زلمی خلیلزاد، نمایندهی ویژه امریکا برای صلح افغانستان، در رأس هیئتی بلندپایهی امریکایی به کابل سفر کرده و با چهرههای سیاسی و رهبران افغانستان، از جمله محمداشرف غنی، رییس جمهور و عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحهی ملی افغانستان، به گونهی جداگانه دیدار کرده است.
بر اساس اعلامیهی ارگ ریاستجمهوری، در این دیدار، رییسجمهور غنی و زلمی خلیلزاد، در مورد گسترش همکاریها و تداوم روابط سیاسی، دیپلماتیک، امنیتی، دفاعی و اقتصادی بحث و گفتوگو کرده اند.
سپیدار نیز گفته که زلمی خلیلزاد در دیدار با عبدالله عبدالله و اعضای شورای عالی مصالحهی ملی، گفته است که او با هیئت همراه خود به افغانستان آمده که در بارهی فصل جدید همکاریها و روابط با این کشور گفتوگو کند.
ارگ، میگوید که هیئت اعزامی امریکا به افغانستان، گفته است که به خاطر رسیدن به هدف مطلوب -افغانستان مستقل، متحد، بیطرف، دموکراتیک و صلحآمیز است-، تلاش میکند که دستآوردهای دو دههی گذشته حفظ و تقویت شود.
در خبرنامهی ارگ ریاستجمهوری، همچنان تأکید شده که بحثهای این هیئت با حکومت افغانستان در این محورها به شمول حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی و همکاریها در عرصههای حقوقبشری و اقتصادی، در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت.
در همین حال، شورای عالی مصالحهی ملی به نقل از خلیلزاد، نوشته است که امریکا در امر مبارزه با تروریزم، حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی و کمکهای اقتصادی به افغانستان، متعهد است.
نمایندهی ویژهی امریکا در امور صلح افغانستان، در دیدارش با عبدالله نیز گفته است که کشورش با قاطعیت از روند صلح حمایت میکند و در راستای ایجاد اجماع جهانی و منطقهای در حمایت از تلاشهای صلح، کار میکند.
خلیلزاد تصریح کرده است؛ وقت آن است که طرفهای درگیر، خشونتها را کاهش دهند و گفتوگوهای جدی و نتیجهبخش را آغاز کنند. او، همچنان گفته است که امریکا از اجماع سیاسی و وحدت میان سیاسیون و مردم افغانستان، حمایت و استقبال میکند و اجماع سیاسی و وحدت داخلی، سبب میشود تا جمهوری اسلامی افغانستان، جایگاه قویتری در تلاشهای صلح به دست بیاورد.
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحهی ملی، در این دیدار، تعهد حکومت افغانستان برای آوردن صلح را بیان داشته و گفته است که از فرصت پیشآمده برای صلح، باید استفاده شود. او تصریح کرده است: «جمهوری اسلامی افغانستان همیشه در راستای برقراری صلح متعهد بوده است؛ زیرا جنگ راه حل نیست و مردم ما بیشتر از این نباید قربانی جنگهای کور و بیمعنا شوند. از فرصت پیشآمده برای برقراری صلح استفادهی درست صورت گیرد. هیچ طرفی نباید محاسبهی اشتباه کند که میتواند به زور به جنگ فعلی نقطهی پایان بگذارد.»
زلمی خلیلزاد در جریان دور تازهی سفرش به افغانستان، قطر و کشورهای منطقه، صبح دیروز به کابل آمده است.
بر اساس اعلام وزارت خارجهی امریکا، آقای خلیلزاد دور تازهی سفرهایش به این کشورها را سه روز پیش -۱۴ جوزا- آغاز کرده است. نمایندهی ویژه امریکا در امور صلح افغانستان را در این سفر هیئتی متشکل از نمایندگان شورای امنیت ملی، وزارت دفاع و ادارهی توسعهی بینالمللی ایالات متحدهی امریکا، همراهی میکند.
وزارت خارجهی امریکا، گفته است که آقای خلیلزاد در کابل با مقامهای دولت افغانستان، رهبران سیاسی و نمایندگان جامعهی مدنی از جمله گروههای زنان دیدار خواهد کرد تا نظریات آنان را در مورد روند صلح بشنود.
به اساس اعلام وزارت خارجهی امریکا، خلیلزاد در دوحه طرفهای مذاکرات را برای پیشرفت قابل احساس در راستای توافق سیاسی که از دستآوردهای دو دههی گذشته حفاظت کند، تشویق خواهد کرد. قرار است که آقای خلیلزاد در ادامهی این دیدارها، با رهبران کشورهای منطقه نیز دیدار داشته باشد.
پیام واشنگتن به کابل
آقای خلیلزاد در دیدار دیروزش با مقامهای حکومت افغانستان، گفته که بهقدرترسیدن طالبان از راه زور، پذیرفتنی نیست و پس از این، نمایندهی ویژهی سازمان ملل متحد در امور افغانستان، فعالتر خواهد شد.
