حرف‌های اخیر امرالله صالح، معاون اول تکت انتخاباتی «دولت‌ساز» با واکنش‌های زیادی در شبکه‌های مجازی روبه‌رو شد. شماری این گفته‌های آقای صالح را خلاف قانون و توهین به یک قوم خوانده اند و شماری هم خواستار ارائه‌ی سند از سوی او شدند.
روز یک‌شنبه (۴قوس) امرالله صالح، در برگه‌ی فیس‌بوک خود نوشته بود: «یکی از اعضای هسته‌ی بحران می‌پرسد که شاید قومای هزاره در تظاهرات کمتر اشتراک نکنند. سرهسته جواب می‌دهد که اشتراک کنند یا نکنند حرف جداست؛ اما حق هزاره به اندازه‌ی بینی اش است. وقتی خدا بینی تقسیم می‌کرد نوبت هزاره که رسید برایش بینی کوچک داد و گفت دلت می‌گیری یا که بی‌بینی می باشی. همه می‌خندند. این است کسانیکه می‌خواهند همگرایی را تمثیل کنند.»
این حرف‌های آقای صالح با موجی از سرصدا و واکنش در شبکه‌های اجتماعی به همراه بود. عبدالرزاق وحیدی، وزیر پیشین مخابرات و تکنالوژی معلوماتی، از اولین کسانی بود که نسبت به این پست آقای صالح واکنش نشان داد.
او نوشت: «معيار انسانيت بلندي افكار و پايبندي به ارزش‌هاي انساني و اخلاقي است، نه بيني كوتاه يا بلند. چه بسا كه فيل هم خرطوم درازي دارد.»
داوود ناجی، فعال سیاسی نیز با بیان این مسأله که افغانستان را روندا نکنید، تأکید کرده بوده، هرچند که بردگی رسمی در افغانستان پایان یافته؛ اما توهین و تحقیر هزاره‌ها تا سال‌های پسین سر زبان همه بود، اصطلاحات توهین‌آمیزی چون «قلفک چپات» و «هزاره و چاکلیت مینو» به صورت عادی استفاده می‌شد و هنوز هم چنین باورهایی وجود دارد. هرچند زیر پوست جامعه مخفی است.
او در ادامه نگاشته بود: «در این که سهم ما در دوران دموکراسی به اندازه‌ی بینی مان بوده شکی نیست. همین اکنون، بر اساس برخی آمار، حدود ۵۰ درصد آرای ثبات و همگرایی رأی هزاره‌ها است؛ اما هزاره معاون دوم آن تیم است و با توجه به جایگاه انورالحق احدی که بعید می‌دانم ۱۰۰ رأی آورده باشد جایگاه چهارم است (در رأی اول در سهم چهارم)؛ خب همین خود نشان می‌دهد که منطق همان تقسیم بر اساس بینی است.»
در این میان شماری هم از صحبت‌های امرالله صالح حمایت کردند و تأکید می‌کنند که هیچ فردی اجازه ندارد به قوم یا مذهب کسی توهین کند. سالم حسنی، از اعضای تیم دولت‌ساز، اصرار داشت که امرالله صالح در نوشته‌اش از یک تفکر نفرت‌زا و متعصبانه در برخی حلقات تیم عبدالله پرده برداشته است. او سخنان به قول خودش سخیف عده‌ای بدفکر و متعصب را به صورت مستقیم (واژه به واژه) نقل کرده و گفته حاضر است، فایل صوتی جلسه‌ی مورد نظر را به مراجع عدلی و قضایی ارائه کند. «اگر منصفانه بنگریم، اقدام صالح در افشای اظهارات و تفکرات متعصبانه و نژادپرستانه، اخلاقی و ستودنی است؛ زیرا هیچ حزب و جریانی حق ندارد به منظور تدارک منافع تیمی خود به دیگران اهانت کند.»
واکنش‌ها آن قدر خبرساز شد که دسته‌ی انتخاباتی ثبات و همگرایی نیز به این اظهارات آقای صالح واکنش نشان داد. عبدالله عبدالله، رییس اجرایی و رهبر تیم ثبات و همگرایی، اظهارات آقای صالح را شرم‌آور و تأسف‌بار خواند.
