نویسنده: سمیعالله سعیدی
اگر تاریخ را از آن جایی در نظر بگیریم که تکنالوژی در زندگی انسان راه پیدا کرد، باید این گونه نوشت که تکنالوژی برای تکامل و گسترش خود، جوامع بشری را اختراع کرد تا قدرت خود را نشان دهد. در زندگی این دوره، بدون شک دور از انتظار نخواهد بود که جامعهها با مشکلات و مشقتهایی روبهرو بودند؛ اما این که تقصیر تکنالوژی نیست در این امر؛ ما خود مان مقصریم که هنوز آن را به درستی نشناخته ایم.
ما درصدد آن شدیم تا از تکنالوژی سوء استفاده کنیم. او، را دور بزنیم و به خدمت خود درآوریم. این «سوء استفادههای تکنالوژیزمی» در جوامع جهان سومی و به خصوص در جامعهی افغانی به حدی زیاد است که گاهی خود تکنالوژی هم از کاربردش در زندگی انسانها شرمسار میشود.
انتخابات ۹۸ ریاستجمهوری هم اوج شرمساری تکنالوژی در زندگی انسانها بود. در این انتخابات، تکنالوژی مقصر نبود؛ مقصر ما بودیم که هنوز شناخت درست و دقیق از او نداریم. مگر میشود راه صدساله را در یک شب طی کرد. ما مردم افغانستان، باید یک نکته را بسیار جدی بگیریم و آن این است که برای استفادهجویی باید اول روش درست استفاده کردن تکنالوژی را بیاموزیم.
این که انگشت اتهام به سوی دیگری نشانه برویم، جزئی از فرهنگ ما است. دریغ از آن که بخواهیم لحظهای سر در گریبان برده و خود را ملامت کنیم. پس تکنالوژی عزیز! با تمام احترام باید بنویسم که افکار جمعی این جامعه نه مریض است و نه ناتوان از تحلیل واقعیتها، این تو استی که مقصری.
در انتخابات پیشین ریاستجمهوری، گوسفندان مصر بودند. انگشت به دهان ماندم که از جان انتخابات ما چه میخواهید که هر بار ما را دچار سرگردانیهایی مثل دور دوم و حکومت شراکتی میسازید. باور کنید، ریاستجمهوری ما بازار بورس نیست که شریک لازم داشته باشد.
چه شبها به امید رییسجمهور منتخب و انتخابات شفاف سر بر بالین گذاشتم. ما آرزو و رؤیاهای خوبی داشتیم؛ اما تو ای تکنالوژی لعین، رؤیاها را بر ما کابوس ساختی. خودت بگو، با تو چه کنیم؟
چه!؟
خود را ملامت کنیم. مقصر ما استیم. ما چه کردیم؟ جز آن که صلاح و مصلحت خویش را بر دیگران ترجیح دادیم. پیروزی پیش از وقت حق شهروندی مان است؛ نمیتوانی ما را مقصر بدانی.
بگذار چند مورد از کارهایی که ما انجام دادیم را برایت بگویم تا آن وقت مقصر برای همهی مان معلوم باشد.
۱- برای این که روند رأیدهی سریع نباشد، لیست افراد واجد شرایط را که تذکرههای شان استیکر زده شده بود، تا قبل از روز انتخابات، بایومتریک نکردیم تا بهانهای داشته باشیم برای چند روز مصروفیت بیشتر و پسان عقل مان رسید.
۲_ ما به این اصلا فکر نکرده بودیم که به شما هم میشود نفوذ کرد. ما کاری که کردیم این بود؛ به امنیت شما توجه نداشتیم و ایجاد یک مرکز امن تحلیل و تجزیهی آرای انتخاباتی را جدی نگرفتیم و گذاشتیم شما با هکرها آشنا بشوید. این هم به جای تشکری تان است؟ راستی هکر چطور موجودی است؟
۳_مهمتر از همه ما نگذاشتیم برای انتقال دادههای تان به دیتابیس، شما به سیستم wireless مجهز شوید و از سیستم مطمئنتری که اختراع خود مان بود استفاده کردیم. باز هم بگو ما تقلب کردیم و ما بد استیم.
۴_ما کاری نکردیم تا همه از راز و رمز تان باخبر شوند و از شما در هر جای زندگی که کم آوردند، سوءاستفاده کنند. ما نباید گزارش دقیقی از «کار روش» تکنالوژی در انتخابات مان ارائه میکردیم و همه نباید بفهمند که ما از چه الگاریتمی برای ثبت آرای (SD)کارت مردم سوء استفاده کردیم. ما از الگاریتمی که خود مان خواستیم، استفاده کردیم، مشکلی داری؟ کمی کاهش یا افزایش در میزان آرای نامزدان که مشکلی ندارد.
۵_ ما فقط چندتا (SD) کارت و دستگاه بایومتریک را که رفتارهای مشکوک داشتند، ناپدید کردیم و چندتایی را هم که قصد تخریب مان را داشتند، قرنطینه کردیم که این کار مان هم به مصلحت خودت ان بود تا شفافتر به نظر بیایید. مردم انتخابات غیرشفاف را دوست ندارند و نامزدها هم حاضر نبودند با رأی آن دستگاهها بروند کاخ ریاستجمهوری.
۶_ در نبود کاغذ برای تکثیر و چاپ نتایج دستگاههای بایومتریک و قطع ارتباط سرور مرکزی به اینترنت، ما نگذاشتیم که خلایی در شما به چشم بیاید.
بفرما! بشکند دست مان که با این همه کارهای مهم مان هنوز میگویی که نمک ندارد. تازه ما خیلی کارها در حق تان کردیم که لازم نمیدانم آنها را هم به رخ تان بکشم تا بیشتر شرمنده نشوید.