پس از ماهها حرف و رایزنی در مورد رهایی انس حقانی، فرد شماره دوم شبکهی تروریستی حقانی، روز گذشته سهشنبه (۲۱عقرب) رییسجمهور غنی اعلام کرد که حقانی و دو عضو دیگر طالبان به گونهی مشروط آزاد شده اند.
آقای غنی در مورد چگونگی آزادی او از زندان بگرام گفت که حکومت افغانستان پس از مشورت با همکاران بینالمللیاش به ویژه ایالات متحدهی امریکا، انس حقانی و دو تن دیگر از اعضای طالبان را در بدل رهایی دو تن از استادان دانشگاه امریکایی، به گونهی مشروط از زندان آزاد کرده است.
صحبتها در مورد رهایی انس حقانی از زندان بگرام، ماهها است که آوازهی گوشها بود. آگاهان امور از او به عنوان «شاهکلید» برای بازشدن گرهِ کورِ گفتوگوهای صلح یاد میکردند و به این باور بودند که رهایی او شاید رهبری حقانی و برادران ناتنی آنان که طالبان استند را به پای میز مذاکره با حکومت افغانستان بکشد. خوشبینیهایی که هم میتواند پایانش، ادامهی حملات مرگبار این شبکهی تروریستی باشد و هم چراغ سبز برای آغاز آتشبس.
در این گزارش نگاهی انداختیم به بزرگترین حملات شبکهی تروریستی حقانی در چند سال گذشته که منجر به کشته و زخمی شدن هزاران نظامی و غیرنظامی در افغانستان شده است.
حملهی انتحاری بر سالن عروسی شهر دبی
تازهترین حملهای که از سوی شبکهی تروریستی حقانی انجام شده، حملهی انتحاری بر تالار عروسی شهر دبی در ناحیهی ششم شهر کابل بود. این حمله یک شب قبل از صدمین سالروز جشن استقلال افغانستان بود که یک مهاجم خودش را در میان شرکتکنندگان در محفل عروسی منفجر کرد. در این حمله ۹۲ نفر کشته و بیش از ۱۵۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند؛ اما یک روز پس از این حمله، گروه تروریستی داعش مسؤولیت آن را بر عهده گرفت.
حملهی موتر بمب در چهارراهی زنبق
حملهی موتر بمب در منطقهی چهارراهی زنبق از خونینترین رویدادهایی است که در سال گذشته از سوی شبکهی تروریستی حقانی انجام شد. فرد وابسته به این گروه در ماه جوزای سال گذشته یک تانکر مملو از مواد انفجاری را در ساحهای منفجر که جمعیت انبوهی از مردم در حال عبور بودند. آمار نشان میدهد که در این حمله بیش از ۱۵۰ نفر کشته و بیش از ۴۵۰ نفر دیگر زخمی شدند. شبکهی حقانی مسؤول آن رویداد بود، هرچند رهبری این شبکه دست داشتن در این رویداد را رد کرد.
حمله بر هوتل انترکانتینتال
چندین مهاجم وابسته به شبکهی تروریستی حقانی، شامگاه ۳۰ جدی سال ۹۶ بر هوتل انترکانتینتال در منطقهی باغ بالای شهر کابل حمله کردند و حدود ۱۲ ساعت با نیروهای امنیتی جنگیدند. بر بنیاد گزارشها در این حمله نزدیک به ۲۵ نفر به شمول چندین تبعهی خارجی کشته و دها تن دیگر زخمی شدند. امنیت ملی و وزارت داخله، شبکهی حقانی را مسؤول آن دانستند.
حمله بر قول اردوی ۲۰۹ شاهین
از دیگر حملههایی که مسؤول آن شبکه حقانی بود، حمله بر قول اردوی ۲۰۹ شاهین در شمال افغانستان بود که در آن بیش از ۱۳۰ سرباز ارتش کشته و بیش از ۱۶۰ سرباز دیگر زخمی شدند. ۱۰ مهاجم به تاریخ ۲ ثور سال ۹۶ بر قول اردوی ۲۰۹ شاهین حمله کردند. ابتدا دو تن شان خود را در دروازهی ورودی این قول اردو منفجر کردند تا راه را برای دیگر مهاجمان باز کنند.
حملهی انتحاری در چهارراهی صدارت
به تاریخ ۷ ماه عقرب سال (۱۳۹۶) ، یک حملهکننده خود را در منطقهی چهارراهی صدارت شهر کابل منفجر کرد که منجر به کشته شدن ۱۰۳ تن و زخمی شدن نزدیک به ۲۴۰ تن دیگر شد. شبکهی حقانی در این حمله دست داشت.
