دولت افغانستان پیشنهاد آتش‌بس از سوی طالبان در روزهای عید را پذیرفت؛ اما تأکید دارد که جنگ و کشتن غیرنظامیان در هیچ روزی جواز شرعی ندارد. محمداشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان، به نیروهای امنیتی دستور داده است که به احترام روزهای عید، آتش‌بس را رعایت کنند.
به اساس اعلامیه‌ی ارگ ریاست‌جمهوری، غنی هم‌چنان به نیروهای امنیتی دستور داده است که مثل همیشه در تأمین امنیت مردم افغانستان بکوشند و در صورت تخطی «دشمن»، در دفاع از مردم کوتاهی نکنند.
در این اعلامیه تصریح شده است: «اکنون که نیروهای بین‌المللی از افغانستان خارج می‌شوند و مراجع معتبر دینی و علمای جهان اسلام، جنگ در افغانستان را خلاف رهنمودات دینی می‌دانند، طالبان هیچ دلیل شرعی برای ادامه‌ی کشتار مردم افغانستان ندارند.»
ارگ می‌گوید که طالبان از عملیات چند هفته‌ی اخیر خود این را باید آموخته باشند که محاسبه‌ی‌شان از پیروزی در میدان جنگ در مقابل نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان، اشتباه محض بوده است.
پیش از این گروه طالبان اعلام کرده که بر اساس دستور رهبری این گروه در سه روز عید فطر آتش‌بس، می‌کند. دولت گفته آتش‌بس اعلام‌شده را رعایت می‌کند؛ اما خواستار آتش‌بس دایمی است.
در خبرنامه‌ی گروه طالبان آمده؛ به خاطری که امسال بازهم در شب‌و روزهای عید سعید فطر، «فضای امن و اعتماد» را به شهروندان افغان مساعد سازند و «هموطنان عید را با آرامی و اطمینان تجلیل کنند»، به تمام افراد این گروه دستور داده شده که از روز اول تا روز سوم عیدفطر عملیات تعرضی‌شان را در برابر نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان، متوقف کنند.
راه حل آتش‌بس دایمی است
حکومت افغانستان هم‌زمان با پذیرش این آتش‌بس اما تأکید کرده است که مردم افغانستان آتش‌بس دایمی می‌خواهند. «تأکید ما و مردم افغانستان بر آتش‌بس واقعی و دایمی می‌باشد.»
در اعلامیه‌ی ارگ آمده است: «توسل به خشونت، قتل و کشتار افراد ملکی (غیرنظامی)، انهدام زیربناها و اماکن عامه نه تنها در روز های عید، بلکه در هیچ روزی جواز شرعی ندارد.»
حکومت افغانستان در این اعلامیه تأکید کرده که با خروج نیروهای خارجی «طالبان هیچ دلیل شرعی برای ادامه‌ی کشتار مردم افغانستان ندارند.»
آتش‌بس در حالی اعلام می‌شود که ملاهبت‌الله، رهبر گروه طالبان در پیام عیدی خود، اشاره‌ای به آتش‌بس نکرده بود.
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی اما در بیانیه‌ای نوشته است: «به باور ما راه حل بیرون‌رفت از بحران کنونی کشور، تسریع مذاکرات، اعلان آتش‌بس دایمی و قطع همیشگی جنگ می‌باشد.»
در این اعلامیه آمده که هرچند آتش‌بس موقت فرصت کوتاه آرامش برای مردم فراهم می‌کند؛ اما راه حل اساسی و دایمی برای مشکل کشور نیست.
این آتش‌بس درست زمانی اعلام می‌شود که خشونت‌ها در روزهای گذشته به شدت افزایش یافته و افراد طالبان تلاش کردند تا با حمله به مناطق زیر کنترل دولت، آن را تصرف کنند.
در ولایت بغلان در شمال افغانستان، طالبان موفق به تصرف ولسوالی برکه‌ی این ولایت شدند. هم‌چنین آن‌ها توانستند وارد شهر کهنه‌ی ولایت بغلان شوند که با حمله‌ی متقابل نیروهای امنیتی افغانستان مواجه شدند.
علاوه بر بغلان، ولایت‌های غزنی و هملند در جنوب افغانستان نیز در روزهای گذشته شاهد درگیری خونینی میان گروه طالبان و نیروهای دولتی بود.
