نویسنده: ایشان تَرور – واشنگتن پُست
مترجم: مهدی غلامی
روز دوشنبه، واشنگتن پست تحقیقات بزرگی را نشر کرد که همکارانم به آن، لقب «تاریخ مخفی» جنگ امریکا در افغانستان را دادند و مشخص است که چرا مقامات امریکایی خواستند این تاریخ را «مخفی» نگه دارند. در یک شهادت خصوصی به عنوان بخشی از بررسی دولت داخلی، صدها مقام امریکایی و کارشناس خودی، به سردرگمی در جنگی که ۱۸ سال طول کشیده و پایان آن به چشم نمی‌خورد، اعتراف کردند. آن‌ها از شکست راه‌برد امریکا برای پس زدن طالبان ناامید شده و از فساد فراگیری که با حمایت مالی امریکا از دولت افغانستان به وجود آمد به خشم آمده اند.
خیلی از آن‌ها مرگ هزاران امریکایی، ولخرجی کردن میلیاردها دالر توسط دولت‌های جمهوری‌خواه و دموکرات در برنامه‌های ملت‌سازی در افغانستان و همچنان آمار رو به افزایش مرگ افغان‌ها که در این جنگ بی‌پایان گیر کرده اند را زیر سؤال برده اند. داگلاس لوت، جنرال سه‌ستاره‌ی ارتش که در دولت بوش و اوباما، از سوی کاخ سفید یکی از مسؤولان جنگ افغانستان بوده، به مصاحبه‌کنندگان دولتی در سال ۲۰۱۵ گفته بود: «ما هیچ درک اساسی‌ای از افغانستان نداشتیم، نمی‌دانستیم چه می‌کنیم. حتا ذره‌ای هم از این که چه کاری را بر عهده می‌گیریم، نمی‌فهمیدیم.»
همان گونه که همکارانم گزارش دادند، مقامات امریکایی همچنان اعتراف کردند که به طور منظم «اعلامیه‌های امیدوارانه‌ای» از پیش‌رفت شان در افغانستان نشر کردند؛ در حالی که حتا می‌دانستند که آن اعلامیه‌ها «نادرست» بود و آن‌ها «اسناد خالی از اشتباهی را پنهان کردند که مشخص می‌کرد که نمی‌توان در این جنگ پیروز شد.»
یکی از مقامات ارشد شورای امنیت ملی به مصاحبه‌کنندگان دولتی در سال ۲۰۱۶ گفته بود: «امکان نداشت بتوانیم آمارهای خوبی داشته باشیم. ما سعی کردیم از شمار سربازان آموزش دیده، سطوح خشونت و کنترل مناطق استفاده کنیم ولی هیچ کدام از این‌ها، تصویر درستی ارائه نمی‌کرد. آمارها در مدت زمان جنگ دست‌کاری می‌شدند.»
باب کرَولی، سرهنگ بازنشسته‌ی ارتش که از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴، مشاور ضد شورش ارتش امریکا در دفتر کابل بود، در مصاحبهی مشابهی گفت: «تمام اطلاعات برای ترسیم بهترین تصویر ممکن، دست‌کاری می‌شدند.» پس از یک دعوای حقوقی سه‌ساله با مقامات فدرال که هنوز هم در جریان است، واشنگتن پست محتویات ۲۰۰۰ صفحه یادداشت منتشر نشده و رونوشت از مصاحبهی مقامات امریکایی و کارشناسانِ دخیل در جنگ افغانستان را آشکار کرد. دفتر بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان یا «سیگار» که بر پول‌های به هدر رفته و تقلب‌ها در مناطق جنگ زده، نظارت می‌کند؛ در سال ۲۰۱۴ یک پروژه‌ی فرعی ۱۱ میلیون دالری را آغاز کرد. کارمندان سیگار از بیش از ۶۰۰ فردِ نزدیک به سیاست‌های امریکا در افغانستان، به شمول برخی از مقامات افغان و اروپایی، به عنوان یک تفتیش داخلی برای ارزیابی خطاهای صورت گرفته در جنگ و بازسازی افغانستان، مصاحبه گرفته است.
