نویسنده: هأت تحریریهی نیویودک تایمز
مترجم: مهدی غلامی
چرا دولت ترامپ، بخشهایی از توافقنامه با طالبان را از مردم پنهان میکند؟ دلیلی برای پنهان کردن آنها از طالبان وجود ندارد؛ زیرا آن ضمیمهها در اختیار این گروه قرار دارد. وزارت خارجه میگوید، دلیل این کار، پنهان نگهداشتن حرکات نظامی از «به طور مثال داعش» است؛ اما اعضای مشکوک کنگره که آن اسناد را دیدهاند، باور دارند که دلیل واقعی این است که توافقنامه، در مورد چگونگی اطمینان از عمل کردن طالبان به تعهدات شان، بسیار سربسته و مبهم است.
بر پایهی توافقی که با طالبان، در تاریخ ۲۹ فبروری امضا شده، ایالات متحده توافق کرده است که طی چهارده ماه، تمام نیروهای امریکایی و متحدانش را از افغانستان خارج کند. در عوض، رهبران طالبان تعهد کردهاند که با سازمانهای تروریستیای که ایالات متحده را هدف میگیرند، همکاری نکنند، اجازه ندهند که از خاک افغانستان استفاده کنند و با حکومت افغانستان (که طرفی در آن توافقنامه نبود) و دیگر مردم این کشور، بر سر یک آتشبس دایمی و تقسیم قدرت، گفتوگو کنند.
گفته میشود دو ضمیمهای که هنوز هم محرمانه به حساب میآید، معیارهایی است که ایالات متحده با آن، مشخص میکند که آیا طالبان به تعهدات شان پایبند استند یا خیر. شک نکردن به این موضوع کار دشواری است؛ زیرا همان گونه که هفتهی گذشته، در نیویورک تایمز آمده بود، آن ضمایم به رییسجمهور ترامپ «آزادی عمل زیادی میدهد تا به سادگی اعلام کند که جنگ تمام است و از افغانستان برود.»
چندین عضو کنگره، به شمول جمهوریخواهانی که معمولا در کمپ آقای ترامپ استند و آن بخشهای محرمانه را در جای امنی در زیر ساختمان کنگره، در واشنگتن مطالعه کردهاند، همین حس را داشتهاند. لیز چینی، که عضو جنگطلب کنگره، از ایالت وایومینگ است، پس از دیدن آن اسناد، گفت هنوز مطمئن نیست که آن توافقنامه، مکانیزم کافیای برای اطمینان از عمل کردن طالبان به شرایط معامله را داشته باشد.
اگر دلیل پنهان ماندن این اسناد از چشم مردم، همین موضوع باشد، این یک پنهانکاری فریبکارانه است. جنگ در افغانستان برای ایالات متحده به قدری هزینههای مالی و جانی- ۲۴۰۰ سرباز کشته شده و ۲ تریلیون دالر– داشته است که نگذاریم از آن، برای یک دستکاری کمارزش سیاسی استفاده شود.
این توافقنامه به طور گسترده و بیرحمانهای مورد استقبال بخش عظیمی از طیف سیاسی در کشور (امریکا) قرار گرفت. نه، این یک توافقنامهی صلح نیست؛ زیرا طالبان توافق نکردند تا حکومت کنونی افغانستان که در مذاکرات شامل نبودن را به رسمیت بشناسند و هیچ محدودیتی بر قابلیتهای نظامی شان وضع نکردند. در این توافقنامه، هیچ چیزی در مورد حقوق زنان، انتخابات، قانون اساسی یا نقش دین گفته نشده است. هستهی این توافقنامه، مکانیزمی است که به نیروهای امریکا و متحدان این کشور، اجازه میدهد تا از جنگی که تا کنون بسیار طولانی شده و هیچ چشماندازی برای یک پیروزی نظامی ندارد، بیرون شوند.
اگر امریکاییها آمادهی خروج از این جنگ استند، میخواهند بدانند که دستکم دولت شان به متحدان افغانستانی، خود فرصتی برای مبارزه علیه یک سازمان بیرحم اسلامی میدهد. آنها میخواهند مطمئن شوند که دولت ترامپ، خیلی راحت به طالبان مجوزی برای پیمانشکنی و اعادهی دیکتاتوری بیرحمانه این گروه نمیدهد.
این توافقنامه، از همین اکنون هم شروع به لرزیدن کرده است. گفتوگوهای صلح به تأخیر افتاده و پس از آن که اشرف غنی، رییسجمهور کنونی و رقیبش عبدالله عبدالله، هر کدام ادعا کردند که برندهی انتخابات استند و روز دوشنبه دو مراسم تحلیف برگزار کردند، کابل دچار بحران شده است. بر پایهی گزارش الجزیره، از زمانی که توافقنامه امضا شده، نزدیک به هشتاد حمله در سراسر افغانستان صورت گرفته است. ممکن است توقف اینها در توان امریکا نباشد و منطق خروج از افغانستان را بیشتر از پیش ثابت کند؛ اما لازم است تا ایالات متحده از عمل کردن طالبان به تعهداتی که این گروه، بر پایهی توافقنامه دارد، مطمئن شود؛ تعهداتی که به قول وزارت خارجهی [امریکا] شامل «تعهدات هر دو طرف به تلاش برای ادامهی کاهش خشونتها، تا رسیدن به یک آتشبس دایمی و فراگیر در گفتوگوهای بینالافغانی، در حالی که حق دفاع از خود برای تمام طرفها محفوظ است» میشود. این بیانیه میگوید که برای اطمینان از موارد بالا، ایالات متحده، یک «مکانیزم نظارت و تأیید بسیار قوی دارد.»
محتوای مرکزی ضمایم محرمانه، کمیتهی مشترکی برای آسانسازی ارتباطات میان ایالات متحده وطالبان و تعریف وضعیتهایی است که در آن مشخص میشود که استفاده از زور مناسب است یا نیست. به طور مثال، قرار است طالبان از حملات انتحاری خودداری کنند و ایالات متحده از حملات پهپادی.
قانونگذارانی که آن ضمایم را دیدهاند، دریافتهاند که معیارها برای عمل کردن به تعهدات، آن قدر نامشخص است که این روند را بیمعنا میکند. در هر صورت، این چیزی است که تمام امریکاییها باید اجازه داشته باشند تا برای خود قضاوت کنند. مردم امریکا مجبور نیستند صحبت کوتاه مایک پمپئو، وزیر خارجه در مورد یک «فرصت تاریخی» برای «بهبود وضعیت» را به سادگی بپذیرند. مردم امریکا با تجربهی تلخی که دارند، میدانند که خارج شدن از یک جنگ طولانی و بیهوده، نابسمان و دردآور خواهد بود. آنها حق دارند که بدانند دولت شان، چگونه میخواهد این خروج را انجام دهد.