به دنبال همهگیری نوع دلتای کرونا در جهان، بیمارهای نادری نیز در حال شیوع است. یکی از این بیماریها، «قارچ سیاه» است که به تازگی سه مورد ابتلای آن در افغانستان شناسایی شده است. با آن که قارچ سیاه، بیماری تازهای نیست؛ اما پس از همهگیری نوع دلتای کرونا در هندوستان، باعث مرگ شمار زیادی از مردم در آن کشور شده است.
به باور پزشکان، قارچ سیاه، تهاجمی عمل میکند و باید پس از مشاهدهی نشانههای آن، درمان شود؛ اگر بیمار مصاب به این عفونت، برای تداوی دیرتر به شفاخانه انتقال داده شود، ممکن است عضوی از بدن خود را از دست داده و یا بمیرد.
وحید مجروح، سرپرست وزارت صحت عامه -شنبه، ۱۲ سرطان-، در بارهی این عفونت، معومات داده و گفت که در سه روز گذشته، سه مورد ابتلا به بیماری «قارچ سیاه» در کابل و ولایت سمنگان ثبت شده است. به گفتهی او، یک مورد ثبتشده از بغلان بوده که برای تشخیص به کابل آورده شده بود. «نظر به علایم و یافتههای کلینیکی، در مورد صحت تشخیص این سه مورد شکی وجود ندارد.»
آقای مجروح گفت که قارچ سیاه در کشورهایی ثبت شده که درگیر کرونا بوده است. «قارچ سیاه یک باکتری فرصتطلب است و در طبیعت وجود دارد؛ این باکتری، سیستم دفاعی بدن را نابود میکند.»
قارچ سیاه چیست و چه نشانههایی دارد؟
به تشخیص شماری از پزشکان، عفونت «قارچ سیاه»، ریشه در کپکهایی به نام «موکورمیستس» دارد که در خاک و آبوهوای آلوده، وجود دارد. به باور پزشکان، این نوع کپکها، معمولا از طریق «سینوس» وارد بدن شده و پس از رسوب، به مغز افراد حمله میکند.
داکتر سیدحبیب آروال، کارشناس ارشد صحت عامه و متخصص داخله، میگوید که قارچ سیاه از طریق آب، هوا و خاک آلوده و رطوبت اکسیجنی سرایت میکند و همچنان بیماران کروناییای که از داروهای خانوادهی استرویید استفاده میکنند، بیشتر در خطر مصاب به عفونت «قارچ سیاه» قرار دارند. «در کنار آن، افرادی که از ماسکهای استفادهشده، به کرات استفاده میکنند و یا از ماسکهایی که صحی نیست، استفاده میکنند، هم در معرض ابتلا به قارچ سیاه قرار دارند.» به گفتهی او، استفاده از بالنهای اکسیجن بدون مشورت پزشکان، نیز بدن بیمار را برای ابتلا به قارچ سیاه، مساعد میکند.
آروال، در صحبت به روزنامهی صبح کابل، میگوید که تب بالا، سرفهی خشک شبیه سرفهی بیماران کوید-۱۹، سردردی شدید، نفستنگی، استفراغ خونآلود، اسهال، مدفوع با خون، تورم بخشی از صورت، گرفتگی سینوس و درد سینه، از نشانهی ابتلا به قارچ سیاه است؛ به اضافهی این که لکههای سیاه در چهرهی بیمار همراه با دردشدید را نیز در پی دارد. «این عفونت به سوی مغز حمله میکند. بیشتر از ۵۰ درصد مبتلایان آن، میمیرند.»
چه کسانی به قارچ سیاه مبتلا میشوند؟
شماری از پزشکان و آگاهان صحت عامه، میگویند که قارچ سیاه، ساری نیست؛ از فردی به فردی دیگر انتقال نمیکند. تنها، از آب و خاک آلوده، به انسانهایی که معافیت بدنشان پایین باشد، سرایت میکند.
داکتر عثمان طاهری، مشاور و معاون سخنگوی وزارت صحت عامه، میگوید؛ کسانی که به بیماریهای مزمنی مانند دیابت –شکر- و سرطان دچار باشند، بیشتر به قارچ سیاه مصاب میشوند. «قارچ سیاه از شخصی به شخصی دیگر سرایت نمیکند، همهگیر نیست و نادر است.»
