در جریان حملات راکتی پاکستان در چند سال گذشته، خسارات مالی و جانی زیادی به ساکنان مناطق مرزی افغانستان، وارد شده است. روز پنجشنبه (۹ اسد)، نظامیان پاکستانی بر مناطق مسکونی در ولسوالی اسپینبولدک ولایت کندهار، حملات راکتی انجام دادند.
بر بنیاد گزارشها، در نتیجهی این راکتپراکنیها، ۱۵ غیرنظامی به شمول کودکان جان باخته و بیشتر از ۸۰ نفر دیگر، در این رویداد زخم برداشتهاند.
در تازهترین مورد، سه شب پیش، نظامیان پاکستانی تلاش کردند، در مرز دیورند، تأسیساتی ایجاد کنند که با مقاومت نیروهای مرزی افغان، مواجه شدند.
کشور پاکستان که به بزرگترین حامیان گروهتروریستی طالبان در منطقه، معروف است؛ سالها است که به عنوان یک همسایه پردردسر برای افغانستان، قد بلند کرده است و با شیوههای مختلف به این کار شان ادامه میدهند.
در طول سالهای پیسین، بارها گزارش شده است که مناطق مرزی پاکستان، مکان امن و مطمئن برای بزرگترین رهبران شبکههای تروریستی؛ به ویژه القاعده و طالبان بوده است. بیشتر رهبران شبکهی تروریستی القاعده، از جمله «اسامه بن لادن» در پاکستان کشته شدند.
با آنکه مسؤولان ارشد پاکستان، مردمان این کشور را قربانی تروریزم در منطقه، میدانند؛ اما حکومت افغانستان، بارها گفته است که پاکستان، امنترین پناهگاه و پایگاه شبکهی تروریستی القاعده و طالبان است.
بسیاری از تحلیلگران به این باور اند که مشکل اصلی میان پاکستان و افغانستان، خط «دیورند» است. پاکستان تأکید دارد که این خط، مرز اصلی میان افغانستان و پاکستان است و باید حکومت افغانستان آن را به رسمیت بشناسد. مقام های پاکستانی نیز بارها تأکید کردهاند که اگر حکومت افغانستان خط دیورند را به عنوان مرز به رسمیت بشناسد، بسیاری از مشکلات بین دو کشور حل خواهد شد.
نزدیک به یکصدو ۲۴ سال پیش از امروز، یک تبعهی انگلسی، «دیورند» را به عنوان مرز مشترک میان افغانستان و هند بریتانوی، تعیین کرد. پس از ایجاد پاکستان، این خط تبدیل به بزرگترین مشکل برای افغانستان و پاکستان شده است.
تحلیلگران باور دارند که حفظ خط دیورند برای پاکستان یک امر حتمی است. در سالهای گذشته، مقامهای پاکستانی تلاشهای زیادی انجام دادند تا افغانستان، دیورند را به عنوان مرز رسمی به رسمیت بشناسد.
شاید یکی از دلایلی که نظامیان پاکستان در چند سال اخیر، همواره مناطق مرزی افغانستان را هدف قرار میدهند؛ وارد کردن فشار بر کابل باشد تا به خواست اسلام آباد تن دهند. راکتپراکنی در ولایتهای مرزی افغانستان و تصمیم برای ایجاد تأسیسات در نقاط مختلف خط مرزی، در ادامهی همین استراتیژی است.
روحالله احمدزی، سخنگوی وزارت دفاع، روز شنبه (۱۵سنبله)، در گفتوگو با روزنامهی صبح کابل، گفت که نظامیان پاکستانی، با این گونه اقدامها تلاش میکنند که در مرز تأسیسات ایجاد کنند و پیشروی داشته باشند؛ اما نیروهای امنیتی افغانستان، با دادن جانشان، اجازهی این کار را نمیدهد.
آقای احمدزی، افزود که به دنبال ممانعت نیروهای مرزی افغان، نظامیان پاکستانی سه شب پیش، به طرف آنها پرتاب هوایی داشتند و درگیری میان دو طرف رخ داده است که در نتیجهی آن، یک نظامی افغان جان باخته و سه نفر دیگر زخمی شدهاند.
او، تأکید کرد که در نتیجهی این درگیریها، به نیروهای مرزی پاکستان نیز، تلفات وارد شده است که از رقم آن، جزییات در دست نیست.
هرچند بیشتر تحرکات پاکستان در خط دیورند، این است که افغانستان بلآخره این مرز را به رسمیت بشناسد؛ اما شماری از سیاستمداران افغان باور دارند که راکتپراکنی و درگیری در خط مرزی، بیشتر به این دلیل است که پاکستان، خواب امارت طالبانی را در افغانستان میبیند.
علیاکبر جمشیدی، عضو مجلس نمایندگان افغانستان، به روزنامهی صبح کابل، میگوید که پاکستان، از زمان تولد تا اکنون که ۷۳ سال گذشته، برای این کشور مشکلساز بوده و هنوز هم پابرجاست.
آقای جمشیدی، تأکید میکند در شرایطی که حکومت افغانستان، حداقل در یکی دو سال گذشته، در مورد جنجال های خط دیورند خاموشی اختیار کرده؛ اما پاکستان همواره به این قضیه دامن میزند و تازه در یک سال اخیر، حملات نظامیان پاکستانی بیشتر نیز شده است.
او گفت: «پاکستان، میخواهد که دوباره همان زمان امارت طالبانی در افغانستان به وجود بیاید تا هر قسم رویهای که خود شان میخواهد در افغانستان، انجام بدهد، کسی آنها را حرفی نزند و مزاحم شان نشود.»
آگاهان، اقدامهای نظامی پاکستان و مداخلههای آشکار این کشور در امور داخلی افغانستان را، خلاف اصول بینالمللی و مناسبات همسایگی میدانند و تأکید دارند که ادامهی این وضعیت، فضای بیاعتمادی بین دو کشور را تشدید میکند.
حکومت افغانستان، میگوید که تصمیم در مورد خط دیورند از صلاحیتهای مردم است و باید مردم دوطرف مرز، در این مورد تصمیم بگیرند.
