به‌تازگی خبرگزاری رویترز، به نقل از چهار مقام ارشد ناتو، خبر داده است که نیروهای خارجی، خلاف مهلت تعیین‌شده در توافق‌نامه‌ی امریکا با طالبان، هم‌چنان در افغانستان باقی می‌مانند.
در گزارش رویترز که روز یک‌شنبه (۱۲ دلو/ ۳۱ جنوری)، به‌نشر رسیده، آمده است که نیروهای خارجی، قصد دارند تا پایان ماه می، ۱۰ هزار نیروی نظامی که در افغانستان حضور دارند، به‌شمول نیروهای امریکایی در این کشور، ثابت باقی بمانند.
در بخش نخست توافق‌نامه‌ی امریکا و طالبان که در ۱۰ حوت ۱۳۹۸ در قطر امضا شد، آمده است که ایالات‌متحده‌ی امریکا متعهد است که همه‌ی نیروهای ائتلاف به‌شمول پرسونل ملکی غیردیپلوماتیک، پیمان‌کاران نظامی، آموزگاران، مشاوران و نیروهای حمایتی خود را در مدت ۱۴ ماه از افغانستان خارج کند.
طبق این توافق‌نامه، دونالد ترامپ، رییس‌جمهور پیشین امریکا، در روزهای پایانی حکومتش، شمار نیروهای کشورش را در افغانستان تا ۲۵۰۰ نفر کاهش داد. قرار بود که نیروهای خارجی باقی‌مانده تا ماه می سال روان میلادی از افغانستان بیرون شوند؛ اما با آمدن جو بایدن به کاخ سفید، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه‌ی او، اعلام کرد که توافق‌نامه‌ی امریکا و طالبان نیاز به ارزیابی دارد. بر این اساس، وزارت دفاع امریکا و وزارت خزانه‌داری امریکا، هرکدام به‌گونه‌ی جداگانه‌ای گفته‌اند که گروه طالبان به توافق‌نامه‌ی دوحه عمل نکرده است.
وزارت مالیه‌ی امریکا، در ۲۵ جنوری گزارش داده است که گروه طالبان پس از امضای توافق‌نامه با این کشور، رابطهی خود را با گروه القاعده قطع نکرده و القاعده با حمایت طالبان در افغانستان در حال قوت گرفتن است.
در گزارش رویترز آمده است؛ مقام‌های ناتو گفته‌اند که با روی کار آمدن دولت جدید در امریکا، استراتژی خروج عجولانه‌ی نظامیان بین‌المللی، مورد بازبینی قرار می‌گیرد و موعد خروج کامل نیروهای بین‌المللی از افغانستان در حال بررسی است و احتمال دارد یکی از موضوعات اصلی موردبحث سران ناتو در ماه فبروری باشد.
یک مقام نیروهای خارجی در افغانستان به رویترز گفته است: «شرایطی که برای این کار گذاشته شده بود، رعایت نشده است؛ از این‌رو تا پایان ماه می، خروج کامل نیروهای خارجی اتفاق نمی‌افتد.»
در همین حال، اوانا لونگسکو -سخن‌گوی ناتو- گفته است که هیچ یکی از متحدان ناتو نمی‌خواهد بیش از زمان لازم در افغانستان بماند؛ اما حضور ما بر اساس شرایط است: «متحدان وضعیت کلی را ارزیابی کرده و در مورد حضور در آینده مشوره می‌کنند.»
آیا ماندن نیروهای خارجی در افغانستان، سودی دارد؟
دلیل ماندن نیروهای خارجی از افغانستان تا جایی در گزارش‌های رسانه‌های داخلی و خارجی روشن شده است، رعایت‌نکردن توافق‌نامه‌ی دوحه از سوی طالبان و رابطهی نزدیک این گروه با گروه‌های تروریستی مانند القاعده است.
هم‌چنان، هیئت اتحادیه‌ی اروپا و نمایندگی‌های دیپلوماتیک ناتو، استرالیا، کانادا، جمهوری چک، دانمارک، فنلاند، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هالند، اسپانیا، سویدن، بریتانیا و امریکا، ادامه‌ی ترورها، آدم‌ربایی‌ها و تخریب زیرساخت‌های حیاتی گفته است که طالبان دست به خشونت‌های هدفمند می‌زنند.
در اعلامیه‌ای مشترکی که روز یک‌شنبه (۱۲ دلو)، از سوی این نمایندگی‌های سیاسی منتشر شد، آمده است؛ خشونت‌های اخیر، جامعه‌ی مدنی، قضایی، رسانه‌ای، مذهبی، طبی و نمایندگان غیرنظامی دولت را که برای یک افغانستان صلح‌آمیز و مرفه ضروری‌اند، هدف قرار می‌دهد.