طاهری به روزنامهی صبح کابل، تصریح میکند؛ سه فردی که در افغانستان به قارچ سیاه مبتلا شده اند، قبلاً بیماری کوید-۱۹ را سپری کرده و دو نفر آنها، به مرض مزمن شکر مبتلا بوده اند.
قارچ سیاه، بیماری تازهای نیست؛ اما در روزهای پسین در حالی تشخیص میشود که همهگیری کرونا در شماری از کشورها، به سرعت در حال گسترش است. شماری از کارشناسان، میگویند؛ کسانی که به بیماری کوید-۱۹ و به خصوص نوع دلتای آن، مبتلا شده اند، بیشتر در معرض مصاب به قارچ سیاه قرار دارند.
داکتر سیداحمد گوهری، متخصص صحت عامه، در صحبت با روزنامهی صبح کابل، قارچ سیاه را خطرناک توصیف کرده و میگوید که این بیماری، به سیستم دفاعی و معافیت بدن آسیب میرساند. او، تصریح میکند که بیماران کرونایی و به خصوص نوع هندی آن، در خطر مصاب به قارج سیاه قرار دارند؛ چون مقاومت یا معافیت بدن آنها، پایین است. «قارچ سیاه، کسانی را مورد تهاجم قرار میدهد که بدنشان سیستم دفاعی ضعیفی دارند. مثلاً کسانی که به مرض شکر مبتلا استند. شکر و دیابت زمینهساز رشد همچون امراض [قارچ سیاه] است.»
چگونه میتوان از ابتلا به قارچ سیاه پیشگری و آن را درمان کرد؟
به باور پزشکان، بیماران مصاب به قارچ سیاه، باید به صورت عاجل به شفاخانه و مرکز تداوی امراض مزمن آورده شوند و در غیر آن صورت، باعث نقص عضو بدن و مرگ مبتلا میشود.
داکتر آروال، میگوید که در صورت شناسایی، باید از داروی آمفوتریسن B، استفاده شود. تأکید آقای آروال این است که هر دارویی که مصرف میشود، در مشورت با پزشک باشد. «داروی آمفوتریسن B، توصیه میشود؛ اما این دارو، کمیافت است.»
در موارد شدید، پزشکان عمل جراحی برای برداشتن بافت عفونی یا مرده را به منظور جلوگیری از گسترش بیشتر آن، توصیه میکنند.
شماری از کارشناسان، میگویند که باید تدابیر پیشگیرانه برای مبارزه با قارچ سیاه روی دست گرفته شود. آروال، تأکید میکند که برای مبارزه با قارچ سیاه، باید تدابیر بهداشتی برای مهار ویروس کوید-۱۹، روی دست گرفته شود. او، همچنان، میافزاید که باید از خاک گندیدهشده و آبوهوای آلوده، دوری شود.
طاهری میگوید که برای پیشگیری از قارچ سیاه، فاصلهی اجتماعی رعایت شود و بهگونهی مداوم در مکانهای عمومی، ماسک پوشیده شود. «اگر از کرونا جلوگیری شود، قارچ سیاه هم کمتر سرایت میکند؛ چون، کرونا معافیت بدن را پایین میآورد.» او، تصریح میکند که بیماری قارچ سیاه، به دلیل این که همهگیر نیست، جای نگرانی هم ندارد.
گوهری نیز، میگوید که برای مهار قارچ سیاه، باید از گسترش بیشتر کرونا جلوگیری شود. «برای جلوگیری از گسترش قارچ سیاه، باید از کرونا پیشگیری کنیم.»
این همه در حالی است که آمار کرونا نوع دلتای آن، هنوز هم سیر صعودیاش را در افغانستان میپیماید. به بنیاد آمار وزارت صحت عامه، در ۲۴ ساعت گذشته، ۱۲۷۲ نفر به ویروس کرونا مبتلا و ۹۲ نفر هم جان باخته است. پیشتر وزارت صحت عامهی افغانستان، اعلام کرده بود که ویروس کرونا در ولایتهای مرکزی و غربی افغانستان، در حال گسترش است.