آقای عبدالله در اعلامیه‌ای افزوده بود: «اظهارات اخیر آقای صالح، به معنای واقعی کلمه، شرم‌آور و تأسف‌بار است. آن‌چه بر زبان او جاری شده است، اولا نیت ناپاک رهبری آن تیم را در قبال قوم شریف هزاره روشن کرده است. ویژگی‌های فیزیولوژیکی و اندازه‌ی صورت و بینی مشکل‌ساز نیست؛ آن‌چه مشکل‌ساز است، اندازه‌ی شعور و اخلاق انسانی است.»
اما واکنش‌ها پس از این که روزنامه‌ی اطلاعات روز به یک نسخه از فایل صوتی‌ای که آقای صالح ادعا کرده بود، دست یافت، رنگ دیگری به خود گرفت. ظاهرا این فایل از جریان جلسه‌ی شماری از فرماندهان، ملاها و افراد سیاسی ولایت پنجشیر در خانه‌ی خان‌آغا رضایی، وکیل بر حال مجلس نمایندگان گرفته شده است.
روزنامه اطلاعات روز نوشت: «آن‌چه در نوار صوتی به ثبت رسیده، می‌رساند که فردی ناوقت به جلسه رسیده و مولوی حبیب‌الله حسام از این که او دیر رسیده، می‌گوید: «یک ضرب‌المثل است، می‌گن که همی تقسیم بینی که بود، هزارگی‌ها ناوقت رسیدند. او گفت بگیرین، گفتن چه کنیم که ای را بگیرم. او آدم «قاسم» گرفت هموطو زد گفت او ره می‌گی همی حقت است. او همونجه شِرِشک شد ماند دیگه. حالی هم قاضی صاحب ناوقت آمده. ههههه.»
آقای صالح پس از نشر این گزارش از سوی اطلاعات روز، در صفحه‌ی خودش از مردم هزاره معذرت خواسته است. او در پست فیس‌بوکی دیگری نوشت: «هسته‌ی بحران در تیم ثبات و همگرایی گفته است که آن‌ها به ظاهر کدام نژاد یعنی قوم عزیز و شریف هزاره کدام حرف سبک نگفته و توهین نکرده اند و حرف‌های شان تنها یک جوک و شوخی بوده. بسیار خوب. اگر قرار است به این سادگی از کنار این مسأله گذشت پس تمام حرف‌های گفته شده جوک و شوخی بوده است. وقت تان خوش و جوک‌های تان فراوان باد. اگر پرده‌‌برداری من از این جوک و شوخی ثبات و همگرایی باعث جریجه‌دار شدن احساسات فرد و یا گروهی شده باشد از صمیم قلب معذرت می‌خواهم. جدا معذرت می‌خواهم.»
این قصه هنوز خاتمه نیافته است. اکنون هواداران تیم ثبات و همگرایی به شمول فعالان سیاسی هزاره، با نشر و پخش ماده‌هایی از قانون، خواستار بررسی این موضوع از سوی محکمه شده اند. این افراد با تمام قدرت اکنون امرالله صالح و مولوی حبیب الله حسام را زیر فشار گرفته اند و از نهادهای عدلی و قضایی می‌خواهند که به این رویداد رسیدگی کنند.
اما چیزی که در این میان گنگ است، سکوت عبدالله عبدالله و تیمش در برابر جوک حبیب الله حسام است. مولوی حسام، از اعضای برجسته‌ی کمپاین انتخاباتی عبدالله است. او، همچنان عالم دین است که باید به لحاظ مسلکش بر خلاف این دست اتفاقات فعال باشد. عبدالله عبدالله تا هنوز هیچ چیزی در مورد مولوی حبیب الله حسام نگفته است. حتا نپذیرفته است که همان جوک مولوی حبیب الله حسام غیر اخلاقی و شرم‌آور است یا نه؟
به نظر می‌رسد اگر آقای عبدالله در مقابل این حرف حبیب الله حسام سکوت کند؛ یعنی که با حرف‌های او موافق است و یک دیدگاه را دارد. حالا فعالان سیاسی بر این نکته تأکید دارند که مولوی حسام به قوم هزاره توهین و یک قوم را مسخره کرده است. آن‌ها تأکید دارند که کار حسام توهین نژادی است و باید پی‌گیری شود.
