
همزمان با بیرونشدن بخشی از نیروهای خارجی از افغانستان و تحویلگیری مسؤولیت کلی تأمین امنیت توسط نیروهای امنیتی-دفاعی از خارجیها، حملات طالبان نیز در گوشهگوشهی کشور افزایش یافته است. در هفتههای گذشته، طالبان تنها به حملات انتحاری و انفجاری بسنده نکرده و تلاش کرده اند که ولسوالیها را یکی پی دیگری، سقوط دهند.
در جریان سه-چهار روز گذشته، چند پاسگاه امنیتی، مرکز و فرماندهی پلیس شماری از ولسوالیها، به دست طالبان سقوط کرده است.
در تازهترین مورد، ولسوالی شهرک ولایت غور، به دست طالبان سقوط کرد. عطامحمد دهقانپور، نمایندهی غور در مجلس نمایندگان، در نشست روز شنبه -۱۷ جواز- مجلس، گفت که این ولسوالی به دلیل بیتوجهی دولت سقوط کرده است.
به گفتهی او، در جریان حملهی طالبان، شمار زیادی از سربازان امنیتی کشته و زخمی شده اند؛ چیزی که ظاهر فیضزاده، والی غور، آن را عقبنشینی تکتیکی عنوان میکند و میگوید که حوالی ساعت ۵:۰۰ روز یکشنبه -۱۶ جوزا-، نیروهای امنیتی به دلیل جلوگیری از تلفات غیرنظامیان، ولسوالی شهرک را ترک کردند.
او، گفت که در جریان درگیری میان دو طرف، ۷ نیروی امنیتی و ۱۸ هراسافگن طالب کشته و ۳ نیروی امنیتی و ۲۴ هراسافگن دیگر زخمی شده است.
این در حالی است که پیش از این، ولسوالی و فرماندهی پلیس قیصار ولایت فاریاب نیز به دست طالبان سقوط کرده بود. طالبان حتا فرماندهی پلیس این ولسوالی را کشتند. در همین حال، در چند ولایت دیگر نیز ولسوالیهایی در خطر سقوط به دست این گروه قرار دارد.
در نشست روز دوشنبهی مجلس نمایندگان، بسیاریها از ناامنی و سقوط ولسوالیها در روزهای اخیر حرف زدند. شفیقه یولجی، نمایندهی فاریاب در مجلس، گفت که از چهارده ولسوالی فاریاب، یکی هم در دست دولت نیست.
وکلای بدخشان نیز از شکنندهبودن اوضاع امنیتی این ولایت، انتقاد کرده و گفتند که باشندگان این ولایت، هر روزشان را با سقوط ولسوالیها آغاز میکنند.
با این حال، وزارت دفاع افغانستان، تأکید میکند که هیچ ولسوالیای در کشور به دست طالبان سقوط نکرده؛ بل که نیروهای امنیتی، در برخی از ولایتها به دلیل جلوگیری از تلفات غیرنظامیان، عقبنشینی تکتیکی کرده اند.
روحالله احمدزی، سخنگوی این وزارت، به روزنامهی صبح کابل، گفت: «هیچ ولسوالی را دشمن سقوط نداده است. در جنگ با توجه به تکتیک جنگی، پیشروی و عقبنشینی است. ما به خاطر جلوگیری از تلفات و این که به نفع ما بوده، عقبنشینی کردیم.»
آقای احمدزی، میگوید که عملیات و برنامههای اوپراتیفی به منظور پسگیری ساحاتی که نیروهای امنیتی از آنجا عقبنشینی کرده اند، آغاز شده و در روزهای نه چندان دور، دوباره آن ساحات در اختیار نیروهای امنیتی قرار خواهد گرفت. «برنامهی کلان نظامی در جریان است. عملیات نظامی کند نیست؛ بل که مواد انفجاری و نگرانی از این که به غیرنظامیان تلفات وارد نشود، کار ما را به کندی مواجه ساخته است.»
هرچند مسؤولان محلی در ولایتهای مختلف، از عدم همکاری دولت و نهادهای امنیتی خبر میدهند؛ اما وزارت دفاع، میگوید که همهی امکانات مورد نیاز سربازان در اختیارشان قرار داده میشود؛ اما به دلیل افزایش حملات طالبان، ممکن در برخی ساحات، گاهی کمکها دیرتر رسیده باشد.
