از شیوع ویروس کوید-۱۹ در ولایت هرات که منشأ این ویروس در افغانستان است، حدود یک ماه و نیمی میگذرد. از شروع شیوع این ویروس در هرات، ریاست صحت عامهی این ولایت، هر از گاهی، از کمبود تجهیزات صحی مورد نیاز مثل کیتهای آزمایشگیری و پروسس آزمایش این ویروس، شکایت کرده است.
این شکایتها اما در سه چهار روز گذشته به جایی رسید که ریاست صحت عامهی هرات، روز گذشته اعلام کرد که برای دو شبانه روز، هیچ تستی در شفاخانههای این ولایت انجام نشده است. هرچند این مشکل روز گذشته با رسیدن ۲۵۰ بستهی جدید کیتهای تشخیص کرونا، تا اندازهای حل شده؛ اما هنوز هم ریاست صحت عامهی این ولایت از کمبود مواد لازمهی لابراتوارها ابراز نگرانی میکند.
محمد رفیق شیرزی، سخنگوی ریاست صحت عامهی هرات، روز جمعه (۲۲ حمل)، به روزنامهی صبح کابل گفت: «فعلا مشکلات ما در قسمت سمپلگیری و پروسس معاینات حل شده است؛ اما ما همچنان با کمبود مواد مواجه استیم؛ چون موادی که از مرکز روان کرده است، دو روز دیگر بیشتر دوام نخواهد کرد.»
این در حالی است که روز گذشته سید عبدالوحید قتالی، والی هرات، با تأیید کمبود مواد لابراتواری در هرات، گفت: «سه روز میشود که تست صورت نگرفته است. موادی که برای تست نیاز بود در مارکیت افغانستان موجود نیست؛ حتا مرکز هم همین مشکل را داشت. دو روز هم به دلیل مشکلات جوی پروازهای ما متوقف بود.»
به اساس گفتههای مسؤولان ریاست صحتعامهی هرات در این مدت، بیش از ۳۵۰ نفر منتظر نتیجهی آزمایش شان بوده اند.
با این حال، ریاست صحت عامهی هرات میگوید که ممکن است تا دو سه روز آینده، مشکل کمبود مواد لابراتواری حل شود. محمد رفیق شیرزی گفت که آنها درخواستی این مواد را به مرکز فرستاده اند و از سویی هم وزارت صحت عامه ابراز امیدواری کرده است که این مشکل تا دو یا سه روز آینده حل شود.
محمد رفیق شیرزی میگوید، مواد مصرفیای که در بخش لابراتوارها کاربرد دارد، به دو بخش تقسیم میشود؛ بخش نخست موادی است که از بازار داخلی توسط یک کمیتهی مؤظف خریداری میشود که از این ناحیه مشکل نداریم.
بخش دوم ابزارها و وسائل تخصصی برای دستگاه «پی سی آر» است که از طریق دفتر کابل سازمان صحی جهان، باید اکمال شود؛ این ابزارها در بازار جهانی خرید و فروش میشود.
روز گذشته پس از این که شفاخانههای هرات با کمبود این ابزار مواجه شد، ۷۰۰ کیت برای نمونهگیری و نزدیک به ۲۵۰ بستهی مواد لابراتواری برای ریاست صحت هرات فرستاده شد. «سایر موادی که مورد نیاز لابراتوارهای ماست نیز بسیار کم است.»
به اساس گفتههای سخنگوی ریاست صحت عامهی هرات، قرار است سازمان صحی جهان تا ۱۳ اپریل، محمولهی بزرگ کیتهای تشخیص ویروس کرونا را وارد افغانستان کند تا نیازمندیهای مرکز و ولایت هرات رفع شود.
در همین حال، شیرزی میگوید که قرار است تا یک هفتهی دیگر چند پایه دستگاه جدید تشخیص ویروس کرونا در ولایت هرات فعال شود که با فعال شدن آن، به مواد و تجهیزات بیشتری نیاز خواهد شد.
