یک هفته از آغاز روند تطبیق واکسین کرونا در افغانستان میگذرد و در این مدت، بیش از ۱۶ هزار کارمند صحی و کارمندان رسانهای واکسین دریافت کردهاند.
مسئولان در وزارت صحت عامه، میگویند که روند تطبیق واکسین کرونا به گونهی عادی در سراسر کشور جریان دارد. دستگیر نظری، سخنگوی این وزارت، به روزنامهی صبح کابل میگوید که در جریان یک هفتهی گذشته، ۱۶ هزار و ۶۵۹ تن از کارمندان صحی و ۲۵۱ تن از کارمندان رسانهای واکسین دریافت کردند. نیروهای امنیتی شامل این ارقام نیستند.
آقای نظری افزود که بر اساس برنامه وزارت صحت، در این دور باید ۱۱۰ هزار تن از کارمندان صحی واکسین کرونا دریافت کنند و تا اکنون تنها ده درصد روند عملی شده است.
با این حال تا هنوز مشخص نیست که چه شمار از نیروهای امنیتی و دفاعی واکسین کرونا دریافت کردهاند؛ اما طارق آرین، سخنگوی وزارت داخله به روزنامهی صبح کابل میگوید که روند تطبیق واکسین در میان نیروهای امنیتی آغاز شده ولی تا هنوز مشخص نیست که چه تعداد نفر واکسین شده است.
آماری که وزارت صحت عامه روز سهشنبه (۱۲ حوت)، به رسانهها داده، نشان میدهد که در جریان ۲۴ ساعت گذشته، ۴ هزار و ۴۶۲ تن از کارمندان صحی واکسین دریافت کرده که از این میان ولایت ننگرهار با تطبیق واکسین بر ۱ هزار و ۶۶۵ نفر در صدر قرار دارد و ولایت بدخشان کمترین میزان تطبیق واکسین کرونا را داشته است. در این ولایت تنها ۶۶ نفر واکسین شدهاند.
این در حالی است که همین اکنون افغانستان، ۳ هزار و ۹۸۳ نفر فرد مبتلا به ویروس کرونا دارد و تا هنوز ۲ هزار و ۴۴۳ نفر درنتیجهی ابتلا به این ویروس در کشور جان باختهاند.
خطرهای احتمالی ناشی از تطبیق واکسین کرونا
در ششمین روز از آغاز روند تطبیق واکسین کرونا، خبرهایی از ولایت بامیان مخابره شد که گویا فردی پس از تطبیق واکسین جان باخته است. خبرنگاران محلی بامیان میگویند که این فرد حوالی ساعت ۳:۰۰ پس از چاشت روز یکشنبه (۱۰ حوت)، واکسین کرونا دریافت کرده بود و چند ساعت پس از گرفتن واکسین دچار تب و حساسیت شده و صبح روز بعد آن جان باخته است.
هرچند، مسئولان ریاست صحت عامهی بامیان به روزنامهی صبح کابل میگویند که هیئتی به این منظور تعیین شده و گزارش خود را به مرکز فرستاده است؛ اما اسحاق اکرمی، خبرنگار محلی بامیان میگوید که ممکن است که نتیجهی بررسی این هیئت هیچ نشر نشود؛ زیرا فرد جانباخته ساعتی از پس مرگ بدون معاینه و تحقیقات طب عدلی دفن شده است.
در همین حال، مسئولان وزارت صحت عامه، میگویند که هیچ واکسینی در دنیا بدون عوارض نیست و فرد پس از گرفتن، برای مدت یک شبانهروز و یا کمتر از آن دچار تب، دل بدی و درد عضلات خواهد بود.
دستگیر نظری در مورد رویدادی که در بامیان رخ داده، میگوید: «همکار ما در شفاخانهی بامیان برقی بودند. ۳ بجه واکسین کردند. به دلیلی که وضعیتشان خوب بود، حتا شب نوکری داشتند. ساعت ۴ صبح یک مقدار درد از قسمت دست داشتند. وقتی بخش مسئول چک کردند، دیدند که این فرد سکته قبلی کردند.»
آقای نظری افزود که فرد جانباخته پیشازاین نیز مشکل قلبی داشته و باری ۶ ماه پیش دچار حمله شده بود. «باید بگویم که مرگ همکار ما هیچ ربطی به تطبیق واکسین کرونا نداشته است.»
بر اساس معلومات جهانی تا کنون در بیش از ۳۶ کشور دنیا به شمول افغانستان روند تطبیق واکسین کرونا آغاز شده است. پیشازاین در برخی از کشورهای دیگر نیز خبرهایی مبنی بر اینکه افرادی پس از تطبیق واکسین کرونا جان باخته است، شنیده شده.
