نویسنده: فرید بهبود – خبرگزاری شین هوآ
مترجم: مهدی غلامی
با وجود تلاش‌های صورت گرفته، خشونت علیه زنان هنوز هم محور تمرکز فعالان حقوق زن و برگزارکنندگان برنامه‌های برابری جنسیتی در افغاستان، در طول دهه‌ی گذشته بوده است. در استقبال از روز جهانی محو خشونت علیه زنان که مصادف با امروز (۲۵ نوامبر) است، کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان با نشر گزارشی، از ثبت ۲٫۷۶۲ قضیه خشونت علیه زنان در هفت ماه اول سال ۱۳۹۸، خبر داد.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، می‌گوید که خشونت علیه زنان و دختران به دلیل این که مورد انواع گوناگونی از خشونت، مانند ازدواج‌های پیش از وقت و لت‌وکوب قرار می‌گیرند، مایه‌ی نگرانی است.
فعالان زن در افغانستان، از افزایش قضایای خشونت علیه زنان ابراز نگرانی کرده و می‌گویند که اعمال مجرمانه، به ویژه قضایای خشونت علیه زنان نباید به صورت غیر رسمی بررسی شود؛ بلکه این نهادهای قضایی اند که مسؤولیت رسیدگی به آن‌ها را دارند.
فریده نیک‌زاد، یک فعال زنِ شناخته شده که مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان را مدیریت می‌کند، به خبرگزاری شین‌هوآ گفت: «خشونت علیه زنان که مادر، خواهر یا همسر استند، پدیده‌ی نفرت‌انگیزی است که باید با آن مبارزه کرد. این مبارزه نه تنها توسط اداره‌های مختص زنان، بلکه توسط اداره‌هایی که رهبری آن به دست مردان است نیز، باید به پیش برده شود.»
زنان و دخترانی که در مناطق روستایی افغانستان با انواع بی‌شماری از خشونت‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، اغلب در مورد حقوق شان چیزی نمی‌دانند.
نیک‌زاد، مسؤول مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان، دلیل اصلی افزایش خشونت علیه زنان را، ناامنی و شورش در حال گسترش در سراسر کشور می‌داند. او، همچنان از ارگان‌های عدلی و قضایی می‌خواهد به تلاش‌های شان برای مجازات عاملان خشونت علیه زنان، سرعت بیشتری دهند.
در قسمتی از بیانیه‌ای که در سایت کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان آمده، نوشته شده است: «در جریان هفت ماه امسال، از اول حمل تا ۳۰ میزان، ۲٫۷۶۲ روی‌داد خشونت علیه زنان در دفاتر کمیسیون حقوق بشر به ثبت رسیده است. این در حالی است که سال گذشته طی همان مدت، ۲٫۵۳۶ قضیه‌ی خشونت علیه زنان به ثبت رسیده بود. مقایسه‌ی امسال و سال گذشته، نشان می‌دهد که خشونت‌ها ۸٫۲ درصد در سال جاری افزایش پیدا کرده است.»
لیلما نوری، فعال زن و خبرنگار نیز می‌گوید تلاش‌های عملی برای مبارزه یا جلوگیری از خشونت علیه زنان و سپردن عاملان خشونت‌ها به پنجه‌ی قانون، بسیار کم بوده است. او، می‌گوید که در بیشتر مناطق روستایی کشور، زنان فقط در خانه می‌مانند و مردان، چه همسر و چه دیگر اعضای خانواده، با آن‌ها بدرفتاری می‌کنند. او گفت: «در جامعه‌ی مردسالار افغانستان، تنها مردان در بیرون نیستند که با زنان بدرفتاری می‌کنند، بلکه در داخل خانه‌ها نیز با زنان خشونت صورت می‌گیرد. با زنان مانند اعضای درجه دوم خانواده برخورد می‌شود.» خانم نوری از مقامات خواست تا به وعده‌های شان عمل کرده و خشونت علیه زنان را از میان بردارند.
اشرف‌غنی، رییس‌جمهور افغانستان و دیگر مقامات بلندپایه‌ی افغان، مکرراً خشونت علیه زنان را محکوم و بر ضرورت حضور زنان در اداره‌های دولتی تأکید کرده اند. مقامات، خشونت علیه زنان را جرم دانسته، آن را در مغایرت با ارزش‌های ملی و انسانی قلمداد کرده و خشونت علیه زنان را پدیده‌ای غیرقابل تحمل و نفرت‌انگیز می‌دانند.
در همین حال، دادستانی کل افغانستان می‌گوید که برای مهار کردن خشونت علیه زنان و اجرای عدالت برای آن‌ها، تا کنون ۳۲ واحد مشخصی که توسط زنان اداره می‌شود را در سراسر کشور ایجاد کرده است. گفته می‌شود که نسبتِ دادستان‌های زن، در دو سال گذشته از ۲ درصد به ۲۲ درصد رسیده است. دادستانی کل می‌گوید که این افزایش، یک دست‌آورد مثال‌زدنی در تاریخ استخدام این اداره است. دادستانی کل اطمینان می‌دهد که دست‌رسی زنان به عدالت، در مقایسه با گذشته، پیش‌رفت چشم‌گیری داشته است.
در بیانیه‌ی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان آمده است: «مهم‌ترین دلایل خشونت علیه زنان عبارت از سنت و رسم و رواج‌های آسیب‌زا، کم‌بود امنیت، کنترل ضعیف دولت در ولسوالی‌ها و ولایات، کم‌بود کارهای عملیِ تعیین‌کننده علیه مجرم‌ها، فرهنگ ادامه‌دارِ معافیت از مجازات، فساد و سوءاستفاده از صلاحیت است.»
دخالت افراد بانفوذ در پیش‌برد قضایای خشونت علیه زنان، دست‌رسی محدود زنان به عدالت، کم‌بود دفاتر ثبت طلاق و ازدواج در مناطق دوردست، بی‌سوادی و سطح پایین آگاهی عامه؛ از دیگر عوامل کلیدی‌ای استند که منجر به خشونت علیه زنان می‌شوند.
در این بیانیه نوشته شده است: «فقر و بی‌کاری و همچنان اعتیاد فزاینده به مواد مخدر، عوامل کمک‌کننده‌ای است که باعث دوام خشونت خانگی علیه زنان در کشور می‌شود.»