با فعال شدن دستگاههای جدید تشخیص ویروس کرونا، لابراتوارهای هرات قادر به تشخیص ۵۰۰ مریض در یک شبانه روز خواهد بود.
عدم تطبیق درست قرنطین در هرات و هشدار والی
کمیتهی عالی جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، روز چهارشنبه (۶ حمل)، فیصله کرد که به منظور جلوگیری از شیوع بیشتر این ویروس در شهر هرات، باید قیود روزگردی وضع شود. از تصمیم کمیتهی عالی جلوگیری از شیوع ویروس کرونا حدود ۱۶ روز گذشته است؛ اما آنگونه که آشکار است، هنوز هم محدودیت رفتوآمد به گونهی درست آن در این ولایت رعایت نمیشود. به گونهی نمونه، پنجشنبه (۲۱ حمل)، باشندگان هرات بدون در نظر گرفتن محدویت رفتوآمد، به خیابانها ریختند.
افرادی که به جادهها برآمده اند، میگویند، گرسنگی سبب شده است که آنها از خانههای خود بیرون شوند و برای پیدا کردن لقمه نانی به فرزندان شان، تهدید ناشی از ویروس کرونا را نادیده بگیرند.
با این حال مسؤولان محلی هرات، میگویند که تلاش میکنند، هر چه زودتر به مشکلات مردم رسیدگی کنند تا آنها دیگر بهانهای برای رعایت نکردن قرنطین و قیودات گشتوگذار نداشته باشند.
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، به روزنامهی صبح کابل میگوید، هر اقدامی که صورت میگیرد، برای سلامتی مردم است و تلاش حکومت محلی هرات نیز این است که جلو گردش ویروس را بگیرد.
آقای فرهاد، گفت: «کمکهایی شامل مواد غذایی در حال جمعآوری است. با توزیع این کمکها قیودات هم افزایش پیدا میکند و در کنار آن مشکلات و نگرانیهای مردم از ناحیهی مواد غذایی نیز رفع خواهد شد.»
از سوییهم والی هرات، روز گذشته در یک نشست خبری گفت که بحث قیود گذشتوگذار در این ولایت با مشکلاتی مواجه است؛ اما در عین حال، اطمینان داد که برنامههایی را به اجرا در خواهند آورد که درخور وضعیت باشندگان هرات باشد.
سید عبدالوحید قتالی، گفت: «اگر توقع دارین که «مرغی هم در آسمان هرات پر نزند»، نیروهای امنیتی شما توانایی این را دارد که فردا یا در هفتههای آینده هیچ نوع تردد صورت نگیرد. اگر مقداری انعطاف از ما میبینید، ما عمدا نخواستیم که فشارها را بیشتر کنیم؛ به دلایل مختلف، یکی از دلایل این است؛ چون اقتصادی که در این شهر وجود داشته، اقتصاد سیستماتیک نبوده است.»
او اطمینان داد که حکومت محلی با همکاری نهادهای خییر و تاجران یک بانک غذایی مصؤون را ایجاد خواهند کرد تا بتواند نیازمندیهای را مردم را رفع کرده و بهانهای برای رعایت نکردن قرنطین برای مردم نماند.
والی هرات، ضمن این که میگوید، حکومت محلی این ولایت تلاش میکند تا غذای سهماههی باشندگان این ولایت را تأمین کند، به افراد بلندپایه و به گفتهی او سودجو هشدار میدهد، در صورتی که همچنان به توصیههای صحی گوش ندهند، «ناز آنها را نخواهد کشید» و برخورد قانونی با این گونه افراد خواهد کرد.
در حال حاضر در هرات، حدود ۶۰۰ بستر برای نگهداری و درمان مریضان مبتلا به ویروس کرونا آماده شده است و امکان دارد تا هفتههای بعدی این رقم به ۱۰ هزار افزایش یابد.
به اساس آخرین آمار ریاست صحت هرات، در حال حاضر ۲۶۵ مورد مبتلا به ویروس کرونا در ولایت هرات، ثبت شده که از این میان چهار نفر جان باخته و ۱۳ تن دیگر نیز بهبود یافته اند.