پاکستان به عنوان بزرگ‌ترین حامی گروه تروریستی طالبان از پردردسرترین همسایه‌های افغانستان در منطقه به حساب می‌آید. بارها گزارش‌هایی به نشر رسیده است که این کشور از بزرگ‌ترین رهبران شبکه‌های تروریستی به ویژه القاعده و طالبان حمایت کرده و آنان را در خود جا داده است.
اسامه بن‌لادن، رهبر پیشین گروه تروریستی القاعده و طراح حمله‌ی یازدهم سپتامبر نیز در سال ۲۰۱۱ میلادی در منطقه‌ی ایبت‌آباد پاکستان از سوی نیروهای ویژه امریکایی به دنبال یک عملیات چندماهه کشته شد.
هرچند مقام‌های حکومت پاکستان بارها حمایت از گروه‌های تروریستی را رد کرده اند؛ اما حکومت افغانستان، پاکستان را بزرگ‌ترین حامی طالبان و سایر گروه‌های بزرگ تروریستی در منطقه عنوان می‌کند.
به تازگی مشاور شورای امنیت ملی افغانستان نیز گفته است، تا زمانی که پاکستان تضمین نکند که دست از حمایت گروه‌های تروریستی برنمی‌دارد، جنگ در افغانستان پایان نمی‌یابد و صلح نیز تأمین نخواهد شد.
حمدالله محب، روز سه‌شنبه (۷عقرب) در یک نشست خبری پیرامون معلومات‌دهی در مورد برنامه‌ی صلح حکومت افغانستان گفت که گروه تروریستی طالبان از سوی پاکستان حمایت می‌شود و جنگ زمانی در افغانستان پایان می‌یابد که پاکستان تصمیم بگیرد، جنگ را در این کشور متوقف کند.
آقای محب تأکید کرد تا زمانی که پاکستان تضمینی مبنی بر قطع جنگ در افغانستان ندهد، صلح تحقق نمی‌یابد و کشتار مردم بی‌گناه ادامه خواهد داشت. «ما خواهان قطع رابطه‌ی طالبان با کشورهای ديگر و شبکه‌های استخباراتی استيم. آنان بايد در مورد رابطه‌ی خود وضاحت بدهند. اول آنان باید آتش‌بس يک‌ماهه را بپذيرند که فهميده شود از خون‌ريزی دست کشيده اند و کشتار مردم بی‌دفاع را متوقف می‌کنند. برای ما صلح به معنای پایان جنگ در افغانستان است.»
در همین حال شماری از آگاهان سیاسی نیز به این باور استند که پاکستان بزرگ‌ترین حامی تروریستان در منطقه است و تا زمانی که به حمایت خود از گروه‌های هراس‌افگن ادامه دهد، صلح در افغانستان تأمین نمی‌شود.
به باور این اگاهان، در عین حال که حکومت افغانستان خواستار ضمانت پاکستان مبنی بر قطع حمایتش از گروه‌های تروریستی شده، باید این ضمانت را نیز به حکومت پاکستان بدهد که منافع رسمی این کشور را به رسمیت شناخته است و آنچه به پاکستان بر می‌گردد، را واگذار کند.
داوود ناجی، آگاه امور سیاسی، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که طالبان همواره از سوی پاکستان حمایت می‌شوند و لانه‌های امن تروریستان نیز در این کشور وجود دارد. آقای ناجی تأکید می‌کند، تا زمانی که حکومت افغانستان آن طرف خط دیورند را به رسمیت نشناسد، پاکستان همچنان به مداخله‌ی خود در این کشور ادامه خواهد داد.
نقش پاکستان در گفت‌وگوهای صلح افغانستان
با آن که پاکستان بارها تعهد سپرده است که زمینه‌ی گفت‌وگوهای صلح میان حکومت افغانستان و طالبان را فراهم می‌کند؛ اما تا کنون اقدام عملی از سوی این کشور دیده نشده است. پاکستان هنوز نتوانسته تغییری در دیدگاه طالبان به میان آورد. این گروه همین اکنون نیز تأکید بر این دارند، تا زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان باشند، به کشتار و خونریزی خود علیه مردم این کشور ادامه می‌دهد.
هر چند طالبان جنگ کنونی خود را در افغانستان مشروع می‌خوانند و بزرگ‌ترین دلیل جنگ شان در این کشور نیز حضور نیروهای خارجی است؛ اما مشاور امنیت ملی افغانستان می‌گوید که جنگ طالبان از حالت عقیدتی به جنگ اقتصادی مبدل شده است. او ضمن این که گفت، هماهنگی و یک‌دستی میان فرماندهان و جنگ‌جویان طالبان از بین رفته، افزود: «طالبان در قاچاق مواد مخدر دخیل اند. آن‌ها از این راه عاید به دست می‌آورند و این کار ناروا را جاری نگه می‌دارند. طالبان در مناطقی بسیار فعال استند که آنجا عاید و درآمد موجود است. جنگ طالبان عقیدوی نیست؛ بلکه منافع مشخص خود را در آن می‌بینند.»
حکومت افغانستان پیش از این بارها اعلام کرده بود که نقش پاکستان در کشاندن طالبان پای میز مذاکره مهم است؛ اما این کشور باید در عمل ثابت کند که می‌خواهد در افغانستان صلح تأمین شود.
داوود ناجی، می‌گوید که پاکستان مهم‌ترین تسهیل‌کننده‌ی پروسه‌ی صلح است و در صورتی می‌تواند این نقش خود را به خوبی بازی کند که حکومت افغانستان بیاید و اعتراف کند که در مورد آن طرف خط دیورند داعیه‌ا‌ی ندارد. «باید به دعوای ارضی‌ای که به هیچ کجا نمی‌رسد، پایان بدهد.»
اما آنچه که هنوز بحث‌برانگیز است، مسأله‌ی مشروع خواندن جنگ افغانستان از سوی مقام‌های سیاسی و مذهبی پاکستان است. عمران‌خان، نخست‌وزیر فعلی پاکستان، پیش از آن که به نخست‌وزیری این کشور برسد، بارها در اجتماعات خود در منطقه‌ی بلوچستان پاکستان جنگ طالبان در این کشور را از دیدگاه دینی قانونی خوانده و گفته بود «آنانی که در افغانستان علیه اشغال‌گران خارجی می‌جنگند، جهاد می‌کنند.»
پیش از آن مولانا سمیع‌الحق، پدر معنوی طالبان نیز جنگ کنونی در افغانستان را جهاد مشروع علیه اشغال‌گران خوانده بود.
این همه در حالی مطرح می‌شود که دولت امریکا حدود یک سال قبل، تلاش‌هایی را برای کشاندن طالبان پای میز مذاکره آغاز کرده بود. زلمی خلیل‌زاد، فرستاده‌ی ویژه‌ی این کشور نیز در جریان کمتر از ده‌ماه گذشته، نُه بار با هیأت طالبان دیدار و گفت‌وگو کرد؛ اما همه‌ی این تلاش‌ها در نتیجه‌ی کشته شدن یک سرباز امریکای در یک حمله‌ی انتحاری در شهر کابل به هم خورد و دونالد ترامپ، رییس امریکا این روند را متوقف کرد.
حال دیده شود که آیا پاکستان دست از حمایت طالبان بر می‌دارد و طالبان نیز حاضر خواهند شد با حکومت افغانستان مذاکره کنند یا خیر؟