حملهی انتحاری بر ادارهی محافظت رجال برجسته
سال ۹۵ نیز شاهد حملات خونینی از سوی شبکهی تروریستی حقانی بود. به تاریخ اول ثور همین سال، چندین مهاجم انتحاری بر ریاست محافظت رجال برجسته حمله کردند. بر بنیاد آمار ۶۴ کارمند و سرباز پولیس در آن رویداد جان باختند و ۳۴۷ نفر دیگر نیز زخمی شدند. مسؤولان امنیتی این رویداد را به شبکهی القاعده نسبت دادند.
حمله بر شفاخانهی سردار محمد داوودخان
از دیگر رویدادهای خونینی که از سوی گروه تروریستی حقانی در کابل انجام شد، حمله بر شفاخانهی چهارصد بستر سردار محمد داوود خان بود. چهار مهاجم به تاریخ ۱۸ حوت سال ۹۵ بر این شفاخانه حمله کردند. این حمله شش ساعت به درازا کشید. مهاجمان بیش از ۱۰۰ نفر را کشتند و دهها تن دیگر نیز زخمی شدند.
انفجار در ولایت پکتیا
جدا از کابل، شبکهی حقانی چندین حملهی خونین در دیگر ولایتهای افغانستان نیز انجام داده است. افراد وابسته به این گروه، ماه قوس سال ۹۵ خود شان را در میان انبوهی از مردم در ماه رمضان منفجر کردند که در نتیجه، ۵۰ نفر کشته و دستکم چهل تن دیگر زخمی شدند. این انفجار در ولسوالی یحیاخیل رخ داد.
با توجه به حملههای خونینی که شبکهی تروریستی حقانی در جریان چند سال گذشته در کابل و بخشهای دیگر افغانستان انجام داده است، حالا دیده شود که آیا واقعا رهایی فرد شماره دوم شبکهی حقانی از زندان، میتواند طلسم منجمد صلح را آب کند و به کشتار افراد بیگناه پایان دهد؟
عتیقالله امرخیل، آگاه امور نظامی، به روزنامهی صبح کابل میگوید که ممکن است با آزادی انس حقانی، طالبان به بستهی پیشنهادی صلح حکومت افغانستان چراغ سبز نشان بدهند و آتشبس کنند.
آقای امرخیل میگوید: «مسألهی جنگ طالبان و القاعده، مسألهی عقیدتی است. آزادی انس حقانی دو جهت میتواند داشته باشد. ممکن است که دیدگاه انس حقانی در مورد افغانستان تغییر کرده باشد و از سویی هم میتواند عقدهی او را بیشتر کند. این آزادی هم میتواند تأثیرات مثبت و هم میتواند تأثیرات منفی داشته باشد.»
با پیشنهای که از این گروه تروریستی در افغانستان داریم، این گروه از دیر زمانی است در افغانستان با توجیه «جهاد» دست به بزرگترین حملات میزند. این گروه به نحوی برادار ناتنی و بازوی راست طالبان به حساب میآید. پاکستان نیز از حامیان «درجه یک» این گروه به حساب میآید و سالها است که به گونهی غیر مستقیم سیاستهای خود را از طریق این گروه در افغانستان پیاده میکند.
مدافعان حقوق بشری نیز نسبت به رهایی انس حقانی واکنش نشان داده اند. موسا محمودی، عضو پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان ساعاتی پس از رهایی او، نوشت که رهایی انس حقانی و دو تن از همکارانش که در سازماندهی و کشتار افراد بیگناه و نابودی صلح و آرامش در افغانستان نقش مؤثر داشتند، یک اقدام سیاسی اشتباه، غیر قانونی و توهینآمیز به قربانیان تروریزم و جنگ وحشیانهی دو دههی اخیر است.
آقای محمودی گفته است: «این مسأله از چند لحاظ نادرست است. اول از لحاظ سیاسی، رهایی سه تن تروریست به بهانهی آزادی گروگانان، سیاست اشتباه مذاکره و باجدهی به تروریستان است که میتواند افراد زیادی را در معرض تهدید قرار دهد؛ زیرا گروههای تروریستی توانایی به گروگان گرفتن افراد بیشتر را دارند و میتوانند شهرها و شاهراهها را برای شهروندان داخلی و خارجی نا امن سازند.»