میررحمان رحمانی، رییس مجلس نمایندگان، در نشست روز گذشتهی این مجلس، به کمیسیون امور دفاعی و امنیتی مجلس، دستور داد که در روزهای آینده، مسؤولان نهادهای امنیتی را استجواب کنند تا در مورد رویدادهای امنیتی هفتههای اخیر، پاسخ دهند. آقای رحمانی در صحبتهای روز گذشتهی خود، گفت که طالبان و سایر گروههای تروریستی با گسترش دامنههای خشونتهای بیهدف، نشان داده اند که آنها به ارزشهای انسانی و اسلامی پابند نیستند.
به باور او، حملات اخیر طالبان علیه غیرنظامیان، نشان داده که آنها هنوز به حل بحران کنونی از طریق گفتوگو، باور ندارند.
تسلیمی پاسگاه با همهی تجهیزات، خیانت ملی است!
در روزهای اخیر، دیده شده که شماری از نیروهای امنیتی به دلیل شدت محاصرهی طالبان، به این گروه تسلیم شده اند. این نیروها در کنار تسلیمی به طالبان، همهی تجهیزات و امکانات پاسگاههای مربوطهیشان را نیز به طالبان تسلیم کرده اند.
آگاهان نظامی، تأکید میکنند که در قانون نظامی، تسلیم پاسگاه با همهی تجهیزات و امکانات به دشمن، خیانت ملی قلمداد میشود و عاملان آن، باید مورد پیگرد قرار بگیرند.
عتیقالله امرخیل، نظامی پیشین افغانستان، به روزنامهی صبح کابل، میگوید که بسیاری از پاسگاههایی که به دست طالبان سقوط کرده، بدون هیچگونه درگیریای به آنها تسلیم داده شده است. «گفتههایی وجود دارد که برخی از ریشسفیدان در محلاتی که نیروها تسلیم شده اند یا پاسگاه را ترک کرده اند، با این گروه ارتباط دارند. بلاخره اینها را آماده میکنند که به طالبان تسلیم شده اند. باز نهادهای امنیتی، میگویند که عقبنشینی تکتیکی انجام شده است.»
آقای امرخیل ، تأکید میکند که در قانون نظامی، سپردن سلاح و تجهیزات به دشمن، خیانت ملی است؛ زیرا به گفتهی او، زمانی که نیروهای امنیتی در محاصره قرار میگیرند و هیچ راهی بدون تسلیمی وجود نداشته باشد، ابتدا باید همهی امکانات پاسگاه را «آتش بزنند» و سپس برای نجات جانشان، خود را تسلیم کنند.
او گفت: «کدام درس به این سربازان وجود دارد یا نه؟ یا تنها بلد اند که به دست چند نفر سلاح بدهند. پنجاه نفر یا بیست نفر به یکبارگی با همهی تجهیزات به طالبان تسلیم میشود. اینطور وضعیت را د دنیا ندیدیم. میگویند به ما کمک نرسیده؛ چه رقم کمک؟ سلاح داره و وسایط داره.»
این همه در حالی است که با افزایش حملات طالبان، امید شهروندان افغانستان به گفتوگوهای صلح و یکجاشدن طالبان با دولت، به سراب بدل شده است. با این که بیشتر از هشت ماه میشود که هیئت گفتوگوکنندهی دولت و طالبان، برای رسیدن به توافقی برای صلح در قطر به سر میبرند؛ اما تا هنوز، نتوانسته اند به توافقی حتا نسبی برای صلح برسند.
در کنار حملات طالبان برای سقوط ولسوالیها، حملات انتحاری و انفجاری این گروه نیز در روزها و هفتههای اخیر افزایش یافته است.
با آن که نهادهای بینالمللی و حقوقبشری، از طالبان و دولت به عنوان دو طرف اصلی جنگ، میخواهند که خشونتها را متوقف کرده و بر آتشبس همهجانبه توافق کنند؛ اما آنچه در عمل دیده میشود، داغشدن میدان نبرد و افزایش شمار قربانیان است.