به اساس اعلامیهی ارگ ریاستجمهوری، هیئت امریکایی در دیدار با رییسجمهور غنی با یادآوری از تداوم کمک سالانهی ۳،۳ میلیارددالری این کشور به نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان، پیام حکومت ایالات متحدهی امریکا را در حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی به ویژه نیروی هوایی و بخشهای اقتصادی و حقوقبشری، بیان کرده است.
برخی آگاهان سیاسی، تأکید دارند که پیام واشتنگتن به کابل واضح است. واشنگتن میخواهد که هردو طرف هرچه زودتر توافق کند و خشونتها کاهش پیدا کند.
عزیز رفیعی، آگاه سیاسی و رییس جامعهی مدنی افغانستان، میگوید که این سفرها به خاطر منافع و دیپلماسی امریکا، میتواند مفید باشد؛ اما این که افغانستانیها چقدر میتوانند از آن استفاده کنند، بر میگردد به نیت آنها.
آقای رفیعی میگوید: «امیدواری این است که این سفر میتواند روی تسریع روند صلح و کاهش خشونتها تأثیرگذار باشد. به هر دو طرف به خاطر قطع خشونتها، فشار آورده شود؛ چون اگر خشونتها کاهش نیابد، امیدواری برای صلح و رسیدن به یک تفاهم قطع میشود. این سفر روی تسریع نشست استانبول و روند گفتوگوهای دوحه تأثیر خواهد داشت.»
به گفتهی این آگاه سیاسی، آنچه در روند صلح افغانستان مهم است، نیت افغانستانیها است. به باور او، حکومت و طالبان باید منافعشان را تعریف کنند؛ این که جنگ به نفعشان است یا صلح. « وقتی جنگ را راه حل نمیدانند؛ چرا صلح نمیکنند.»
مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان، نزدیک به یک ماه است که متوقف شده است. نخستین گروه از اعضای هیئت مذاکرهکنندهی دولت افغانستان، سهشنبه -۱۱ سرطان- برای ازسرگیری گفتوگوها با نمایندگان طالبان، به دوحه رفتند. منابع دولتی افغانستان، میگویند افزون بر پیشبرد مذاکرات، هیئت مذاکرهکنندهی دولت، نیت طالبان به صلح را نیز ارزیابی خواهند کرد. به این ترتیب؛ اگر طالبان به این روند پایبند بودند، دولت نیز برای برقراری صلح به همین مذاکرات اتکا خواهد کرد.
برخی از سیاستمداران افغانستانی به شمول حامد کرزی، رییسجمهور پیشین کشور، پیشنهاد کرده اند که طرفها برای مذاکرات به داخل کشور بازگردند و گفتوگوها را در افغانستان ادامه دهند. این در حالی است که تکلیف ایجاد شورای عالی دولت نیز تا هنوز روشن نشده است. ارگ ریاستجمهوری با سپردن تصمیمگیری به این شورا موافقت کرده؛ اما شمار اعضای این شورا هنوز محل بحث است.
برخی از سیاسیون، پیشتر پیشنهاد کرده بودند که شمار اعضای این شورا محدود شود و حتا عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحهی ملی، نیز عضو آن نباشد. با این حال، محمداشرف غنی، رییسجمهور افغانستان، گفته است که اجماع ملی با شماری از افراد محدود به دست نمیآید و باید مردم در آن سهیم باشند.
تا اکنون دستکم سه ترکیب برای شورای عالی دولت پیشنهاد شده؛ اما هیچکدام نهایی نشده است. امریکا، ترکیه، قطر و سازمان ملل متحد، برای تسریع روند گفتوگوها پیشنهاد برگزاری نشست صلح استانبول را مطرح کردند که با مخالفت طالبان روبهرو شد و این نشست تا اکنون برگزار نشده است.
همزمان با تلاشهای برای گفتوگوهای صلح با طالبان، درگیری میان جنگجویان این گروه و نیروهای دولتی متوقف نشده و طالبان به تصرف شماری از ولسوالیها ادامه میدهند. انفجارهای تروریستی خونین و کشتار غیرنظامیان از جمله زنان خبرنگار و کارکنان رسانهها، که دولت، طالبان را مسؤول آنها میداند، نیز ادامه دارد.
گفته میشود که اعلام خروج نیروهای خارجی از افغانستان که از اول ماه می آغاز شده بود و تا ۱۱ سپتامبر سال روان میلادی ادامه خواهد داشت نیز، به تشدید میزان خشونتها در افغانستان منجر شده است.
طالبان در جریان ماه می، هشت حملهی انتحاری، ۱۷۶ انفجار ماین، ۴۲ مورد ترور و دهها حملهی تهاجمی انجام داده اند؛ حملاتی که مسؤولیت آنها را نپذیرفته اند.
به گفته طارق آرین، سخنگوی وزارت داخلهی افغانستان، تنها در ماه می سال روان، ۲۴۸ غیرنظامی در نتیجهی انفجار ماینها و حملات طالبان کشته و ۵۲۷ غیرنظامی دیگر نیز زخمی شده است.