کابل، پایتخت نیز اخیرا شاهد ناامنی بوده و روز شنبه‌ی این هفته، حمله‌ی مرگ‌باری در یک مکتب دخترانه در غرب پایتخت رخ داد که در نیتجه‌ی آن بیش‌تر از ۶۰ دانش‌آموز دختر کشته شده و بیش‌تر از ۱۵۰ تن دیگر زخمی شد.
این حمله با واکنش‌های گسترده‌ی داخلی و بین‌المللی هم‌راه بود. دولت طالبان را عامل این حمله معرفی کرد؛ ولی طالبان آن را محکوم و دست‌داشتن در آن را رد کردند.
این حمله هم‌زمان بود با اشراک مقام‌های ارشد حکومت افغانستان در سطح وزارت خارجه، در یکی از نشست‌های دیوان کیفری بین‌المللی. با این حال، وزارت خارجه‌ی افغانستان اعلام کرده است که از دادگاه کیفری بین‌المللی در لاهه، خواسته است که با دولت افغانستان برای تحقیق در باره‌ی تمامی جرایمی که از سال ۲۰۰۳ به این سو در کشور رخ داده است، هم‌کاری و این کار را با تحقیق در باره‌ی فاجعه‌ی خونین اخیر در مکتب سیدالشهدای دشت‌برچی آغاز کند.
محمدحنیف اتمر، وزیر خارجه‌ی کشور که به منظور گفت‌وگو با دادستان‌های دادگاه کیفری بین‌المللی در لاهه رفته بود روز یک‌شنبه‌ی این هفته در یک نشست خبری در لاهه، گفت که با فاتو بنسودا، دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی صحبت کرده و از او خواسته است که تحقیقاتش را از فاجعه‌ی اخیری که در دشت‌برچی رخ داد، آغاز کند.
آقای اتمر گفت: «خانم بنسودا، سارنوال محکمه شدیدا از رویداد دشت‌برچی متأثر شده بود. ما گفتیم که دولت افغانستان حاضر است که از شما تقاضا کند که یک‌جا با ما کار کنید و تحقیقات مشترک را از حادثه‌ی دشت‌برچی آغاز کنید تا به این ترتیب به مرتکیبن این جنایت پیام جدی برسد که؛ شما از پنجه‌ی قانون به‌دور نخواهید ماند.»
از سویی هم کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در واکنش به حمله بر مکتب سیدالشهدا در کابل، گفته است که این کشتار و دیگر خشونت‌ها در افغانستان، باید از سوی یک تیم متخصص و مستقل از محققان سازمان ملل متحد بررسی و تحقیق شود.
در اعلامیه‌ی این کمیسیون، آمده است که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، باید متعهد شود که تیمی از محققان سازمان ملل را به افغانستان بفرستد تا در هماهنگی با یوناما در مورد تمام رویداد‌های بزرگی که در افغانستان رخ داده است، حقیقت‌یابی کند.
به نقل از اعلامیه، هدف این تحقیق باید شناسایی مجرمان و گردآوری شواهد باشد. کمیسیون حقوق بشر از سازمان ملل خواسته است که «بلافاصله» تعهد خود را در مورد شناسایی عاملان این جنایت اعلام و طی دو ماه گزارش خود را منتشر کند.
از سویی هم، کمیسیون مستقل حقوق بشر در مورد میزان بلند خشونت‌ها، افزایش تلفات غیرنظامیان و توقف مذاکرات صلح ابراز نگرانی کرده و خواستار آتش‌بس فوری در افغانستان شده است.
این کمیسیون گفته است که تلفات غیرنظامیان در جریان ماه رمضان (۱۳ اپریل الی ۷ می) افزایش یافته است. به گفته‌ی این کمیسیون، در این مدت ۱۲۰ رویداد امنیتی ثبت شده است که در نتیجه‌ی آن ۱۶۰ نفر کشته و ۳۵۱ نفر دیگر زخمی شده است. تلفات حمله‌ی روز گذشته بر مکتب سیدالشهدا، شامل این آمار نیست.
کمیسیون حقوق بشر هم‌چنان از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواسته است که باید قطع‌نامه‌ای در مورد «تراژیدی‌های بزرگ اخیر»، افزایش جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت در افغانستان صادر کرده و به شناسایی عاملان و بازخواست از آن‌ها متعهد شود.
ایجاد کمیسیون تحقیق بین‌المللی، جبران خسارت و مستندسازی و شنیدن صدای قربانیان جنگ از دیگر خواست‌هایی است که در اعلامیه‌ی کمیسیون حقوق بشر افغانستان مطرح شده است.