بر اساس این اعلامیه، طالبان مسئولیت اکثر خشونت‌های هدفمند را به عهده دارند و حملات آن‌ها، نهادهای دولتی را تضعیف کرده و به ایجاد ناامنی کمک می‌کند که در آن، گروه‌های تروریستی و جنایت‌کار می‌توانند آزادانه فعالیت کنند. «این اقدامات، به غیر از آسیب رساندن به مردم افغانستان، هیچ هدف دیگری را دنبال نمی‌کند. طالبان باید این را درک کنند که اقدامات خشونت‌بار و ویرانگر آن‌ها، جهان را خشمگین می‌سازد و اگر قرار است صلح در افغانستان برقرار شود، باید خشونت‌ها متوقف شود.» نمایندگی‌های سیاسی در افغانستان، گفته‌اند، در کنار افرادی ایستاده هستند که متعهد به پایان بخشیدن به جنگ از طریق یک توافق سیاسی فراگیرند؛ توافقی که ضامن دست‌آوردهای ۲۰ سال گذشته باشد. «بنا کمک‌ها به مردم افغانستان در راستایی دست‌یابی به صلح، عدالت و انکشاف، ادامه خواهد داشت.»
به باور کارشناسان نظامی، نه‌تنها تعهدی وجود ندارد که طالبان پس از خروج نیروهای امریکایی دست از تخریب زیربناها، ترورهای هدفمند و به‌ویژه غلبه‌ی نظامی در کشور، دست بردارند؛ بلکه تنور جنگ را گرم‌تر کرده و دست به غلبه‌ی نظامی بیشتر می‌زند.
عتیق‌الله امرخیل، آگاه نظامی می‌گوید که خروج نیروهای خارجی در شرایطی که گفت‌وگوهای صلح افغانستان به نتیجه‌ای نرسیده است، پیامدهای وحشتناکی خواهد داشت؛ اما ماندن نیروهای خارجی نیز برای مردم افغانستان یک «غم» است.
تأکید آقای امرخیل بر این است که ماندن این نیروها در افغانستان از شدت جنگ نمی‌کاهد؛ زیرا طالبان مصمم بر تداوم جنگ در برابر نیروهای خارجی است.
گفتنی است که چندی پیش، علی شمخانی پس از دیدار با ملا برادر رییس هیئت گفت‌وگوکننده‌ی طالبان گفت که طالبان را هم‌چنان در مبارزه با امریکا مصمم دیده است.
ایران رقیب دیرینه‌ی امریکا، یکی از کشورهایی است که بارها از سوی مقام‌های افغانستان و نمایندگان مجلس متهم به گسترش ناامنی در افغانستان شده است.
عبدالستار حسینی، رییس هیئت اعزامی مجلس نمایندگان به ولایت هرات، در نشست عمومی روز دوشنبه (۶ دلو) مجلس نمایندگان، گفت که اجیران ایران، مخالفان مسلح و برخی از مقام‌ها، سبب افزایش ناامنی در ولایت هرات شده‌اند. «ایران برای شماری از اجیرانش در هرات، پول و سلاح می‌دهد. در این باره سند داریم و اگر سفارت ایران اسناد بخواهد، حاضر به ارایه‌ی آن هستیم.»
از سوی‌هم بر اساس گزارش‌ها، ایران عملاً به گروه طالبان سلاح و تجهیزات می‌دهد تا این گروه در مقابل نیروهای امنیتی افغانستان از آن استفاده کند. چیزی که هم مقام‌های امنیتی افغان و امریکا آن را تأیید می‌کنند.
با این‌حال، عتیق‌الله امرخیل می‌گوید که در صورت ماندن نیروهای خارجی در افغانستان، کشورهای رقیب او، به‌شمول ایران به کمک‌های تسلیحاتی‌اش به طالبان ادامه خواهد داد؛ کمک‌هایی که به جنگ افغانستان شدت خواهد داد.
گروه طالبان اما در واکنش به اعلامیه‌ای نمایندگان سیاسی کشورهای خارجی در افغانستان، گفته است؛ حضور خارجی‌ها عامل اصلی و درجه‌یک بحران جاری در افغانستان است که درنتیجه‌ی آن، بیست‌سال است که افغانستانی‌ها کشته می‌شوند.
این گروه بر عملی شدن توافق‌نامه‌ی امریکا با طالبان تأکید کرده و گفته است: «امارت اسلامی، از اول بر حل مشکلات از راه مذاکره تأکید کرده است.» گروه طالبان در حالی به گفت‌وگو به‌مثابه‌ی راه‌حل پافشاری می‌کند که هیئت دولت افغانستان می‌گوید؛ طالبان میز گفت‌وگوها را رها کرده و به کشورهای دیگر چکر می‌زنند.
