شهر هرات در این روزها محور خبرهای رسانهها و اوبژهی داغ شبکههای اجتماعی است؛ شهری که در دامنش، شاعران و عارفان نامآوری؛ چون خواجه عبدالله انصاری، علیشیر نوایی و عبدالرحمان جامی پرورش یافته بود و از لحاظ بافت اداری و نظام حکومتی بر مبنای عرف و مدنیت، یکی از باستانیترین شهرهای حوزهی تمدنی شرق به شمار میرفت. این شهر اما؛ در این روزها، آماج حملههای جنگجویان طالب قرار گرفته و از گوشه و کنار آن، صداهای «افراطیت» و «تبلیغ افکار طالبانی» به گوش میرسد.
مولوی مجیبالرحمان انصاری، خطیب مسجد گازرگاه هرات، در خطبهی نماز جمعه -۸ اسد-، به نحوی از گروه طالبان حمایت کرده و دولت افغانستان را «دولت فرسوده و فاسد» خوانده است. به گفتهی او، دولت افغانستان دستنشاندهی «یهود و نصارا» بوده و نباید از آن حمایت و اطاعت شود. «من علیه طالبان ایستاد شوم و از دموکراسی دفاع کنم؟ از عیاشان و شهوتپرستان دفاع کنم؟ پروردگارا! اگر امارت اسلامی به حق است، فتح و ظفر و پیروزی نصیب شان بگردان!»
خطبهی تند و بنیادگرانهی انصاری، واکنشهای زیادی به دنبال داشته است. شماری از چهرههای سیاسی افغانستان و شهروندان این کشور، میگویند که نظام کنونی اسلامی بوده و طبق دستورهای «محمدی» عمل میکند؛ اما مولوی انصاری، به دستور «پاکستانیها» و با تبلیغهای بنیادگرایانه اش، قصد ویرانی کشور را دارد.
وزارت ارشاد، حج و اوقاف، میگوید که افرادی چون مولوی انصاری، با دشمن همدست شده و به ساز کشورهای بیرونی میرقصند. به گفتهی این وزارت، این افراد در لباس عالم دین و زیر چتر «جمهوری»، برای گروه طالبان تبلیغ میکنند.
محمدقاسم حلیمی، وزیر ارشاد، حج و اوقاف، روز شنبه -۹ اسد-، در یک نشست خبری، خطاب به نهادهای امنیتی، گفت؛ هر عالمی که دشمن را در برابر مردم تقویت میکند، دستگیر و به زندان بیندازند. «هر عالمی که با دشمن یکجا میشود، جنازهی شهید ما را نمیخواند؛ بزنید، بکوبید و به زندان بیندازید… غلامی هم تا حدی! تا دیروز که معاش میگرفتی و رییس و معین بودی، بد میکردی چیزی نمیگفتی؛ امروز به خاطر این که طالب چند ولسوالی را گرفته، تو رذیل، خبیث و ترسو، رفتی به دامن طالب خود را میاندازی؟»
مولوی انصاری در بخشی از صحبتهایش، گفت که در نظام کنونی کشور، هر چیزی غیر از دین موجود است؛ اما آقای حلیمی، میگوید که اگر دینی وجود نداشت؛ افرادی چون انصاری در منبر و مسجد چه میکنند؟ «او منافق…! اسلام که نیست تو چه بد میکنی که در محراب ایستاد استی؟»
به باور شماری از عالمان دین، سخنان مولوی انصاری، هیچ توجیه دینی نداشته و حتا مغایر ارزشهای انسانی و اسلامی است. عبدالعلی کوهی، استاد دانشگاه و عالم دین، میگوید که خطبهی انصاری بیشتر از روی احساسات بیان شده و توجیه دینی ندارد. به گفتهی او، خطبههای انصاری، نه تنها خلاف منافع ملی است، بل که دشمنی آشکارا با مردم و بشریت است. «اگر حکومت طالبان میبود، انصاری همین گپا را زده میتوانست؟ همین که انصاری هر چه میگوید و کسی گپ نمیزند، از برکت دموکراسی و آزادی بیان است.»
این عالم دین به روزنامهی صبح کابل، میگوید که طالب پدیدهای خطرناک، شوم، لوث و پدیدهی نامشروع است. «اصلاً طالب، با انسانیت و ارزشهای انسانی مخالف است. طالب، دشمن آبادی و تمدن است. بنا بر این، عالمان دین و تحصیلکردهها، باید در صحبتهای شان دقیق باشند و با دشمنان مردم همدست نشوند.»
مولوی انصاری باید دستگیر شود!
مولوی انصاری که بیشتر با تندوربودنش شناخته میشود، هرازگاهی سخنان تند و بنیادگرایانه اش، سر زبانها میافتد. باری در یکی از خطبههایش، گفته بود: «مأموران ملکی و نظامی و کسی که با قلم خود، پول خود، از نظام حمایت میکنی، مرتکب گناه کبیره شدی. هر جنایتی که در این نظام شود، تو عسکر، تو پلیس و مأمور، به تمام جنایات شریک استی.»
شماری از شهروندان افغانستان، میگویند؛ افرادی چون مولوی انصاری که سر دشمنی با مردم و نظام را گرفته اند و تهدیدی برای امنیت ملی کشور به شمار میروند، باید دستگیر و محاکمه شوند.
برخی از کاربران شبکههای اجتماعی، کارزاری زیر عنوان «مولوی انصاری باید دستگیر شود!» را به راه انداخته و از حکومت، میخواهند که او را دستگیر و به زندان بیندازد. سعادت موسوی، نوشته است: «این صدای وحشت و دهشت، باید خاموش شود! جای این عبوس مزدور، زندان است نه منبر!»
همچنان جلال نظری، نویسنده و کنشگر اجتماعی، در برگهی فیسبوکش، نوشته است که مولوی انصاری در مرکز شهر هرات به صورت علنی برای طالبان تبلیغ میکند و اذهان عامه را در همسویی با طالبان سوق میدهد. «تا زمانی که حکومت، مردم و نهادهای حقوقبشری تکلیف شان را با امثال مولوی انصاری روشن نکنند، جنگ با طالب بیمعنا و در واقع آب در هاون کوفتن است.»
نظری در ادامه، نوشته است که حکومت اگر بنای جنگ با طالبان را دارد، مبلغین طالبان را از درون شهرها باید دستگیر کند و فرزندان مردم را، برای هیچ به قربانگاه نفرستد. «امرالله خان رگ گردنش را سر وکیلی که متهم به همکاری با طالبان بود، خوب میپنداند و او را روانهی جهنم میکرد؛ چرا زورش به مولوی مجیب نمیرسد؟»
انصاری در حالی بر ضد دولت افغانستان و به نفع طالبان تبلیغ میکند که جنگجویان این گروه بیشتر ولسوالیهای هرات را در اختیار دارند و جنگ در اطراف شهر هرات جریان دارد و شماری از باشندگان این ولایت به رهبری اسماعیلخان، فرمانده پیشین جهادی، در کنار نیروهای امنیتی در برابر حملههای جنگجویان طالب، مقاومت میکنند.