
دولت پاکستان هفتهی قبل اعلام کرد که گذرگاههای مرزی تورخم و اسپینبولدک را برای سه روز به روی مسافران گیرماندهی افغانستان در این کشور، باز میکند.
همزمان با باز شدن مرز تورخم و اسپینبولدک، هزاران مسافر و مهاجر افغان که روزها میشد، آنطرف مرز تورخم گیرمانده بودند، سیلآسا وارد ننگرهار شدند.
مسؤولان محلی ننگرهار میگویند، در جریان سه-جهار روزی که مرز باز بود، نزدیک به ۴۰هزار نفر از آن سوی مرز تورخم، وارد افغانستان، شدند.
عطاؤالله خوگیانی، سخنگوی والی ننگرهار، به روزنامهی صبح کابل میگوید که از نزدیک به ۴۰هزار نفری که وارد این ولایت شدند، ۳۳هزار شان از سوی پرسونل ریاست صحت عامهی ننگرهار بررسی صحی شدند؛ اما بقیهی این افراد به دلیل ایجاد بینظمی بررسی صحی نشده اند.
آمدن هزاران مهاجر از پاکستان، آنهم بدون این که بررسی دقیق صحی شوند، نگرانیهای زیادی را از ترس گسترش ویروس کرونا در افغانستان ایجاد کرده است؛ زیرا برای نخستین بار ویروس کرونا توسط مهاجران بیرون از کشور(ایران)، وارد افغانستان شد.
همزمان با شیوع ویروس کوید-۱۹ در ایران، شمار بازگشتکنندگان شهروندان افغانستان از این کشور نیز به گونهی چشمگیری روند افزایشی داشت؛ از شروع شیوع کوید-۱۹ در ایران تا حالا ۲۱۰هزار مهاجر افغانستانی از ایران به این کشور برگشته اند.
عبدالباسط انصاری، سخنگوی وزارت مهاجران و بازگشتکنندگان، روز شنبه (۲۳حمل)، به روزنامهی صبح کابل گفت که در حال حاضر، روند برگشت مهاجران افغانستانی از ایران کاهش یافته است؛ زیرا به گفتهی او، اکنون دولت ایران، مهاجران افغانستانی را به گونهی رایگان بستری و تداوی میکند.
آقای انصاری گفت، تا هفتههای قبل، روزانه به گونهی مجموعی، حدود ۱۰هزار مهاجر وارد افغانستان میشد؛ اما این رقم این روزها به کمتر از ۳ هزار نفر کاهش یافته است.
به اساس آماری که از سوی منابع غیررسمی در ایران داده شده؛ تا کنون ۵۰ شهروند افغانستان در نتیجهی ابتلا به ویروس کرونا در ایران جان باخته و ۱۰۰ تن دیگر نیز به این ویروس مبتلا شده اند. با این حال، وزارت مهاجران میگوید، بر اساس آماری که از سوی اتشههای این وزارت مقیم ایران فرستاده شده، ۱۶ مهاجر در این کشور جان باخته اند.
پیش از این دولت افغانستان و وزارت صحت عامه، تنها از ورود مهاجران از ایران نگرانی داشت؛ حالا که مهاجران از پاکستان نیز به گونهی گسترده وارد افغانستان میشوند، این نگرانیها بیشتر شده است.
آمار ضد و نقیض بازگشتکنندگان از پاکستان
هر چند عطاؤالله خوگیانی، سخنگوی والی ننگرهار، به روزنامهی صبح کابل گفته بود، در مدتی که مرز به روی رفتوآمد باز شد، نزدیک به ۴۰هزار مهاجر به افغانستان برگشته اند؛ اما وزارت مهاجران آمار دیگری به خورد رسانهها داده است که نصف آمار مسؤولان محلی ننگرهار را نشان میدهد.
