گفتوگوی شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر با عبیدالله فیضی، رییس انجمن جوانان در ننگرهار
یکی از نگرانیهای بزرگ مربوط به نتایج گفتوگوهای صلح، ایجاد محدودیتها در بخش حقوق زنان است. شماری به این باورند که اگر طالبان، منع حضور زنان در جامعه و تحصیل آنان را به آموزههای دینی ربط بدهند، به هیچصورت درست نیست؛ زیرا چنین حقوقی در دین برای زنان در نظر گرفته شده است و سلب آن از سوی این گروه، برای هیچکس قابل قبول نیست.
عبیدالله فیضی، رییس انجمن جوانان در ولسوالی سرخرود ولایت ننگرهار، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») میگوید، آنان طرفدار آزادی زنان طبق قانون و شریعت استند و حقوقی که اسلام برای زنان در نظر گرفته است، قابل انکار نیست «از آنجا که میدانیم آموزشوپرورش در اسلام، بر مرد و زن فرض است، اینکه طالبان بگویند زنان حق تعلیم و تحصیل ندارند، برای هیچکس قابل قبول نیست. همچنان بر اساس قوانین افغانستان، زنان و مردان حق رأی یکسان دارند و در کل از حقوق برابر برخوردارند.»
شبکه: آیا با شریکشدن طالبان در قدرت، فعالان حقوق زن میتوانند آزادانه فعالیت کنند؟
فیضی: با گذشت زمان مشخص خواهد شد که طالبان، تا چه اندازه با این موضوع موافقت میکنند. با این حال امیدواریم که طالبان، مشکلی با فعالیت زنان نداشته باشند.
شبکه: به نظر شما نقش زنان در گفتوگوهای صلح چه اندازه رضایتبخش است؟
فیضی: زنان در فرهنگ ما از جایگاه بالایی برخوردار استند، در برخی مناطق کشور، زنان به عنوان میانجی برای حل مشکلاتی که میان مردم پیش میآید، وارد عمل میشوند. نقش صلحآفرینی زنان در گفتوگوها هم به همین اندازه غیر قابل انکار است. ما از زنان هیأت گفتوگوکننده حمایت میکنیم و میدانیم که آنان، میتوانند از حقوق خود دفاع کنند.
شبکه: آمادگی و توانایی گروه گفتوگوکنندهی صلح را چگونه ارزیابی میکنید؟
فیضی: متأسفانه شماری از اعضای هیأت گفتوگوکنندهی دولت در نشست گشایش، توانایی کافی برای افهام و تفهیم مسائل از خود نشان ندادند؛ اما شماری از آنان، توانایی صحبت و استدلال منطقی را دارند. به نظر من باید پیش از سفر به دوحه، در ترکیب هیأت بازنگری میشد و افراد توانمندتری برای حضور در گفتوگوها انتخاب میشدند.
شبکه: حضور طالبان در قدرت پس از گفتوگوهای صلح، چه تأثیری بر فعالیتهای مدنی خواهد گذاشت؟
فیضی: فعالان جامعهی مدنی پلی میان دولت و مردم استند. آنان همیشه در جهت صلاح مردم گام برداشته و برای حل مشکلات آنان تلاش کردهاند. امیدواریم شراکت طالبان در قدرت، تأثیر منفی بر فعالیتهای فعالان مدنی نگذارد؛ زیرا این گروهها بیطرف استند و همیشه به سود شهروندان کار کردهاند.
به باور آقای فیضی، برای اطمینان از نقضنشدن تعهدات طالبان، جامعهی جهانی باید اجرای تعهدات این گروه را تضمین کند.
شبکه: نگرانیهای عمدهی شما در رابطه به گفتوگوهای صلح چیست؟
فیضی: نخستین نگرانیم این است که مبادا دولت موقت اعلام شود؛ زیرا حکومت کنونی حاصل دو دهه تجربه است و دستآوردهای بسیاری دارد. نگرانی دیگر این است که حکومتی به میان نیاید که به بینظمی در جامعه، از دسترفتن دستآوردها و در نهایت آغاز جنگ بینجامد.
شبکه: پیشبینی شما از نتیجهی مذاکرات صلح چیست؟
فیضی: من از شنیدن مسائلی چون تشکیل دولت موقت، بسیار ناراحت میشوم. صحبتهای وزیر خارجهی ایالات متحده که گفت: «برای نسلهای آینده باروت نپاشید و افغانستان را به دست خود بسازید» تاثیر زیادی بر من گذاشت. امیدوارم این حرف بر دولت و طالبان تأثیر بگذارد و منجر به صلح شود.
آقای فیضی میگوید، امیدوار است زنان هیأت گفتوگوکنندهی دولت، با صدای بلند حقوق خود را مطالبه کنند و خواستههای خود را با طالبان در میان بگذارند. به باور وی، حفظ حقوق و دستآوردهای اخیر شهروندان و تأمین عدالت باید از اولویتها باشد، در غیر این صورت نتیجهی مذاکرات برای مردم پذیرفتنی نیست و صلحی که به میان میآید پایدار نخواهد بود.
