دستکم در دو ماه گذشته، شهروندان افغانستان، همهروزه با خبر سقوط ولسوالی یا انفجاری در نقطهای از کشور از خواب بیدار میشوند و روز شان را با سقوط چند ولسوالی به پایان میرسانند. در ادامهی حملات طالبان بر ولسوالیها، بامداد روز چهارشنبه -۱۶ سرطان-، حسامالدین شمس، والی بادغیس، از ورود هراسافگنان طالب به شهر قلعهی نو، مرکز این ولایت، خبر داد.
همزمان با ورود طالبان به شهر قلعهی نو، باشندگان این شهر، گفتند که صدای درگیری سلاحهای مختلف –سبکوسنگین- شنیده میشد. در سوی دیگر، ویدیوهایی نیز در شبکههای مجازی منتشر شد که در آن دیده میشود؛ طالبان، همه زندانیان زندان مرکزی قلعهی نو را آزاد کرده اند. شماری از اعضای شورای ولایتی نیز این را تأیید کردند.
پس از حدود یک ساعت سراسیمگی در شهر و احتمالهایی از سقوط کامل بادغیس به دست طالبان، والی این ولایت در یک پیام ویدیویی، گفت که نیروهای امنیتی و دفاعی در حال دفاع از شهر قلعهی نو استند و درگیری میان دو طرف ادامه دارد. آقای حسام، گفت که در جریان درگیری، تلفات سنگینی به هراسافگنان طالب وارد شده است.
دستکم پس از ۳-۴ درگیری میان نیروهای امنیتی و طالبان، وزارت دفاع، اعلام کرد که تأسیسات دولتی در شهر قلعهی نو، مرکز ولایت بادغیس، از وجود هراسافگنان طالب پاک شده است. فواد امان، معاون وزارت دفاع، گفت که ساختمان فرماندهی پلیس، ریاست امنیت ملی و مقام ولایت بادغیس، پس گرفته شده و طالبان از ساختمان دولتی، بیرون رانده شده اند. او افزود که تروریستان طالب در حال فرار استند و تا ساعتی دیگر، همهی بخشهای شهر از وجود آنها پاک خواهد شد.
در تازهترین ویدیویی که از حسامالدین شمس، والی بادغیس به نشر رسیده، او به باشندگان این ولایت اطمینان میدهد که شهر قلعهی نو تا پایان امشب از وجود جنگجویان طالب، پاک خواهد شد.
با توجه به حرفهای مقامهای محلی و امنیتی بادغیس، طالبان تلفات سنگینی را در جریان حمله بر شهر قلعهی نو متحمل شده اند؛ تا جایی که امرالله صالح، معاون نخست ریاستجمهوری، از کمیتهی صلیب سرخ و سایر مؤسسههای خیریه، خواست تا جسدهای دهها تن از جنگجویان طالب را که به شهر قلعهی نو، مرکز بادغیس، حمله کرده بودند، در هماهنگی با شورای کویته، به خانوادههای شان انتقال بدهد. آقای صالح در برگهی فیسبوک خود نوشته است: «هوا گرم است و ما طرفدار بیحرمتی به اجساد نیستیم.»
بادغیس تنها ولایتی نیست که گواه حملات تهاجمی شدید طالبان بوده است؛ افزون بر این، همین اکنون در چند ولسوالی دیگر در ولایتهای مختلف، جنگ و درگیری ادامه دارد. غزنی، هرات، تخار، بدخشان، سمنگان… ولایتیهایی است که عملا درگیری میان نیروهای امنیتی و طالبان را تجربه میکند.
اطمینان نهادهای امنیتی از آغاز عملیات هوایی و زمینی
با شدتگرفتن جنگ در گوشهوکنار کشور، نهادهای امنیتی از آغاز عملیات هوایی و زمینی برای سرکوب حملات طالبان، اطمینان میدهند. اجملعمر شینواری، سخنگوی مشترک نهادهای امنیتی، پس از چاشت امروز، در یک نشست خبری، گفت که ارتش کشور در حال تجدید قوا است و به زودی عملیات بزرگ پاکسازی در برابر حملات طالبان آغاز میشود.
آقای شینواری، با اشاره به حملات اخیر طالبان در بخشیهای از کشور، گفت که نیروهای امنیتی پس از تجدید قوا، به حالت تهاجمی در میآیند. «ما به لحاظ تجهیزات و نیرو به اندازهی کافی توانایی پاسخدهی به وضعیت کنونی را داریم.»