عبدالباسط انصاری، سخنگوی این وزارت، روز گذشته در گفتوگو با روزنامهی صبح کابل گفت که از ۱۶ اپریل تا ۱۱ اپریل، ۱۵هزار و ۸۰۰ نفر وارد افغانستان شدند. او گفت که بیشتر این افراد دارای پاسپورت بودند و شماری اندک آنها به گونهی غیرقانونی و با زور وارد افغانستان شدند.
انصاری میگوید: «از میان کسانی که در این روزها از پاکستان وارد خاک افغانستان شدند، ۸۵۰۰ نفر شان دارندهی پاسپورت بودند، تعدادی شان هم بدون پاسپورت بودند.»
آماری که از سوی وزارت مهاجرین از بازگشت کنندگان از ورود مهاجران از مرزهای پاکستان ارائه شده، در تناقص با آماری است که از سوی مسؤولان محلی ولایت ننگرهار داده شده است. سخنگوی این وزارت گفت: «چیزی که ما میگوییم، چیزی است که به اساس آماری که اتشههای ما در پاکستان داده اند؛ اما نمیدانم که سخنگوی والی این آمار را از کجا پیدا کرده است.»
در شرایط حاضر نگرانی در مورد بازگشتکنندگان، وضعیت صحی و گرفتار نبودن شان به کوید-۱۹، است.
آیا وزارت صحت عامه توانایی بررسی همهی مهاجرانی را دارد که پس از شیوع ویروس کرونا از ایران و پاکستان وارد افغانستان میشوند.
وزارت صحت افغانستان، افزون بر نگرانیای که از ورود مهاجران از ایران و پاکستان دارد، همچنان ابراز نگرانی میکنند که هنوز باشندگان این کشور کرونا را جدی نگرفته اند و این میتواند فاجعه خلق کند.
نگرانی وزارت صحت از برگشت مهاجران و عدم همکاری مردم
توحید شکوهمند، سخنگوی وزارت صحت عامه، پس از چاشت روز شنبه (۲۳ حمل)، به روزنامهی صبح کابل گفت که در روز نخست آمدن مهاجران افغان از پاکستان، همه چیز خوب بود و پرسونل ریاست صحت عامهی ننگرهار توانستند، همه مهاجران را بررسی صحی کنند؛ اما در روزهای دوم و سوم این روند دگرگون شد و مهاجران بدون رعایت توصیههای صحی و با ایجاد آشوب وارد خاک افغانستان شدند.
آقای شکوهمند گفت: «تا زمانی که مردم تعهد نداشته باشند، بسیار مشکل است که تنها دولت و وزارت صحت عامه با ویروس کرونا مبارزه کند و جلو فاجعه را بگیرد. مردم باید خود شان موارد بهداشتی را رعایت کنند. متأسفانه این که مهاجران در روزهای دوم و سوم قواعد بهداشتی را رعایت نکردند، نگرانیهای زیادی برای مردم و باشندگان ننگرهار ایجاد کردند؛ این خود نشان میدهد که مردم و خصوصا ساکنان این کشور یک تعداد شان همکار دولت و وزارت صحت نیستند.»
با این هم سخنگوی وزارت صحت میگوید که دولت محلی ننگرهار در هماهنگی با این وزارت، اقدامات فوری و جدیای را برای کنترل وضعیت روی دست گرفته اند و والی ننگرهار در تشریک مساعی با والی لغمان و کابل، تمام مسیرهای عبور و مرور ترانسپوری را قرنطین کرده اند تا بتوانند جلو گسترش ویروس را بگیرند.
از سویی هم، وزارت صحت عامه ۱۱ میلیون افغانی را به ننگرهار فرستاده تا هرچه زودتر وسائل طبی خریداری شود و تجهیزات شفاخانهی ۱۰۰ بستری که در این ولایت وجود داشت، مکمل شود.
بر بنیاد تازهترین آماری که از سوی وزارت صحت داده شده، شمار مجموعی مبتلایان به ویروس کرونا در افغانستان به ۶۰۷ مورد رسیده است که از این میان ۱۹ نفر جان باخته و ۳۷ نفر دیگر بهبود یافته و به خانههای شان منتقل شده اند.