشنبه -۱۰ جوزا-، عملی می‌شود.
به گفته‌ی مسؤولان محلی بلخ، در کنار سایر موارد بهداشتی، یک شفاخانه‌ی ۵۰ بستر برای مبتلایان به کرونا در این ولایت عملا فعال است و آن‌ها در حال آماده‌سازی شفاخانه‌ی ۲۰۰ بستر اردو در شمال شهر مزارشریف استند؛ تا در صورتی که شمار بیماران افزایش یافت، از آن استفاده ‌شود.
با این حال اما؛ در کابل که بیش‌ترین رقم متبلایان به ویروس کرونا را دارد، فعالیت سالن‌های عروسی تا هنوز متوقف نشده است. پنج روز پیش، شهرداری کابل اعلام کرد که به منظور کاهش خطر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا، تا یک هفته‌ی دیگر فعالیت سالن‌های عروسی متوقف می‌شود. سالن‌های عروسی بر اساس این فیصله دو- سه روز دیگر نیز فعالیت خواهد داشت؛ اما این نگرانی نیز وجود دارد که تا دو- سه روز آینده، به دلیل فعالیت این مراکز، رقم مبتلایان چندبرابر افزایش یابد.
پیش‌تر، مسؤولان وزارت صحت، گفته بودند که آن‌ها همه‌ی موارد لازم برای جلوگیری از شیوع بیش‌تر ویروس را انجام خواهند داد؛ اما هم‌کاری مردم باید افزایش یابد؛ زیرا مردم تا هنوز باور نکرده اند که ویروس کرونا جدی است. میرویس علی‌زی، معاون سخن‌گوی وزارت صحت، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید که نادیده‌گرفته‌شدن ویروس، کشور را به اوج خطر رسانیده است.
با توجه به رقم مبتلایان که در جریان یک هفته‌ی اخیر از سوی وزارت صحت نشر شده، هر روز ۳۰۰- ۵۰۰ نفر به مبتلایان کرونا افزوده می‌شود. وزارت صحت، پیش از این گفته بود؛ در صورتی که مردم با آن‌ها هم‌کار نباشند، انتظار معجزه را نداشته باشند. مجروح گفت: «اگر قرنتین اعلام کنیم، مردم نمی‌پذیرند. اگر نکنیم، نقد و دشنام نثار ما می‌کنند. با هم‌کاری شما، مصیبتی که کرونا در کشورهای هم‌جوار خلق کرد، در افغانستان واقع نخواهد شد؛ اما اگر هم‌کاری نکنید، منتظر معجزه نباشید.»

مرزهای کشور جدی گرفته نمی‌شود
در کنار سایر عواملی که سبب افزایش موارد مثبت ویروس کرونا در کشور شده، برگشت سرسام‌آور مهاجران افغانستان از ایران و پاکستان نیز، به نگرانی‌ها افزوده است. مسؤولان وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان، می‌گویند که مرزهای کشور جدی گرفته نمی‌شود و مراکز سیار صحی که در مرزها ایجاد شده، اکنون به گونه‌ی منظم فعالیت ندارند.
عبدالباسط انصاری، مشاور مطبوعاتی این وزارت، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید که هرچند فعالیت‌ تیم‌های سیار وزارت صحت در مرزهای ایران و پاکستان، به گونه‌ی کامل متوقف نشده؛ اما پس از لغو قرنتین، بررسی‌ها آن گونه که باید، جدی گرفته نمی‌شود.
بر اساس معلومات آقای انصاری، از ابتدای سال ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون، ۳۳۰ هزار نفر از ایران، پاکستان، ترکیه و سایرکشورهای اروپایی به افغانستان برگشته اند. به گفته‌ی او، همه‌روزه بیش‌تر از ۵ هزار نفر از نقطه‌های مرزی ایران وارد کشور می‌شوند.
انصاری، می‌گوید: «یک بخش کار که مربوط ما می‌شود و آن‌هم فراهم‌کردن مواد بهداشتی و غذایی برای مهاجران و بی‌جاشدگان است، به درستی انجام شده؛ اما خوب است که هم‌کاری مستقیم وزارت صحت عامه و نهادهای هم‌کار، با ما بیش‌تر شود.» با این حال، وزارت صحت عامه، سهل‌انگاری در بررسی مهاجران برگشت‌کننده در مرزها را رد می‌کند و می‌گوید که تیم‌های بررسی، به گونه‌ی ۲۴ساعته در مرزها فعال اند و بررسی‌های صحی نیز به گونه‌ی جدی انجام می‌شود.
بحث افزایش مبتلایان به کرونا در میان بی‌جاشدگان داخلی نیز جدی است. نورالحمان اخلاقی، روز دوشنبه در سومین نشست مجازی «گروه اصلی سازوکار حمایتی»، تأکید کرد که افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در افغانستان، روی زندگی ‏شهروندان عادی به ویژه بی‌جاشدگان داخلی، تأثیر منفی گذاشته است.
با این همه، بحث کم‌بود واکسین نیز به نگرانی‌ جدی برای شهروندان کشور بدل شده است. در روزهای اخیر، بسیاری‌ها برای دریافت واکسین به شفاخانه‌ها مراجعه می‌کنند؛ اما واکسینی وجود ندارد. میرویس علی‌زی، معاون سخن‌گوی وزارت صحت، می‌گوید که مقدار کمی واکسین نزد آن‌ها باقی مانده و آن‌هم برای کسانی اختصاص داده می‌شود که دوز اول واکسین را دریافت کرده باشند.
وزارت صحت، ابراز امیدواری می‌کند که در روزهای آینده، ۲۰۰ هزار دوز واکسین از چین وارد افغانستان شود.
این همه در حالی است که از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا اکنون، ۷۳ هزار و ۲۵۶ نفر به ویروس کرونا مبتلا شده اند که از این میان، ۲ هزار و ۹۷۴ نفرشان جان باخته و ۵۷ هزار و ۶۳۰ نفر دیگر دوباره بهبود یافته است.