
امروز نخستین روز آغاز پیکارهای انتخاباتی نامزدان انتخابات ریاستجمهوری است؛ اما شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری اعلام کردهاند که آنها تحریم انتخابات ریاستجمهوری را زیر کار گرفتهاند.
شهاب حکیمی، عضو شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، به روزنامهی صبح کابل گفت، با آن که کمپاین نامزدان انتخابات ریاستجمهوری آغاز شده؛ اما گفتوگوهای صلح با طالبان مهمتر از روند انتخابات است.
حکیمی به گونهی واضح سخن گفت که تا تأمین صلح، برگزاری انتخابات ریاستجمهوری به تاخیر انداخته شود؛ زیرا در سایهی صلح، میتوان انتخابات شفاف و سراسری را در کشور برگزار کرد که نتیجهی آن، حکومت مشروع و قابل قبول برای همه طرفها باشد.
عضو شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، تأکید کرد که این شورا تحریم انتخابات ریاستجمهوری را روی دست گرفته و کار روی آن جریان دارد؛ اما هنوز توافق نهایی نشده است.
او همچنان تصریح کرد با این که کمپاین انتخابات عملا شروع شده؛ اما نامزدان انتخابات تاهنوز آمادگیهای لازم را نگرفتهاند که باید چهکاری کنند؛ این نشاندهد که مردم در شرایط موجود به انتخابات ریاستجمهوری علاقه ندارند.
بر بنیاد اظهارات عضو شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، این شورا طرفدار تعویق انتخابات تا تأمین صلح است و در نتیجه، گفتوگوهای صلح، وضعیت انتخابات ریاستجمهوری را روشن خواهد کرد.
صلح یا انتخابات؟ این پرسش پیش از آغاز پیکارهای انتخاباتی، همواره در میان گروههای سیاسی و عامهی مردم افغانستان مطرح شده بود. بسیاری از جریانهای سیاسی تأکید بر این داشتند که در گام نخست، گفتوگوهای صلح مشخص شود و پس از آن میتوان به سوی برگزاری انتخابات ریاستجمهوری رفت. با آغاز مبارزات انتخاباتی، ظاهرا این پرسش، پاسخ روشنتری یافته که گفتوگوهای صلح نسبت به همه مسایل دیگر، در اولویت شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری قرار گرفته است.
در این میان، حکومت افغانستان بر برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، در شش میزان تاکید جدی تأخیر انتخابات به هیچ قیمتی ممکن نیست، ولو صلح بیاید یا نیاید؛ اما باری، رییسجمهور غنی در مصاحبهی خود با یکی از تلویزیونهای ترکیه ابراز امیدواری کرد که احتمال دارد، گفتوگوهای صلح با طالبان پیش از زمان برگزاری انتخابات تحقق یابد.
در همین حال، نهادهای جامعهی مدنی میگویند که با توجه به چالشهای موجود، در صورتی که برگزاری انتخابات ریاستجمهوری منجر به تأمین صلح شود، مردم افغانستان از انتخابات استقبال خواهند کرد.
عبدالله احمدی رییس گروه کاری مشترک جامعهی مدنی، به روزنامهی صبح کابل گفت: «چیزی که واقعیت دارد، مردم طرفدار صلح است و در فضای صلح میخواهند که زندگی آرام داشته باشند و به مسایل زندگی روزمرهی شان بپردازند.»
صلح و انتخابات باهم گره خورده است و این دو امر، در واقع وضعیت سیاسی افغانستان را بیش از هر زمان دیگر پیچیده ساخته است؛ این که کدام یکی از این دو امر برای مردم افغانستان حیاتی است، تشخیص آن دشوار به نظر میرسد. نهادهای جامعهی مدنی طرفدار برگزاری انتخابات استند؛ اما مشروط بر این که منجر به برقراری صلح در کشور شود.
نهادهای جامعهی مدنی بر این اصل تأکید دارند که افغانستان نیازمند کمکهای جامعهی جهانی است و جامعهی جهانی طرفدار تأمین صلح در افغانستان؛ زیرا جهان دیگر در مورد جنگ این کشور سرمایهگذاری نمیکند؛ به همین منظور، ایجاب میکند که دولت کابل باید سیاستهای خود را با سیاستهای کلان بینالمللی هماهنگ سازد.
آقای احمدی همچنان بیان کرد که صلح زمانی برای مردم افغانستان ارزشمند است که آزادیهای مدنی، حقوق بشر، حقوق زنان و در کل، حقوق اساسی شهروندان در گفتوگوهای صلح مورد تهاجم قرار نگیرد. با توجه به این اصل، در شرایط موجود تامین صلح نسبت به پروسهی انتخابات برای شهروندان افغانستان در پیوند است.
فعالان جامعهی مدنی طرفدار تحریم انتخابات نیستند، بلکه آنها پیشنهاد کردند که این نهادها با همکاری شورای نامزدان انتخابات آماده استند که در پی اصلاحات کمیسیونهای انتخاباتی برایند.
عبدالله احمدی افزود: «ما طرفدار تحریم انتخابات نیستیم و طرفدار اصلاحات استیم. به جای تحریم، زمینه را ایجاد کنیم و حکومت تحت فشار قرار گیرد که استقلالیت نهادها را زیر سوال نبرد و با پاسخدهی بیشتر به مردم کار کنند. اگر تحریم کنیم، این چارهی کار نیست.»
با اینکه پیکارهای انتخاباتی عملا آغاز شده و آمادگیها برای برگزاری انتخابات ریاستجمهوری روی دست گرفته شده، در شرایط کنونی، ایجاب مینماید که نهادهای جامعهی مدنی، قانونگذاران و شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری باید مشترک کنند تا نهادهای انتخاباتی از وابسته بودن به نهادهای قدرت و ثروت، رهایی یابند.