ویروس کرونا، اکنون به یک هیولا و تهدید خطرناک جهانی تبدیل شده است. خاستگاه اصلی این ویروس که شهر«ووهان» چین است، تا کنون به ۱۲۷ کشور جهان گسترش یافته و افراد زیادی را به کام مرگ فرستاده است؛ اما در این میان، چین، ایران، ایتالیا و کوریای جنوبی از جمله کشورهایی اند که خاستگاه ویروس کرونا شناخته شده و هم اکنون این کشورها، به مهار این چالش برخاسته اند. رویهی تلفات ناشی از این ویروس در چهار کشور فوق، از کنترل و مدیریت این کشورها خارج شده است. به دنبال این چالش، سازمان بهداشت جهانی، ویروس کرونا را فراگیر و جهانشمول دانسته و از همهی جهانیان خواسته که در برابر این تهدید بیایستند. چالش ویروس کرونا، همانگونه که جهان را درگیر ساخته، دامنگیر افغانستان نیز شده است. طی چند هفتهی اخیر، ۱۱ مورد ویروس مثبت کرونا در ولایتهای هرات، سمنگان، بلخ و کاپیسا ثبت شده است.
چه چیزی انتقال دهندهی ویروس کرونا در افغانستان است؟
پس از اینکه ایران درگیر ویروس کرونا شد، شماری زیادی از مهاجرین افغان، از ترس این ویروس، ایران را ترک کردند و وارد افغانستان شدند. بربنیاد گزارشها در حد متوسط، روزانه نُه هزار مهاجر از مرز اسلام قلعه وارد هرات میشوند. نخستین واقعهی مثبت کرونا که در هرات ثبت شده است، از ایران آمده بود. به دلیل عدم جدی گرفتن این چالش از سوی حکومت، رفته رفته از یک واقعهی مثبت، به ۱۱ واقعه افزایش یافت و از محدودهی جغرافیای هرات فراتر رفت و حتا به ولایتهای شمالی افغانستان، چون بلخ و کاپیسا نیز سرایت کرد.
در این مورد، مسؤولان وزارت صحتعامه میگویند: «حکومت ایران، مهاجرین افغان را به شکل بیرویه اخراج میکند و حداقل در جریان سه روز گذشته، ۲۰ هزار افغان اخراج شدند که در این میان، هفتاد درصد آنها، فاقد مدرک قانونی بودند که این امر، مایهی نگرانی وزارت صحتعامهی افغانستان است.»
وحیدالله مایار، سخنگوی این وزارت، بیان میکند که تاکنون ۱۱ مورد واقعهی مثبت کرونا ثبت شده، ۱۸۱ مورد مشکوک دریافت شده بود که منفی گزارش شد. در عین حال، ۵۲ واقعهی مشکوک دیگر، تحت نتایج لابراتواری قرار دارد که طی ۲۴ ساعت آینده مشخص میشود.
تدابیر حکومت افغانستان برای مقابله با ویروس کرونا
اختصاص دادن «یک هزار بستر»، در تمامی بیمارستانهای افغانستان به منظور تداوی افراد مبتلا به کرونا، از جمله اقدامات پیشگیرانهی وزارت صحتعامهی افغانستان است. مسؤولان این وزارت میگویند: «اقدامات ما در قسمت پیشگیری ویروس کرونا و تداوی افراد، این است که ظرفیت یک هزار بستر در سراسر کشور ایجاد کردیم و اختصاص دادیم که شامل اقدامات اسکرین در تمام بنادر، میدانهای هوایی، مسافرینیکه از چهار کشور ایران، چین، کوریای جنوبی و ایتالیا میآیند، مورد بررسی قرار میگیرند و در صورتیکه علایم ویروس کرونا، مثل تب، سردردی، سرفهی خشک، مشکلات تنفسی و کسالت داشته باشند، قرنطین میشوند و نتایج آن، بعد از ۲۴ ساعت مشخص میشود.»
در عین حال، وزارت صحتعامهی افغانستان در حالیکه میزان آگاهیدهی را در سراسر افغانستان افزایش داده، دست به دامن علمای افغانستان نیز شده است. وحیدالله مایار، میافزاید که بیشترین آگاهیدهی در مورد ضررهای این ویروس، از طریق علما و کارکنان صحی در ولایات انجام میشود، تا مردم از خطر آن آگاه شوند. مایار بیان میکند که دیروز شنبه (۲۴ حوت)، وزیر صحت عامه با وزرای معارف و تحصیلات عالی نشست اضطراری برگزار کرد، تا در خصوص آغاز دروس مکاتب و دانشگاهها تصمیم گرفته شود و سرانجام فیصله شد که دانشگاهها و مکاتب افغانستان تا ۳۰ ماه حمل، تعطیل شوند.
با این همه، حکومت افغانستان به منظور جلوگیری از گسترش کرونا، مراسم جشن نوروزی را در ولایت بلخ، تعطیل اعلام کرد و از طرف دیگر، رییسجمهور غنی در نشست شورای عالی اقتصادی با بخشهای خصوصی روی آمادگیها و تدابیر برای شیوع احتمالی این ویروس تأکید نمود. رییسجمهور در این نشست گفت که حکومت حاضر است تا در خصوص واردات ادویه و موادغذایی با کیفیت، نظارت و همکاری کند.
شهروندان ناراضیاند
ولایت بلخ، یکی از ولایتهای شمالی است که به تازگی یک واقعهی مثبت کرونا در این ولایت ثبت شده است. زهرا موسوی، یکی از دانشجویان این ولایت میگوید که آنها و همصنفیهایش به شدت نگران اند و نیاز است تا تدابیر بیشتری روی دست گرفته شود. او هرچند نمیداند که چه راههایی در برابر این ویروس، مؤثر است؛ اما میگوید که این مسؤولیت حکومت است که برای مصؤونیت جانی شهروندان، از هیچ راهکاری دریغ نکند. چشم دید خود را از شهر مزارشریف میگوید که دیروز شنبه (۲۴ حوت)، با این که اول هفته بود؛ اما شهر خالی بود و تعداد محدودی از مردم داخل شهر دیده میشدند و این نشان میدهد که کسی از ترس ویروس کرونا، از خانههایشان بیرون نشده اند.
فیروز محمدی، باشندهی کابل میگوید که کرونا که یک معضل جدی جهانی است و تدابیر پیشگیرانه در کشورهای جهان، نتیجهی چندانی ندارد. او علاوه میکند که با گسترش ویروس کرونا در داخل افغانستان، تدابیری چون قرنطینه و در خانهماندن دشوار است؛ زیرا افغانستان مثل کشورهای چون کانادا، ایتالیا یا فرانسه نیست و مردم به شدت از فقر و گرسنگی رنج میبرند. فیروز توقع دارد که حکومت، خدمات صحی رایگان و کمکهای اولیهی بهداشتی را برای مردم فراهم کند و در کنار این موضوع، حکومت باید کسانی را که به این بیماری گرفتار شده اند، جدی بگیرد. «اعمار بیمارستانها در محلات و ولایاتیکه کرونا در آن ثبت شده و تعداد آنها زیاد است، باید اجرایی شود که تاهنوز این اقدامات در ولایات نشده. حکومت مسؤول درجهی اول رسیدگی به مشکلات مردم است.»