سخنگوی مشترک نهادهای امنیتی و دفاعی، در گزارشی از وضعیت جنگی کشور، در این نشست، گفت که در جریان چند روز گذشته، ۲۷۸ عملیات نظامی در هفت ولایت برای سرکوب طالبان انجام شده که در نتیجهی آن، ۲ هزار و ۳۶۷ هراسافگن طالب کشته و هزار و ۴۱۲ نفر دیگر شان زخمی شده اند.
هرچند شینواری از تلفات نیروهای ارتش در جریان درگیری با طالبان چیزی نگفت؛ اما، افزود که در نتیجهی ۷۰ مورد انفجار ماین و ۲۴ مورد ترورهای هدفمند که از سوی طالبان راهاندازی شده، ۴۳ غیرنظامی جان باخته اند و ۱۷۰ تن زخمی.
با آن که آمار دقیقی از شمار ولسوالیهای سقوطکرده از سوی طالبان وجود ندارد؛ اما سخنگوی مشترک نهادهای امنیتی و دفاعی،گفت که ۱۴ ولسوالی دوباره از دست طالبان، آزاد شده است. پیش از این، طالبان ادعا کرده بودند که بیشتر از ۱۰۰ ولسوالی را در جریان یک ماه گذشته سقوط داده اند. این در حالی است که به تازگی نشریهی «لانگوار ژورنال»، گفته است که از ۴۰۷ ولسوالی افغانستان، ۱۹۵ ولسوالی آن زیر کنترل طالبان است؛ چیزی که وزارت دفاع آن رد میکند.
انتقادهای داخلی و خارجی از افزایش حملات طالبان
همزمان با ادامهی سریال سقوط و بازپسگیری ولسوالیها، راس ویلسن، سرپرست سفارت امریکا در کابل، با انتقاد از ادامهی وضعیت کنونی، حملات طالبان را محکوم کرده است. آقای ویلسن از طالبان خواسته است که دست از خشونت برداشته و با ارادهی واقعی، برای دستیابی به توافق سیاسی و پایان جنگ در افغانستان، گفتوگوهای صلح را از سر بگیرند.
این در حالی است که در روند صلح افغانستان هیچ پیشرفتی پیش نیامده و گفتوگوها میان هیئت دو طرف در قطر، همچنان متوقف است. هرچند طالبان، به تازگی گفته اند که طرح کتبی صلح را تا ماه آینده به دولت افغانستان میدهند؛ اما هیئت گفتوگوکنندهی صلح افغانستان این سخنان طالبان را رد میکند و میگوید، در وضعیتی که این گروه همچنان به جنگ تمرکز داشته باشد، صلح چگونه برقرار خواهد شد؟
هیئت طالبان، به جای حضور در میز گفتوگوها، به سفرهای منطقهای خود ادامه میدهد. در تازهترین مورد، امروز چهارشنبه -۱۶ سرطان-، هیئتی از طالبان به درخواست دولت ایران به این کشور سفر کرد. در تصاویری که رسانههای ایرانی و سخنگوی طالبان از جریان دیدار هیئت این گروه با مقامهای ایرانی، نشر کرده دیده میشود که شماری از چهرههای سیاسی افغانستان به شمول محمدیونس قانونی، معاون رییسجمهور پیش، عبدالسلام رحیمی، نمایندهی رییسجمهور در امور صلح، عبدالکریم خرم، عضو پیشین کابینهی افغانستان نیز حضور دارند. تا هنوز از نتایج این سفر معلوماتی به رسانهها نرسیده است.
در افغانستان نیز علمای دینی زون مرکز با راهاندازی همایشی در خیمهی لویهجرگه، از طالبان خواستند که حملات شان را متوقف کرده و بر ایجاد توافقنامهی سیاسی تن دهند. در قطعنامهای که از سوی علمای زون مرکز صادر شد، آمده است که طالبان هرچه زوتر آتشبس را بپذیرند و بیشتر از این امنیت و آرامش روحی-روانی را از بین نبرند.
در بخشی از این قطعنامه، از طالبان خواسته شده که به جای تمرکز و سرعتبخشیدن به صحنهی جنگ، باید گفتوگوهای صلح سرعت یابد و جنگ و کشتار مردم متوقف شود.
با این همه، بسمالله محمدی، سرپرست وزارت دفاع افغانستان، اطمینان داده است که نیروهای ارتش و بسیج مردمی با همهی قوت و امکانات- تحت هر شرایطی- از شهروندان کشور دفاع میکنند.
آقای محمدی با اشاره به این که کشور در مرحلهی حساس و سرنوشتساز نظامی قرار دارد، تأکید کرده که شدت جنگ قابل درک است و این بار نخست نیست که مردم افغاستان از یک مرحلهی دشوار نظامی عبور میکنند.