همکارانم با استفاده از دو اقامه‌ی دعوا در رابطه به آزادی اطلاعات، به اسناد و چندین مواد اصلیِ گزارش‌های سیگار دست یافتند. کرِگ ویتلاک، خبرنگار واشنگتن پست در گزارشش آورده است: «بسیاری از آن‌ها با این تصور که صحبت‌های شان عمومی نمی‌شود، صحبت کرده اند. مقامات امریکایی اعتراف کردند که راه‌بردهای آنان برای جنگ افغانستان به طور فجیعی تعضیف شده بود و واشنگتن مبالغ هنگفتی را در تلاش برای دوباره‌سازی افغانستان به عنوان یک ملت مدرن به هدر داد.»
این اسناد شجاعت توخالی مقامات حکومت بوش را برجسته کرد که به این احتمال که اشغال افغانستان در سال ۲۰۰۱ می‌تواند منجر به یک باتلاق بزرگ‌تر شود، می‌خندیدند. این اسناد نشان می‌دهند که مقامات امریکایی چه قدر به هدف ملت‌سازی حکومت بوش در افغانستان که هنوز هم نزاع داخلی در کابل و شورش طالبان که منجر به تسلط این گروه به مناطق گسترده‌ای از کشور شده است، شک داشتند.
یکی از مقامات ناشناس وزارت خارجه‌ی پیشین در سال ۲۰۱۵ به مصاحبه‌کنندگان دولتی گفته بود: «سیاست ما این بود که یک دولت مرکزی قوی بسازیم. احمقانه بود؛ چون افغانستان سابقه‌ی داشتن یک حکومت مرکزی قوی را در گذشته ندارد.» دیگر مقامات و مشاوران همه از فساد فراگیری یاد کردند که مبالغ هنگفت پولی امریکا به آن کمک کرد و باعث تعضیف موثریت عملیات ضد تروریستم ایالات متحده شد.
تلاش‌های امریکا برای آموزش دادن به نیروهای امنیتی افغان هم با شکست روبه‌رو شد. این اسناد حاوی ناامیدی عمیق مقامات ارتش امریکا است که مسؤول چنین آموزش‌هایی بودند. یکی از سربازان ناشناس امریکایی گفت که تیم‌های نیروهای ویژه از پولیس‌های افغانی که به آن‌ها آموزش داده بودند، «نفرت» داشتند. و آن‌ها را «ناخوشایند و کم‌کیفیت‌ترین‌ها در کشوری که خود در بدترین حالت به سر می‌برد» توصیف کردند. یک افسر دیگر تخمین زد که یک سوم از پولیس‌های استخدام شده «معتاد یا طالب» استند. یکی دیگر با تمسخر، آن‌ها را «دزدان احمق» ی خواند که از پای‌گاه‌های امریکا، تیل دزدی کردند.
۱۸ سال پس از اشغال افغانستان توسط امریکا، نیروهای محلی هنوز هم در میدان‌های جنگ می‌میرند. گاهی وقت‌ها، هر هفته صدها نفر کشته می‌شوند. پارسال، خونین‌ترین سال برای غیرنظامیان افغان از زمانی که آمار این جنگ ثبت می‌شود، بوده است. برای برخی از ناظران، یافته‌های واشنگتن پست به سادگی آن چه را از پیش می‌دانستیم، تأیید کرده است. کِیتی کایزر، مدیر بخش سیاست «پیروزی بدون جنگ» که یک گروه ترقی‌خواهِ مدافع است، در یک بیانیه‌ی ایمیلی گفت: «تردید کمی وجود دارد که میراث بسیار مهم این جنگ، از دست دادن جان‌های بسیار، به هدر رفتن پول مالیات‌دهندگان و افغانستانی که فساد بی‌پایانی آن را فرا گرفته و تجارت مواد مخدر در آن رو به پیش‌رفت است، خواهد بود.»
اما در واشنگتن، هنوز هم کسانی از میان سیاست‌گذاران و قانون‌گذاران در کنگره وجود دارند که طرف‌دار حضور ابدی ایالات متحده در افغانستان استند و پافشاری می‌کنند که خروج باعث فجایع بیشتری خواهد شد. اطلاعات این اسناد افشا شده نشان می‌دهد که بسیاری از مقامات امریکایی – شاید برخی از همان افرادی که طرف‌دار کشانده شدن جنگ امریکا به دهه‌ی سوم استند – در درون شان تردید دارند که در ملأ عام روی چه چیزی پافشاری می‌کنند؟
