محدودیت‌های قرنتین در سال گذشته، باعث شد که در کنار تعطیلی دیگر بخش‌ها در کشور، سیستم آموزشوپرورش نیز به حالت تعلیق در بیاید. هر چند وزارت معارف، در این سال تلاش کرد با آموزش از راه دور خلای آموزشی را پر کند؛ اما به دلیل کمبود برق و دست‌رسی نداشتن بیشتر دانش‌آموزان به انترنت این روش نیز راه به جایی نبرد.
محمد، دانش‌آموز صنف یازدهم در لیسه عبدالهادی داوی شهر کابل، می‌گوید: «یک سال درسی را در دو ماه خواندیم؛ از هر مضمون سه یا چهار فصل خواندیم. امتحان آخر سال را در حالی سپری می‌کنیم که برنامه وزارت در این سال، هیچ فایده‌ای برای شاگردان نداشت.»
در سال ۱۳۹۹ به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، برنامه‌ی درسی یک‌ساله برای دو ماه روی دانش‌آموزان تطبیق شد. این باعث شد که مضمون‌های درسی به پایان نرسیده و یا هم شماری از مضمون‌ها اصلا تدریس نشود.
ضیا، که هشت سال دارد و سال دوم آموزشی‌اش را در مکتب آصف مایل در غرب کابل سپری کرده، می‌گوید: «د ای سال فقط چند روز مکتب رفتیم؛ استاد ماهم زیاد نمی‌آمد؛ از چند ورق کتاب‌ها امتحان گرفت. هیچ چیزی ر یاد نگرفتیم و هیچ کسی امسال ناکام نماند.»
در کنار دانش‌آموزان، شماری از خانواده ها نیز از برنامه‌ی تشدیدی وزارت معارف را در سال گذشته ناکام خوانده و خواهان تکرار درس‌های مهم برای فرزندان‌شان است.
عارفه حسینی -مادر ضیا- می‌گوید: «پسرم ر صنف اول ثبت نام کردم از تمام سال فقط دو ماه درس خواند که از الفبا فقط چند حرف ر یاد گرفته؛ همین!» برای این که ضیا نتوانسته در سال گذشته چیزی بیاموزد، می‌خواهد او صنف اول را برای بار دوم بخواند.
وزارت معارف برای نخستین‌بار در سال ۱۳۹۹ روش آموزش از راه دور را پیش گرفت؛ از این پیش این روش در افغانستان کم‌ازکم در نهادهای آموزشی دولتی پیشینه نداشته است.
احمد پوپل‌زی -کارشناس آموزشوپرورش- می‌گوید که آموزش از راه دور، برای این که محدودیت زمانی و مکانی را برای دانش‌آموزان از میان بر می‌دارد، روش خوبی برای یادگیری است؛ اما برای این که در افغانستان به دلیل اقتصاد پایین خانوار، بیشتر دانش‌آموزان به برق و انترنت دست‌رسی ندارند، نتیجه‌ی این روش در کشور قابل قبول نبوده است.
اقای پوپل‌زی ادامه می‌دهد که؛ آموزش در زمان کوتاه، در صورتی اثربخش است که همه‌ی دانش‌آموزان از برنامه‌ی آموزشی از پیش آگاه بوده و برای برداشت درس‌ها آمادگی داشته باشند. از سویی هم، نیاز است که کارگزارن مکان‌های آموزشی نیز، به منظور آموزش بهتر برنامه‌ریزی داشته باشند.
شماری از دانش‌آموزان مکاتب با شکایت از روش درسی سال گذشته‌ی معارف، می‌گویند که تکمیل‌نشدن برنامه‌های درسی در سال گذشته، باعث شد که تسلسل زنجیره‌ای مضمون‌های بخش ریاضیات از میان برود و در سال روان نیز با مشکل یادگیری در ریاضیات روبه‌رو باشند.
نجیبه آرین –سخنگوی وزارت معارف- می‌گوید: «در سال ۱۳۹۹ مضامین به اساس فیصدی تدریس شده است. در مضامین اجتماعی مشکل زیادی وجود ندارد؛ اما در قسمت مضمون‌های ریاضیات چون به شکل زنجیره‌ای باهم پیوند دارد، باقی‌مانده‌ی کتاب‌ها در سال ۱۴۰۰ در مکتب‌ها به شکل تشدیدی مرور خواهد شد.»
دانش‌آموزان اما برخلاف این ادعای خانم آرین، مدعی اند که از درس‌های سال گذشته، در سال روان چیزی به آن‌ها تدریس نشده است. مینا حسینی، دانش‌آموز صنف یازدهم، می‌گوید: «ما هیچ درسی از سال قبل نخواندیم؛ در حدود ده روز درس خواندیم، اما از درس‌های تشدیدی سال گذشته خبری نیست.»
در کنار دانش‌آموزان، شماری از آموزگاران نیز از برنامه‌ی درسی وزارت معارف در جریان همه‌گیری کرونا، شکایت دارند. بصیره احمدی، آموزگار در مکتب امام خمینی در غرب کابل، می‌گوید: «در سال گذشته هیچ برنامه‌ی درستی برای شاگردان وجود نداشت؛ قرار بود آنلاین تدریس شود که فقط در حد حرف بود.» او در ادامه می‌گوید؛ در دو ماهی که وزارت معارف برای تطبیق برنامه‌های درسی سال ۱۳۹۹ وقت گذاشت، برای تطبیق برنامه‌های درسی، از سوی آموزگاران کافی نبوده. «صنف‌ها ارتقا داده شد؛ اما این ارتقا بدون هیچ دست‌آوردی برای شاگردان است.»
با این حال، شماری از دانش‌آموزان دوره‌ی لیسه به ویژه دانش‌آموزان صنف دوازدهم، برای این که نتوانسته اند برنامه‌های درسی بخش ریاضیات شان را به پایان برسند و از سویی هم به دلیل فقر نمی‌توانند به مراکز آموزشی خصوصی برای کانکو آمادگی بگیرند، نگران آن اند که در کانکور با مشکل جدی روبه‌رو شوند؛ زیرا بخش زیادی از پرسش‌های کانکور از ریاضیات تهیه می‌شود.
خانم آرین می‌گوید: «از هر صنف به اساس فیصدی، سوالاتی شامل کانکور است. کمیته مشترک وزارت معارف با همکاری اداره‌ی ملی امتحانات کار می‌کند. در کانکور امسال از صنف دوازده فقط موضوع‌هایی شامل است که در مدت چند ماه تدریس شده است.»