همزمان با آغاز واکسین کرونا در ناروی، گزارشهایی به نشر رسید که ۲۳ نفر پس از واکسین شدن جان باختند. در سویس نیز دستکم ۲۰ نفر پس از دریافت واکسین دچار تشنج شدند و جان باختند.
همینگونه در امریکا یک زن ۸۷ ساله، ساعتی پس از تزریق واکسین کرونای فایزر جان باخت؛ اما پزشکان جهانی، میگویند مرگ مستقیماً درنتیجه واکسین را تا هنوز تأیید نکردند و میگویند که ممکن است در برخی موارد، افراد پس از گرفتن واکسین دچار حساسیت و تشنج شده که درنتیجه منجر به مرگشان شود.
در افغانستان مقامهای صحی میگویند، افرادی که با مشکلات قلبی و تنفسی مواجه باشند، تطبیق واکسین کرونا بر آنها هیچ تأثیر منفیای ندارد. نظری در این مورد میگوید: «تنها موضوعی که پرسان میشود بحث حساسیت است که اشخاص همراه کدام دوا و یا واکسین مشکل نداشته باشند، در غیر آن حتا اگر مشکل شکر داشته باشند، واکسین میشوند.»
پس از گرفتن واکسین یک شبانهروز دچار درد بودم
انیسه شهید، خبرنگار تلویزیون طلوع نخستین فردی در افغانستان بود که واکسین کرونا را دریافت کرد. در تماسی که با او داشتم، میگوید که ۱۲ ساعت پس از تطبیق واکسین دچار درد بدن شده و پس از سپری شدن یک شبانهروز دوباره بهبود یافته است.
بسیاری از افرادی که واکسین کرونا دریافت کردهاند، میگویند که پس از گذشت چندین ساعت، دچار تب شدید، دل بدی و جان دردی شدهاند؛ اما پسازآن دوباره بهبود یافتهاند.
اسحاق اکرمی، خبرنگار محلی و دومین فردی که در بامیان واکسین کرونا دریافت کرده، به روزنامهی صبح کابل، میگوید: «ساعت ۳ واکسین کرونا دریافت کردم. ساعتهای ششونیم تب پیدا کردم. ۱۰ بجه شب، تب شدید شد و جدا از او سردردی هم داشتم. دیگرا هم همی مشکل را داشتند، بعضی شدیدتر و برخیها کمتر بود.»
با این حال، سخنگوی وزارت صحت که روز دوشنبه (۱۱ حوت)، واکسین دریافت کرده میگوید، برای کم کردن درد واکسین کرونا، افراد میتوانند از تابلیت پرستامول استفاده کنند.
گفتنی است که واکسین کرونا بر هر فردی دو دوز در فاصلهی ۲۸ روز تطبیق میشود.
مرحلهی دوم واکسین کرونا چه وقت آغاز میشود؟
همانگونه که در بالا اشاره شد افغانستان از جملهی ۳۶ کشوری است که روند تطبیق واکسین کرونا در آن آغاز شده و هنوز بر اساس آمار سازمان جهانی صحت، ۱۶۵ کشور جهان حتا یک دوز واکسین کرونا هم دریافت نکردهاند.
پیشازاین وزارت صحت عامه افغانستان، گفته بود که برای تهیه واکسین کرونا حدود ۶۵۳ میلیون دالر نیاز است که از این میان ۱۱۵ میلیون دالر آن برای تأمین هزینهی ۲۰ درصد واکسین تدارک دیده شده و ۲۱۸ میلیون دیگر آن برای ۲۰ درصد دیگر نیز در نظر گرفته شده است.
با این حال تنها برای ۳۲۰ میلیون دالر باقیماندهی آن دولت نیاز دارد تا بودجهی لازم را تهیه کند.
از سویی هم افزون بر ۵۰۰ هزار دوز واکسینی که کشور هندوستان کمک کرده، «کوواکس» یا نهاد هماهنگکننده تهیه واکسین نیز وعده سپرده که شانزده میلیون دوز واکسن کرونا را در اختیار دولت افغانستان قرار میدهد.
افزون بر آن، ۴۰۰ هزار دوز واکسین نیز دولت چین به افغانستان کمک کرده؛ اما تا اکنون در اختیار وزارت صحت قرار نگرفته است و انتظار میرود در روزهای آینده محمولههای واکسین کمک شده وارد افغانستان شود.
با اینهمه، وزارت صحت عامه، میگوید که بر اساس برنامه در دور بعدی تطبیق واکسین، افرادی که بالای ۵۰ سال، معلمین، کوچیها، مهاجرین و افرادی که در ادارات پرجمعیت قرار دارند، واکسین دریافت میکنند.